65. Martovski festival
Beogradski festival dokumentarnog i kratkometražnog filma – Martovski festival predstavlja od 28. marta do 1. aprila u Domu omladine ukupno 80 filmova koji će se boriti za Gran pri i druge nagrade u pojedinačnim katagorijama, uz revijalni program sa nekoliko specijalnih projekcija, među kojima su i svetske premijere domaćih dugometražnih dokumentarnih filmova "Zemlja Utopija" Jelene Stolice o savremenoj utopiji i istorijski dokumentarni triler Miloša Škundrića “Dugo putovanje u rat”, dramatizovana priča o početku Prvog svetskog rata.
Za takmičarsku selekciju 65. Martovskog festivala, koji obuhvata i retrospektivu istaknute austrijske rediteljke Rut Bekerman, prijavljen je rekordan broj domaćih i inostranih filmova – skoro 4.000.
Selektori – reditelji Ivan Stefanović i Maša Nešković, producenti Jovana Nikolić i Iva Plemić Divjak, animatorka Iva Ćirić, montažer Nenad Popović i filmska autorka Marta Popivoda, izabrali su ukupno 80 naslova koji su u konkurenciji za Gran pri i novčanu podršku od 2.000 evra u dinarskoj protivvrednosi, kao i za četiri strukovne nagrade – za najbolju režiju, kameru, montažu i dizajn zvuka/muziku.
Festival će biti otvoren 28. marta svetskom premijerom domaćeg dugometražnog dokumentarca "Zemlja Utopija" (Tierra Utopia) rediteljke Jelene Stolice o malom španskom gradu gde je gradonačelnik eksproprisao zemlju bogatih aristokarata i započeo socijalni eksperiment zajedničkog života svih stanovnika.
Druga svetska premijera – filma Miloša Škundrića “Dugo putovanje u rat” (The Long Road to War) biće održana 30. marta takođe u Velikoj sali DOB-a.
Publika će imati priliku da vidi i dve srpske premijere stranih dokumentarnih ostvarenja – poljsko-nemačkog filma “Preko svih granica" (Over the limit) rediteljke Marte Prus, koji predstavlja uzbudljiv pogled u nemilosrdan svet ruske ritmičke gimnastike, kao i hrvatskog “Moj život bez daha" (Moj život bez zraka) Bojane Burnać o čudesnom svetu čoveka čiji se najvažniji trenuci života događaju pod vodom tokom samo jednog strogo kontrolisanog daha.
Među filmovima u takmičarskom programu dokumentarnog filma je i “Druga strana svega” srpske rediteljke Mile Turajlić, koji je proglašen najboljim na 30. IDFA, a trijumfovao je i na nedavnom 14. ZagrebDoxu. Iz takmičarskog programa IDFA dolazi i kratki dokumentarni film “Isti” Dejana Petrovića, u produkciji NFC Filmart, a publika će videti, između ostalog, i dokumentarac “Plašim se da se sve razume” Puriše Đorđevića, “Kad bih mogla da biram” Žarka Sebića, “Opasan otpad na turneji” Ruže Helać, “Kosovo… Nazdravlje!... Gezuar!” i “Enkel” Aleksandra Reljića, “Film jednog kamiondžije o bratu kamiondžiji” Miloša Ljubomirovića, “Trag boje” Nikole Gačpara, “S ruba pameti” Milane Majar, “Posao iz snova” Zorana Ćatića, “Zašto je Dragan napravio orkestar” Nikole Spasića, “Adam Fuss, kroz prirodu i pejzaže” Svetlane Cemin, “Siguran posao” Igora Toholja, “Izbrisano iz biografije” Vuka Dapčevića, “Zarobljeno vreme” Milana Nikodijevića, “Oni žive” Gorana Nikolića…
Uz više od 20 kratkih igranih domaćih i stranih filmova u trci za nagrade, najavljeno je i devet animiranih filmova u takmičarskom programu, među kojima je i “Neputovanja” Ane Nedeljković i Nikole Majdaka mlađeg, koji je svetsku premijeru imao na nedavnom 68. Berlinalu.
Biće prikazani i animirani filmovi “Q&A” Nebojše Petrovića, “Muzičke traume iz detinjstva” Miloša Tomića, “Prazna kutija” Tamare Bogovac, “U plavom ključu” Jelene Bešir, “I wish you the very worst” Une Isailović, “Tri želje” Nikole Nešića, “Nula – silazak u prah” Mihajla Dragaša, te “Head is not dead” Božidara Kneževića.
Takmičarski program eksperimentalnih filmova obuhvata 11 ostvarenja, među kojima su i filmovi domaćih vizuelnih umetnika Saše Tkačenka “Teen spirit + Krist and Kurt” i Siniše Ilića “Bez predloga konkretnog rešenja”.
U trci za nagrade su i eksperimentalni filmovi “Erna” Erne Pupić, “Phantasiesatze” Daneta Komljena, “Reading Museology” Koštane Banović, “Zvezde Gaomeigya” Marka Grbe Singha, “Trenje” Saše Petrovića, “Melanholični dron” Igora Simića, “Lost Highway Revisted” Igora M. Toholja i Nevene Matović, “Purgatorio” Srđana Šarovića i “Pejzaži rata, pejazaži mira” Arona Sekelja.
