Pad Berlinskog zida iz jugoslovenske perspektive
Institut za filozofiju i društvenu teoriju Univerziteta u Beogradu i Muzej Jugoslavije organizuju 9. novembra tribinu povodom 30 godina od pada Berlinskog zida, na kojoj će biti reči o toj istorijskoj evropskoj prekretnici iz jugoslovenske perspektive.
Među učesnicima tribine najavljeni su ministar inostranih poslova SFRJ u vreme pada Berlinskog zida i završetka Hladnog rata Budimir Lončar, koji je prethodno bio jugoslovenski ambasador u Zapadnoj Nemačkoj (1973-1977); zatim književnik, germanista i diplomata Ivan Ivanji, koji je duže od 20 godina bio prevodilac za nemački jezik jugoslovenskog predsednika Josipa Broza Tita, a radio je i u jugoslovenskoj ambasadi u Zapadnoj Nemačkoj; novinar i diplomata Mihajlo Kovač, nekadašnji urednik i spoljnopolitički komentator TV Beograd i dopisnik iz Zapadne Nemačke u vreme pada Berlinskog zida; te istoričar dr Tvrtko Jakovina, redovni profesor Filozofskog fakulteta Univerziteta u Zagrebu, jedan od najboljih poznavalaca hladnoratovskog razdoblja i autor knjige “Treća strana Hladnog rata” o mestu i ulozi Jugoslavije i Pokreta nesvrstanih u međunarodnoj podeli snaga tog vremena, kao i brojnih radova i knjiga o međunarodnim odnosima tokom epohe Hladnog rata.
Memorijal zrtvama Berlinskog zida, foto: Lyricmac - CC BY-SA 3.0
Razgovor na tribini, koji će moderirati istoričar Milivoj Bešlin, naučni saradnik IFDT-a, odvijaće se u dva tematska okvira, od kojih će prvi biti o značenju izgradnje Berlinskog zida na stvarnoj i na simboličkoj ravni; kako su izgledala podeljena društva dve Nemačke, kao i nepomirljiva podeljenost i neprijateljstvo u Evropi; kako su iz perspektive neposrednih svedoka i učesnika naši sagovornici videli rušenje Berlinskog zida i šta je to značilo za tadašnju Nemačku, Evropu i svet.
Drugi tematski okvir tiče se pitanja kako su se navedeni istorijski procesi reflektovali na jugoslovensko društvo i državu i da li je baš zbog svog pokušaja da nadraste evropsku podeljenost, Jugoslavija u vreme pada Berlinskog zida imala drugačije “prioritete” od ostalih socijalističkih država. Najzad, biće postavljeno pitanje gde smo danas - 30 godina kasnije i šta je ostvareno od ideala i zaklinjanja u “slobodni i demokratski svet” i “evropsko jedinstvo”, najavio je MJ.
Berlinski zid bio je jedan od najpoznatijih simbola Hladnog rata i blokovske podele sveta. Istočnonemačke vlasti počele su da ga podižu 1961. godine da bi sprečile bekstvo stanovnika Istočnog Berlina u Zapadni Berlin, koja su imala i političke i demografske i ekonomske posledice.
Zid je bio dugačak 155 kilometara, imao je 302 osmatračnice, 20 bunkera i devet zvaničnih prelaza.
Lider Istočne Nemačke Erih Honeker rekao je početkom 1989. godine da će Berlinski zid stajati na svom mestu još 50 do sto godina. Honeker je, međutim, ubrzo podneo ostavku, a talas događaja u zemljama Istočnog bloka doveo je do toga da vlasti dozvole prelazak iz Istočnog Berlina u Zapadni Berlin 9. novembra iste godine.
Zapadna Nemačka i Istočna Nemačka ujedinile su se 1990. godine.
Tribina o Berlinskom zidu 30 godina kasnije biće održana u bioskopskoj sali u Muzeju 25. maj, u okviru redovnog programa MJ “Razgovori o Jugoslaviji: uvod u postjugoslovenske studije”.
Program počinje u 18 sati, a ulaz je besplatan.
(SEEcult.org)
