Zlatne mimoze 32. FFHN filmovima Sažaljenje i Isti
Najboljim dugometražnim igranim filmom 32. Filmskog festivala Herceg Novi – Montenegro film festivala (FFHN-MFF) proglašen je “Sažaljenje” reditelja Babisa Makridisa iz Grčke, a u dokumentarnoj selekciji pobedio je film “Isti” Dejana Petrovića iz Srbije, dok je najbolji studentski film - “Doma za Božić” Tomislava Đurineca iz Hrvatske.
Gran pri 32. FFHN-a – Zlatna mimoza za najbolji film pripao je “Sažaljenju” uz obrazloženje da “istražuje emociju koja je zajednička svim ljudima, ali je retko u fokusu umetničkih dela”. “Kroz lik koga nije briga ni za koga do samoga sebe i njegovih sebičnih potreba, reditelj na paradoksalan način uspeva da stvori duboko humanistički, istinit i pre svega savršeno strukturiran film o ljudskoj prirodi, uz osvežavajuće sofisticiran humor”, naveo je u obrazloženju žiri takmičarske selekcije dugometražnog igranog filma, koji su činili Teona Strugar Mitevska (predsednica), Andrijana Stojković, Ermin Bravo, Ivan Đurović i Vladan Petković.
Pobednički film 32. FFHN-a, koji se završava svečano 7. avgusta na Kanli kuli, odneo je i nagradu za najbolju mušku ulogu Janisa Drakopoulosa, “izvanrednom glumcu koji iznosi čitav veoma zahtevan film kroz uzdržanu i savršeno kontrolisanu mikro-glumu, koja podseća na divove kao što su Baster Kiton i Piter Selers”. Drakopoulos igra čoveka koji se oseća srećnim jedino dok je nesrećan, zavistan je od tuge i ima takvu potrebu za sažaljenjem da je u stanju da uradi što god samo da ga izvuče iz ostalih.
Zlatna mimoza za režiju dodeljena je Keren Ben Rafael za debitantski film “Device” koji, kako je istakao žiri, “suptilno prepliće s jedne strane mit i realnost, a s druge zrelost i naivnost, na zadivljujuće nežan način”. “Verujemo da rediteljka ima potencijal da u svojim budućim radovima stvori dirljive, iznenađujuće i pronicljive filmske svetove”, naveo je žiri, koji je za ulogu u tom filmu nagradio glumicu Džoj Riger, ističući da “ne samo da prikazuje odrastanje na prelep način, već razvija slojevit lik sa širokim spektrom dopadljivih, a ponekad i iritirajućih osobina, pružajući nam istinitu i jasnu sliku mlade žene koja živi u konstantnom limbu između mašte i stvarnosti, detinjstva i zrelosti, inteligencije i emotivnog naboja”.
Zlatnu mimozu za scenario dobio je proslavljeni rumunski autor Radu Žude za film “Nevažno je da li ćemo u istoriju ući kao varvari”.
Žude je, kako je istakao žiri, jedinstveni reditelj koji je “dovoljno hrabar da nas zabavi i edukuje scenarijem neobično didaktičke, ali istovremeno iznenađujuće pristupačne forme, koja se retko viđa u savremenom filmu. Njegova intelektualna snaga i pronicljivost savršeno odgovaraju civilizacijski značajnoj, bolnoj i teškoj temi iz prošlosti, koja danas posebno univerzalno odjekuje”.
Nagrada “Živko Nikolić” za poseban doprinos filmskom izrazu dodeljena je filmu “Neka se leševi sunčaju” reditelja Helen Katet i Bruna Forcanija koji prestavlja “pravu audiovizuelnu gozbu” – kako je naveo žiri, ističući živu i intenzivnu 16-milimetarsku fotografiju, besprekoran dizajn zvuka, prelepe praktične vizuelne efekte i eksplozivnu, dinamičnu i savršeno preciznu montažu.
Specijalno priznanje žirija takmičarske selekcije dugometražnog igranog filma, koji je odgledao 12 savremenih autorskih filmova iz regiona Jugoistočne Evrope i Mediterana, pripalo je debitantskom filmu “Lenština” reditelja Alekse Stefana Radunovića. Žiri je naveo da je “dirnut iskrenošću, nevinošću, jednostavnošću i fokusom u pristupu mladog reditelja, kao i amaterskim mladim glavnim glumcem koji otelotvoruje sve od navedenih osobina”.
Žiri takmičarske selekcije igranog filma, foto: FFHN
Žiri takmičarske selekcije dokumentarnog filma dodelio je Zlatnu mimozu za najbolji film dokumentarcu “Isti” Dejana Petrovića, koji je osvojio već niz nagrada od svetske premijere na 30. IDFA u Amsterdamu u novembru 2017. godine, a film je metafore koji se, prikazivanjem svakodnevice osuđenika i stražara u nekoliko najvećih zatvora u Srbiji, bavi temom gubljenja identiteta pojedinca pod uticajem sistema.
Petrovićev film, u produkciji Nezavisnog filmskog centra Filmart iz Požege, nagrađen je za “svež i osoben autorski glas i za ingeniozno korišćenje dokumentaristike u stvaranju majstorske metafore o sudbini čoveka i pravom značenju pojmova sloboda i identitet”.
Petrović je izjavio da je uživao gledajući filmove svojih kolega, koji su tematski i poetski različiti, a mnogi su prikazani na najznačajnijim festivalima dokumentarnog filma širom sveta, na kojima su neki i od njih i nagrađeni. “Zadovoljstvo je biti deo dokumentarnog programa ovogodišnjeg Hercegnovskog festivala, ali još veće kada žiri prepozna film, a autoru dodeli priznanje", izjavio je Petrović.
