Zlatni pečat Boaseu i Kljakoviću

Francuski filmski reditelj Iv Boase (Yves Boisset) i domaći scenograf Milјen Kreka Klјaković ovogodišnji su dobitnici Zlatnog pečata - najvišeg priznanja Jugoslovenske kinoteke.

Prestižna priznanja biće im uručena 6. juna, na Dan Jugoslovenske kinoteke, koji je ujedno i dan prve filmske projekcije u Beogradu i na Balkanu, a tradicionalno i početak Festivala nitratnog filma.

Boase je poznat beogradskoj publici po filmovima koji su prikazivani na Festu (Atentat, Stanje redovno, Ljubičasti taksi...), a 1982. godine njegov višemesečni rad u Beogradu krunisan je i filmom "Cena opasnosti", u koprodukciji sa Avala filmom.

Napustivši kuću još kao tinejdžer, započeo karijeru kao novinar u listu "Paris jour". Studirao je uporedo istoriju i geografiju, ali je ljubav prema filmskoj umetnosti prevagnula. Sa nekolicom prijatelja osnovao je časopis "Presence du Cinema", u kojem je objavljivao esejističke tekstove.

Usledio je period u kojem je radio na 25 filmova kao asistent, uključujući i rad sa velikim filmskim autorima kao što su: Rene Kleman, Žan Pjer Melvile, Vitorio de Sika...

Kao samostalan autor debitovao je 1968. godine filmom "Koplan spasava svoju kožu", akcijom u džemsbondovskom maniru.

Kao misleći intelektualac levičarskog opredelјenja, svoja najbolјa dela smimio je tokom 70-ih godina.

Zajednička crta svih filmova iz tog perioda je kritika zvanične politike (R.A.S/Stanje redovno), stanja u društvu (Dupont lajoie/Događaji u auto-kampu) i raskrinkavanje zataškanih afera (Le juge Fayard dit le Sheriff/Sudija zvani šerif).

Film “Sudija zvani šerif”, u kojem rasvetljava ubistvo državnog tužioca u Lionu, razotkrivajući mrežu paravojnih klanova u sprezi sa državom, doneo mu je mnoge neugodnosti na ličnom planu, uključujući i pretnje članovima poreodice. Iz tih razloga privremeno se preselio u Irsku, gde je potom snimio jedan od svojih najuspešnijih filmova “Ljubičasti taksi” (Un taxi mauve).

U njegovim filmovima glumili si neki od najznačajnih francuskih i svetskih glumačkih imena, uključujući i Žan Luja Trentinjana, Mišela Pikolija, Filipa Noarea, Lina Venturu, Freda Astera i Li Marvina, kao i Šarlotu Rempling, Ani Žirardo, Agostinu Beli, Džin Siberg...

Filmografija Boasea broji 20 igranih filmova i 24 televizijskih projekata.

Dobitnik je više međunarodnih priznanja uklјučujući nagrade na festivalima u Berlinu i Karlovim Varima.

Boase se sredinom 80-ih godina 20. veka okrenuo radu na televiziji, za čije je potrebe režirao više televizijskih filmova, serijskih programa i dokumentarnih filmova.

Jugoslovenska kinoteka čuva 12 Boaseovih filmova, a u čast dodele Zlatnog pečata i dolaska Boasea u Beograd, biće prikazana reprezentativna ostvarenja tog značajnog autora.

Dobitnik Zlatnog pečata je i scenograf Milјen Kreka Klјaković, rođen u Osijeku, koji već gotovo 40 godina svojim scenografijama daje značajan umetnički doprinos mnogim domaćim i stranim filmovima i TV serijama.

Kljaković je nagrađivan mnogobrojnim nagradama, među kojima su Zlatna arena Festivala u Puli, francuska filmska nagrada Cezar, Evropska filmska nagrada za scenografiju u filmu "Delikatesna radnja".... Bio je nominovan i za prestižnu nagradu za TV stvaralaštvo Emi - za scenografiju TV filma "Raspućin".

U jugoslovenskoj i srpskoj kinematografiji ostavio je veliki trag scenografijama u filmovima: “Specijalno vaspitanje”, “Miris polјskog cveća”, “Sok od šlјiva”, “Dom za vešanje”, “Andergraund”, “Varlјivo leto '68.” i mnogim drugim.

Sajt Jugoslovenske kinoteke je kinoteka.org.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.

(SEEcult.org)