Žilnikov Naš čovek u Gabonu
Dokumentarni film “Naš čovek u Gabonu: Priča Momčila Radunovića”, u režiji Želimira Žilnika, premijerno će biti prikazan 14. oktobra u Kulturnom centru Novog Sada.
Film je posvećen iskustvima i radu počasnog konzula Momčila Radunovića, njegovim saradnicima i jugoslovenskom faktoru ekonomske saradnje koja sa afričkom zemlјom Gabonom traje još od 1960-ih godina.
Film je snimlјen u Librevilu u maja 2014. godine.
Ekipu filma čine Miodrag Milošević (kamera), Luka Popadić (asistent režije), Filip Vlatković (obrada zvuka), Aleksandar Ilić i Nikola Berbakov (grafika) i Vuk Vukmirović (montaža).
Film “Naš čovek u Gabonu” imao je beogradsku premijeru krajem septembra u Muzeju afričke umetnosti.
Želimir Žilnik (1942) autor je brojnih igranih i dokumentarnih filmova, jedan od začetnika žanra doku-drama, nagrađivan na mnogim domaćim i internacionalnim filmskim festivalima. Od početka je okrenut savremenim temama, koje uključuju društvenu, političku i ekonomsku kritiku svakodnevice - “Žurnal o omladini na selu, zimi” (1967), “Pioniri maleni, mi smo vojska prava, svakog dana ničemo ko zelena trava” (1968), “Nezaposleni ljudi” (1968) i “Lipanjska gibanja” (1968), “Crni film”, “Ustanak u Jasku” i drugi.
Studentske demonstracije 1968. godine i veliki potres iste godine, posle okupacije Čehoslovačke, tema su i Žilnikovog prvog igranog filma “Rani radovi” (1969), nagrađenog Zlatnim medvedom na Berlinalu, kao i sa četiri nagrade u Puli te godine.
Nakon problema sa cenzurom u Jugoslaviji, te zaustavljanja rada na narednom igranom filmu “Sloboda ili strip” (1972), Žilnik sredinu 70-ih godina provodi u Nemačkoj, radeći nezavisne filmove - sedam dokumentaraca i igrani film “Raj” (1976). Ti filmovi su među prvima tretirali temu gastarbajtera u Nemačkoj, te se i danas pokazuju na retrospektivama i simpozijumima.
Po povratku u zemlju, od kraja 70-ih, režira seriju TV filmova i doku-drama za TV Beograd i TV Novi Sad - “Bolest i ozdravljenje Bude Brakusa” (1980), “Vera i Eržika” (1981), “Dragoljub i Bogdan” (1982), “Prvo tromesečje Pavla Hromiša” (1983), “Stanimir silazi u grad” (1984), “Beograde dobro jutro” (1986), seriju “Vruće plate” (1987), “Bruklin Gusinje” (1988), “Stara mašina” (1989), “Crno i belo” (1990) i dr. Ti naslovi takođe su nagrađivani na televizijskim festivalima u zemlji i inostranstvu.
U saradnji televizije i filmskih radnih zajednica, nastalo je i nekoliko igranih filmova sredinom 80-ih: “Druga generacija” (1983), “Lijepe žene prolaze kroz grad” (1985) i “Tako se kalio čelik” (1988), koji u fokusu imaju nagoveštaj političkih i socijalnih promena, kao i nadolazećih tenzija u zemlji.
Tokom 90-ih Žilnik u nezavisnim filmskim i medijskim produkcijama realizuje niz igranih i dokumentarnih filmova na temu kataklizme na Balkanu - “Tito po drugi put među Srbima” (1994), “Marble Ass” (1995), “Do jaja” (1997), “Kud plovi ovaj brod” (1998) i dr. Ti filmovi su dobili najznačajnije nagrade na domaćim festivalima (u Herceg Novom, na Paliću, u Novom Sadu i Sopotu). Prikazani su i na brojnim festivalima, a na Berlinalu 2005. godine “Marble Ass” je dobio nagradu Teddy Bear za najbolji LGBT film.
Slom sistema vrednosti u post-tranzicijskim zemljama centralne i istočne Evrope, problemi izbeglištva i migracija u novonastalim okolnostima proširene Evrope - okvir su tematskog ciklusa započetog filmovima “Tvrđava Evropa”, “Kenedi se vraća kući”, “Gde je Kenedi bio dve godine?”, “Evropa preko plota”, “Dunavska sapunska opera”, “Kenedi se ženi”, “Stara škola kapitalizma” i “Jedna žena - jedan vek”.
Žilnik je 2013. godine dobio nagradu za životno delo na 60. Beogradskom festivalu dokumentarnog i kratkometražnog filma. Dobitnik je i nagrade Fonda “Todor Manojlović” 2010. godine za moderni umetnički senzibilitet, nagrade "Underground Spirit" 17. Festivala evropskog filma Palić, kao i nagrade Fonda “Mića Popović”.
(SEEcult.org)