Retrospektiva najznačajnije austrijske rediteljke današnjice Rut Bekerman obuhvata četiri filma – “Most od papira” (1987), “Ka Jerusalimu” (1990), “Oni koji odlaze, oni koji ostaju” (2013) i “Sanjani” (2016), koji dočaravaju najuzbudljivi deo njenog dugogodišnjeg stvaralaštva – spoj posmatranja izbliza savremenog stanja društva sa razmišljanjem o načinu na koji se sećamo prošlosti.
Fakultet dramskih umetnosti, RTS i Zastava film obeležavaju važne godišnjice, pa će na 65. Martovskom festivalu predstaviti probranu selekciju radova koji su prethodnih godina na toj manifestaciji osvajali nagrade i priznanja.
FDU povodom 70 godina postojanja predstavlja osam filmova, među kojima su i “Živan Pujić Jimmy” (2009) Ognjena Glavonića, “The Next Letter” (2003) Jovana Todorovića, “Scena u snegu” (2008) Vlade Pavića, “Pukovnik KK” (1987) Miloša Radovića i “Ja već jesam ono što želim da imam” (2010) Daneta Komljena.
Povodom 70-godišnjice Zastava filma, biće prikazani “Suza na snegu” (1965) i “Šantić” (1993) Stjepаna Zаninovića, “Smrt porodice Đurice” (1971) i “Tišine” (1972) Predrаga Golubovića, “Pas čuvar” (1974) Štefаna Zаgorjаna, “Na stazama Gamsa” (1986) Milorаda Berića, “Pontijus Pilatus” (1996) Nikole Mаjdаka, “Gnezdo” (1999) Milivoja Nestorovića i “Voz” (2002) Gorаna Kostića.
Publika će, u okviru programa povodom 60 godina RTS-a, moći da se priseti nekih od nagrađenih filmova na dosadašnjim izdanjima Martovskog festivala, počev od “Legende o lapotu” (1971) Gorana Paskaljevića, preko “Sage o samuraju i glibu” (1992) Vladimira Perovića i filma “Dostojan” (2001) Tanje Fero do “Želimir Žilnik, prilozi za istoriju YU filma i politpornografiju” (2003) reditelja Dragomira Zupanca.
Martovski festival će, prema najavi organizatora, ponuditi i ekskluzivan pogled u budućnost filma – virtuelnu realnost. Svi posetioci će moći da se uz pomoć specijalnih VR naočara nađu u centru uzbudljivih dokumentarnih priča kao direktni učesnici i posmatrači iz prve ruke.
Organizatori su najavili mnogobrojne domaće i strane goste iz sveta filmske umetnosti i produkcije, koji će održati radionice, prezentacije, panele, a publiku očekuju i razgovori sa autorima filmova koji su na programu.
Nagrađivana domaća autorka i producentkinja Mila Turajlić održaće 31. marta predavanje samoprodukciji i samodistribuciji dokumentarnih filmova. Između ostalog, osvrnuće se na to kako sa malo sredstava snimiti autorski dokumentarac, a onda ubediti velike domaće i strane distributere i televizijske kuće da ga otkupe i prikazuju. Govoriće i o gorućim kreativnim i produkcijskim problemima autora koji se bave domaćim dokumentarnim filmom.
Renomirani domaći autori animiranog filma Nikola Majdak Jr i Ana Nedeljković, autori nagrađivanog filma “Rabittland” i novog “Neputovanja”, održaće 31. marta i 1. aprila radionicu za decu od sedam do 11 godina i njihove roditelje.
Između ostalog, biće predstavljene metode studiranja na FDU, produkcija dokumentarnog programa Al Jazeere, međunarodni program za obuku dokumentarista "Ex Oriente Film", te DVD antologije srpskog animiranog filma, a najavljen je i panel o produkciji VICE.
U Holu Amerikane 31. marta biće održane konsultacije sa domaćim filmskim autorima.
Ulaznice po ceni od 200 dinara za projekciju/termin prikazivanja kratkih filmova mogu se kupiti na blagajni Eventima u DOB-u. Studenti FDU i drugih filmskih fakulteta i akademija mogu uz indeks preuzeti besplatne propusnice za filmove na dan projekcije (od 10 sati na Info-pultu u holu DOB-a).
Umetnički direktor Martovskog festivala je reditelj i producent Marko Popović, a specijalni savetnik je dramaturg Boban Jevtić, direktor Filmskog centra Srbije.
Beogradski festival dokumentarnog i kratkometražnog filma je stalna manifestacija u oblasti kulture od značaja za Grad Beograd, a osim gradskih vlasti, pokrovitelji su i Ministarstvo kulture i informisanja Srbije i Filmski centar Srbije.
Prijatelj festivala je kompanija Lukoil Srbija, a podržali su ga i Austrijski kulturni forum, Alma Quatro, turističke organizacije i Srbije…
Prošle godine, na 64. Martovskom festivalu, najboljim dugometražnim dokumentarnim filmom proglašen je “Dubina dva” Ognjena Glavonića o masovnoj grobnici kosovskih Albanaca u Batajnici, koji je nagrađen i za montažu Jelene Maksimović. Gran pri za kratki dokumentarni film dodeljen je “Papirnom životu” Zorana Tairovića, dok je najboljim stranim igranim filmom proglašen belgijski “State of Emergency Motherfucker” Sébastiena Petretija, a najboljim domaćim “Samo devojčice plaču” Vladimira Milovanovića.
Festivalski sajt je martovski.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org, kao i u prilogu (pdf)
(SEEcult.org)
