Marija Ručara u MPU
Predstava Hleb teatra “Marija Ručara”, scenska interpretacija poeme srpskih nadrealista Aleksandra Vuča i Dušana Matića iz 1935. godine, biće izvedena 7. decembra u Muzeju primenjene umetnosti u Beogradu, kao prateći program izložbe “Aktivitet: 100 godina nadrealizma”.
Poema je izašla 1935. godine u Knjižarnici “Svetlost” Lazara P. Vukićevića iz Beograda, kao prva knjiga edicije Poezija i kritika, ali je još pre puštanja u prodaju bila zabranjena, a nepovezani primerci uništeni.
Poema “Marija Ručara” predstavlja vrhunsko reprezentativno delo srpskog nadrealizma koje u sebi sažima avangardne tendencije 30-ih godina 20. veka. Kao takva, svedoči o razvoju moderne umetnosti u Beogradu, te o značaju ovog grada kao jednog od evropskih centara avangardne umetnosti.
Poema je dugo bila izostavljana iz genealogija savremene srpske književnosti, pre svega jer je iz vizure modernističke paradigme bila ocenjivana kao zasićena propagandom i politikom. Međutim, novi uvidi i razumevanje neodvojivosti političkog života i društvenog konteksta od umetnosti zahtevaju preispitivanje ovakvog kritičkog suda.
Zbog toga je postavljanje ove poeme tamo gde ona pripada – na scenu – ogroman doprinos za razumevanje srpskog umetničkog nasleđa uopšte, a ponajviše za razumevanje istorije srpskog nadrealizma.
Činjenica da poema “Marija Ručara” nije bila postavljana na beogradskim scenama rezultat je pre svega politike cenzure koja je bila na snazi u Kraljevini Jugoslaviji. S tim u vidu, postavljanje “Marije Ručare” na scenu danas je i snažna poruka u vrednosnom smislu, kojom Hleb teatar poručuje da želi da gradi društvo u kome nema cenzure slobode govora i slobode umetničkog izraza.
Način na koji je ostvarena inscenacija poeme “Marija Ručara” – u stilu brehtovskog epskog pozorišta, sa upotrebom recitacionih horova, u saglasju je sa istorijskim kontekstom u kojem je to delo nastalo, informisano je najnovijim istraživanjima kulture, književnosti i umetnosti ovog perioda, ali predstavlja i rezultat samostalnih i originalnih umetničkih istraživanja ansambla Hleb teatra.
"Marija Ručara" i u sadašnjem vremenu snažno progovara o položaju žene, radnice i predstavlja jasan krik obespravljene žene, kao svih nas koji smo ućutkani i čije se mišljenje i stav o gradu i zemlji u kojoj živimo ne uvažava, već je najglasniji zov profita a surovo ekspoloatatisanje ljudi, prirode, zemlje vidljivo na svakom koraku, istakla je Sanja Krsmanović Tasić koja potpisuje režiju i dramaturgiju predstave.
Autori žele kroz poemu “Marija Ručara” da ukažu na potencijalne perspektive prevazilaženja i revolucionarizovanja uslova svakodnevnog života u vreme globalnog neoliberalnog kapitalizma, njegovih paradigmi, politika, tehnika kontrole, zastrašivanja, uslova rada, migracijskih režima i demokratije.
U predstavu su umetnuti tekstovi: Aleksandra Rangelova, Dušana Vasiljeva, L. Lazarevića, Milana Drainca, Stanislava Šimića, Dobriše Cesarića, Milivoja Ristića, kao i tekstovi malih oglasa 2021. i tekstovi izvođača.
Igraju: Marta Keler, Jugoslav Hadžić, Danilo Karapandža i Sanja Krsmanović Tasić.
Muziku potpisuje Jugoslav Hadžić, scenografiju i kostim Hleb teatar (izrada scenografije: Nikola Tasić), dizajn programa i postera Danilo Karapandža, a fotografiju Anastasia Tasić. Konsultant na projektu je Srđan Atanasovski.
Predstavu su podržavali: Rekonstrukcija ženski fond - RŽF i Magacin u Kraljevića Marka.
*Foto: Jovan Marković
(SEEcult.org)
