Završnica 30. Palića, Drezenu i Ristanovskom Lifka
Jubilarni, 30. Festival evropskog filma Palić završava se 21. jula dodelom nagrada na Letnjoj pozornici na Paliću, a poslednji festivalski dan biće u znaku domaćih filmova “Zaštita pre svega” Pavla Vučkovića i “Penal i seksualni život Ane Đ” Milice Stojanov, čije se radnje događaju u vreme pandemije. Među gostima završnice 30. Palića su nemački reditelj Andreas Drezen i glumac Nikola Ristanovski iz Severne Makedonije, dobitnici nagrade “Aleksandar Lifka”, a neizbežna na Paliću je i legendarna srpska glumica Mira Banjac, nekadašnja predsednica festivalskog Saveta.
Drezenu je prestižna nagrada “Lifka” trebalo da bude svečano uručena 19. jula na Letnjoj pozornici, ali su projekcije planiranih filmova prebačene u Suboticu zbog nevremena. Osim Drezena i Ristanovskog, gošća 30. Palića je i španska multimedijalna umetnica Marija Kanjas, kojoj će 20. jula biti uručena nagrada Underground Spirit, uz omaž program u bioskopu Abazija, koji obuhvata njena video ostvarenja (Ruka koja treperi, Čovek svinja, moribundija, bikova osveta, Tvoja stvar, Oče ne naš, Meet my meat N.Y. i U budućnosti… predviđanja za ekstremnu sadašnjost).
Za samu završnicu 30. FEF Palić odabran je Vučkovićev film “Zaštita pre svega”, deo Glavnog takmičarskog programa ali van konkurencije - priča o dva mlada para iz Beograda, koji pokušavaju da započnu vezu u vreme pandemije korona virusa. U želji da stupe u intimne odnose sprečava ih to što nemaju odgovarajuću “zaštitu”, što ih i motiviše da krenu u potragu. Tokom večeri oni susreću sijaset izopačenih likova, koji stoje na putu njihovoj sreći.
Pavle Vučković, Zaštita pre svega, kadar iz filma
U takmičarskoj selekciji Paralele i sudari, takođe van konkurencije, poslednjeg festivalskog dana u bioskopu Abazija na Paliću biće prethodno prikazan film “Penal i seksualni život Ane Đ” rediteljke Milice Stojanov, čija je radnja smeštena u vreme izbijanja pandemije korona-virusa 2020. Pozorišta su prekinula rad. Probe predstava su obustavljene. Čemer, praznina, zlokobna tišina. Ipak rediteljka Ana, dobija ponudu da dramatizuje i režira “Golmanov strah od penala” remek delo Petera Handkea. To je veliki izazov i šansa da se pokrene posustala karijera. Problem je što joj kreativni proces emotivno inhibira i blokira seksualnost, ali uz nagovor najbolje prijateljice Sanje, Ana se ipak upušta u kreativni proces.
Specijalnu projekciju u bioskopu Abazija imaće film “Koma” Petra Jakonića, intimna priča o jednoj porodici tokom 90-ih godina, najturbulentnijem periodu posle Drugog svetskog rata na ovim prostorima, kada su gradovi rušeni, krv tekla, ljudi ginuli…
Petar Jakonić, Koma, kadar iz filma
U selekciji “Severna Makedonija u fokusu”, u bioskopu Eurocinema u Subotici biće prikazan film “Sestre” Dine Dume, čije su glavne junakinje tinejdžerke Maja i Jana koje su nerazdvojne i sve rade zajedno. Svojeglava Jana obično vodi, a Maja je sledi. Kada pronalaze snimak seksualnog odnosa najpopularnije devojke u školi sa Majinom dugotrajnom simpatijom, Jana je ubeđuje da objavi taj video, a kada postane viralan, Elenin život biva uništen. U istom prostoru u završnici 30. FEF Palić biće prikazan i film “Budi mi tata!” Gabora Rohonjija - priča o ponovnom susretu oca i deteta, sada tinejdžera, i pokušaju da se izgradi međusobno poverenje kroz pričanje priča pred spavanje.