Žiri selekcije dokumentarnog filma, koji su činili Huaćing Đin (predsednik), Senad Šahmanović i Zofia Kovalevska, naglasio je da je impresioniran raznovrsnošću gotovo 30 prikazanih ostvarenja, a zbog njihovog visokog kvaliteta, nakon duge i, kako je naveo, usijane rasprave, odlučio je da - umesto tri, dodeli nagrade za četiri filma.
Nagradu žirija dobio je film “Jonaš sanja kišu” reditelja Dragoša Hančijua iz Rumunije za “vešto kombinovanje sredstava klasičnog, opservacionog dokumentarca sa poetikom snova u dirljivoj priči o prolaznosti vremena”.
Specijalno priznanje pripalo je filmu “Leto sa deset godina” Čena Haoa koji “suptilno lovi uvezivanje jedinke u autoritarni sistem, kroz slikanje dece u jednoj akrobatskoj školi u Kini”, te filmu “Krug” rediteljke Džajiše Patel, izuzetno snažnom kratkom dokumentarcu koji koristi jednostavnu formu i potresnu ličnu priču da bi “ponudio uvid u krug tihog zlostavljanja i sistemskog nasilja”.
Žiri takmičarske selekcije studentskog filma proglasio je najboljim hrvatski film “Doma za Božić” Tomislava Đurineca, uz obrazloženje da se izdvaja kao snažan glas mlade regionalne kinematografije po izuzetnoj hrabrosti na formalnom, idejnom i tematskom planu. “Otvorenost i nepretencioznost, koje funkcionišu na nivou filmskog jezika jednako koliko i u odnosu reditelja prema sopstvenom autorstvu, čine ‘Doma za Božić’ emotivno i strukturalno slojevitim narativom, daleko prodornijim – izvan i unutar filma – nego što bi mogao da pretpostavi zahtev jednog studentskog zadatka”, istakao je u obrazloženju žiri koji su činili Maša Seničić (predsednica), Peter Cerovšek i Danijela Radulović.
I u takmičarskoj selekciji studentskog filma dodeljena su dva specijalna priznanja – filmovima “Marica” Judite Gamulin iz Hrvatske i “Loop” Matije Gluščevića iz Srbije.
Preciznost filma “Marica”, kako je istakao žiri, postavlja “temelj na kojem se on istovremeno razvija kao veoma sirovo i izrazito stilizovano ostvarenje. Nenametljiv humor, promišljena fotografija i muzika - u neprestanom dijalogu sa premisom filma – pojedinačni su, estetski dosledni elementi, koji čine skladnu celinu”.
Za Gluščevićev “Loop” žiri je istakao da ga uspešno uspostavljena atmosfera neizvesnosti i neiskrenosti čini “zanimljivim pokušajem da prevaziđe samu priču i ponudi nagoveštaj od važnog poigravanja sa žanrovskim konvencijama, između ostalog kroz odličnu glumu Jovane Gavrilović”.
Nagradu za ukupan doprinos afirmaciji FFHN-a “Milan Žmukić” dobila je na otvaranju tog festivala proslavljena glumica Milena Dravić. Nagrada se sastoji od povelje, statuete akademskog vajara Nikole Nikše Kosića i slike akademskog slikara Dragana Stojkova.
Nagrada Federacije filmskih kritičara Evrope i mediteranskih zemalja - FEDEORA (Zlatko Vidačković, Dubravka Lakić i Vuk Perović) pripala je u selekciji dugometražnog igranog filma hrvatskom “Comic sans” reditelja Nevija Marasovića, uz obrazloženje da je “ležeran, ali promišljen i dubok prikaz turbulentnog odnosa između oca i sina i jednostavnih radosti života”.
Publici se najviše svideo film “Zlogonje” Raška Miljkovića, koji je dobio ocenu 4,8.
U okviru novog programa Mini Pitch, pobedio je projekat “Posmatrač” scenariste i reditelja Mladena Ivanovića i producenta Dmitra Janjuševića, a pohvaljeni su projekti “Praskozorje” autora Andrije Mugoše i producentkinje Katarine Kastratović i “Nasukani” autorke Sare Stijović i producentkinje Asje Šašić.
“Posmatrač” je, uzevši u obzir sve bitne aspekte - kvalitet i originalnost priče, rediteljsku eksplikaciju, autorski izraz, produkcionu izvodljivost projekta i samu prezentaciju, “najuverljivije predstavio autentičnost priče, ideju i autorsku motivaciju”, naveo je u obrazloženju žiri koji su činili producentkinja Marija Nikčević, reditelj Ivan Bakrač i montažer Tomislav Pavlic. Nagrada programa Mini Pitch podrazumeva učešće studenata na Zagreb film festivalu (ZFF), u okviru programa “Industrija Mladost”, kao i novčani iznos od 2.000 evra, koji obezbeđuje Filmski centar Crne Gore (FCCG).
Mentorka Mini Pitcha bila je producentkinja Inja Korać, a konsultantski tim činili su producentkinja Jelena Mišeljić, reditelj Dušan Kasalica i producentkinja Sanja Jovanović.
Mini Pitch je novi programski segment 32. FFHN-a, organizovan u saradnji sa FCCG-om i ZFF-om.
Svečana dodela nagrada 32. FFHN-a biće održana 7. avgusta u 21 sat na Kanli kuli, a u okviru netakmičarske selekcije Kino Evropa, biće prikazan film “Kradljivac” režisera Hirokazua Kore-Edea, pobednik 71. Kanskog festivala, koji je priča o ocu i sinu, pljačkašima prodavnica, koji pod okrilje uzimaju devojčicu sa ulice.
Festivalski sajt je filmfestival.me, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.
(SEEcult.org)