Festival klasika kvir filma

Novopokrenuti festival Merlinka Classics prikazaće od 12. do 15. novembra u Jugoslovenskoj kinoteci u Beogradu osam koji su ostavili dubok trag na queer kinematografiju, a otvoriće ga Dragan Jovićević, scenarista i koreditelj dokumentarnog filma “Topli dom”, koji se bavi queer elementima u srpskom filmu. Prvo festivalsko veče obeležiće stoga filmovi Milana Jelića, čiji je rad omogućio veliku vidljivost kvir senzibiliteta u jugoslovenskom filmu.

Prema rečima Jovićevića, “malo je reći da je Milan Jelić jedna posve renesansna ličnost. Nekadašnji hitmejker, koji je do početka devedesetih svojim filmovima ostvarivao rekordne gledanosti u bioskopima – što je tih godina bilo jedno od merila kvaliteta domaćeg filma – autor velike posvećenosti ali i filmske pismenosti, ‘Almodovar pre Almodovara’, umnogome je doprineo kreiranju ukusa filmske publike nekadašnje Jugoslavije, ali i rodonačelništvu ‘kvir estetike’ još u vremenu crnotalasnog  filma”.

Jovićević je istakao i Jelićevo pojavljivanje u filmu kojim će ostati upisan u istoriji jugoslovenske i srpske kinematografije: “Milan Jelić je bio prvi glumac koji se pojavio na velikom platnu u liku homoseksualca i to 1969. godine u filmu ‘Vrane’ Ljubiše Kozomare i Gordana Mihića. Lik feminiziranog baletana bio je prvi veliki gej lik, gotovo romaneskno napisan što nije bilo čudno za tadašnje filmove crnog talasa, i bio je prvi gej lik čije je ponašanje prihvatano kao normalno, zbog čega je ovo ostvarenje osobena prekretnica kada je reč o reprezentaciji LGBT osoba u kinematografiji ovdašnjeg prostora”.

Prve festivalske večeri biće prikazani Jelićevi filmovi “Bubašinter” (18) i “Špijun na štiklama” (20.30).

“Bubašinter” je priča o pekaru koji svom 15-godišnjem sinu poverava zadatak uništavanja bubašvaba u pekari, nadajući se da će ga tako iz sveta sanjalica prevesti u svet trudbenika. Razlog za neuspeh u poslu otac nalazi u dečakovom nesređenom seksualnom životu, pa ga vodi u jedan motel. Pošto i taj pokušaj ostaje bez uspeha, otac diže ruke, a dečaka u svet seksa uvodi tetka, raspuštenica, na njoj svojstven način.

Film “Špijun na štiklama”, sa Milanom Gutovićem i Milenom Dravić u glavnim ulogama, govori o Livadinki Kukurić, direktorki novoosnovane diskografske kuće, koja ubacuje svog službenika Narcisa Zeca, prerušenog u čistačicu, u konkurentsku diskografsku kuću, kako bi se dočepala ekskluzivnih snimaka svetske estradne zvezde. Na taj način, lažnim predstavljanjem produkcije, ona nastoji da osigura bankarske kredite za izgradnju studija.

Program prvog Merlinka Classics festivala biće nastavljen 13. novembra nemačkim filmom “Mihael” Karla Teodora Drejera (Carl Theodor Dreyer) o mladom umetniku koji se uzdiže, dok njegov učitelj i partner Zoret, pada. Iste večeri na programu je američki film reditelja Vilijama Fridkina “Momci iz benda”, koji prati priču o Haroldu kome je rođendan, a najbliži prijatelji mu priređuju zabavu. Među poklonima za njega je i mladi “Kauboj”, jer kako stari, možda će imati problema da nađe slatkog mladića. Kako zabava napreduje i muškarci postaju pijaniji, tako se i atmosfera pogoršava. Rimejk tog filma nedavno je objavljen u produkciji Netfliksa.

Treće festivalske večeri, 14. novembra, biće prikazan film “Moj život u ružičastom” Alena Berlinera, koprodukcija Belgije, Francuske i Velike Britanije o transrodnoj devojčici Ludoviku. Ona govori o udaji za dečaka iz komšiluka i ne razume zašto su time iznenađeni njena porodica i komšije. Iste večeri na programu je kultni američki dokumentarni film “Pariz u plamenu” Dženi Livingston o dreg kulturi u Njujorku. Dokumentarac prikazuje dreg kraljice i balsku scenu pre Madone i spota “Vogue”, pre mejnstrima i RuPaul’s Drag Racea, oslikavajući na taj način dreg istoriju.

Završne večeri Merlinka Classics festivala, 15. novembra, na programu je najpre francusko-italijanski film “Kavez za ludake” (Édouard Molinaro) koji prati menadžera noćnog kluba u San Tropeu u kojem nastupaju dreg kraljice, a najveća zvezda među njima je njegov partner. Ludnica nastaje kada njegov sin dovodi verenicu i njene ultra-konzervativne roditelje da se upoznaju.

Za završnicu je najavljena francusko-belgijska koprodukcija “Leto” rediteljke Katrin Korsini, čija je radnja smeštena u 70-te godine XX veka, a prati priču Karole, profesorke i feministkinje iz Pariza i Delfine, ćerke farmera, koje se upoznaju i zaljubljuju. Film se bavi pitanjem mesta za feminizam i lezbejstva na francuskom selu u tom vremenu.

Festival Merlinka Classics nastao je u želji da se mlađe generacije upoznaju sa važnim queer filmovima, koji su doprineli tome da danas postoje filmovi i serije koji slobodno portretišu LGBT osobe.

Festivalski sajt je merlinka.com, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.

(SEEcult.org)