U selekciji Eco Dox u Art bioskopu “Lifka” u Subotici na programu je film “Neustrašiva Afrin: Vreme poplava” Angelosa Ralisa. Nabujala Bramaputra ponovo preti da proguta sve na svom putu. Na blatnjavoj adi koja nestaje, 12-godišnja Afrin sprema se da napusti jedini svet koji je ikada poznavala.
U bioskopu “Lifka” biće prikazano i ostvarenje “Zimska priča” Karla Olsona, u selekciji Novi evropski dokumentarni film, izraslo iz istoimene pesme švedskog muzičara i umetnika Teda Stroma. Prikaz savremene Švedske u njenoj raznolikosti, ali i kontradiktornostima, “Zimska priča” sadrži 24 pedantno uokvirene scene društvenih slojeva, stvarajući gorko-slatku, detaljima bogatu panoramu melanholične duše ove zemlje.
U selekciji “EFA Shorts”, u bioskopu Abazija na programu su i ostvarenja “Potemkinist” (Radu Jude), “Crveni kofer” (Cyrus Neshvad), “Sekundenarbeiten” (Christiana Perschon), “Dečak daždevnjak” (Théo Degen), i “Tatine patike” (Olha Zhurba).
Mira Banjac, foto: ZD/SEEcult
Pretposlednjeg festivalskog dana, 20. jula, na Letnjoj pozornici na Paliću publika će videti film “Zarobljen” Vasilisa Kacupisa i “Tri hiljade numerisanih delova” Adama Časija, koji su među devet ostvarenja u Glavnom takmičarskom programu.
“Zarobljen” je priča o Nemu, kradljivcu umetnina koji obija penthaus bogatog kolekcionara u potrazi za vrednim umetničkim delima. Kako je ušao u stan, sigurnosni sistem je sve zaključao, a onda se pokvario. Nemo je zarobljen; dani se pretvaraju u nedelje, pa mesece u zatvoru ukrašenom izuzetnim, čudnim, čak i jezivim umetničkim delima: delima za kojima i žudi i kojima se divi, ali koja su sada za njega beskorisna. U središtu filma “Tri hiljade numerisanih delova” je predstava “Mađarski Cigani” u berlinskom Dojče teatru. Podržan od Fondacije za otvoreno društvo, kreativni tim sastavljen isključivo od Roma, već šestu godinu radi zajedno u želji da marginalizovane sunarodnike obrazuje kroz umetničku delatnost. Romski momci i devojke glume, pevaju, plešu, satirično se odnoseći prema sopstvenim bolnim životnim pričama, neprekinutim traumama i iskustvima koja su ostavile ožiljke na rukama. Surov, crnim humorom začinjen, “Mađarski Cigani” je politički film protiv nepravde, predrasuda, diskriminacije i rasizma prema Romima - najvećoj evropskoj manjini. Film je nastao prema pozorišnoj predstavi, u Časijevoj režiji, postavljenoj u Budimpešti a potom preseljenoj u Berlin.
U selekciji Paralele i sudari u bioskopu Abazija na repertoaru su filmovi “Embrion-larva-leptir” Kirosa Papavasiloua o paradoksima vremena, romantičnim i drugim vezama i “Voliš li me?” Tonje Nojabrove, smešten u Ukrajinu 1990, godinu pre raspada Sovjetskog Saveza. Priča je o tranziciji te zemlje paralelno sa odrastanjem 17-godišnje Kire.
U selekciji Severna Makedonija u fokusu u bioskopu Eurocinema na programu je film “Snežana na kraju mora umreti” Kristijana Risteskog, u kojem se prepliću u tri neobične priče o ljubavi, prijateljstvu i posvećenosti. Publika ima priliku da vidi i film “Istočna rivijera” Danijela Tisekera i Balaža Levaija, čija radnja je smeštena u Mađarsku sredinom 80-ih, dok je u selekciji “Eco Dox” u Art bioskopu “Lifka” na programu film “Nedelja, nedelja“ Laure Garsije Andreu o borbi jednog farmera sa korporacijama.
Pretposlednjeg festivalskog dana na programu je i dokumentarni film “U Ukrajini” Pjotra Pavlusa i Tomaša Volskog, reditelja koji nekoliko meseci nakon početka rata odlaze u srce razorene države kako bi uhvatili “novu realnost” ukrajinskog naroda.
*Naslovna fotografija: Damir Vujković
(SEEcult.org)
