TkH: naći prostor za Kontekst

Teorija koja hoda (TkH), platforma za teoriju i praksu izvođačkih umetnosti, pozvala je gradske vlasti da nađu alternativni prostor za Kontekst galeriju, koja je nedavno prestala da radi u Ustanovi kulture “Parobrod”, bivšem
Centru za kulturu “Stari Grad”.

Teorija koja hoda (TkH), platforma za teoriju i praksu izvođačkih umetnosti, pozvala je gradske vlasti da nađu alternativni prostor za Kontekst galeriju, koja je nedavno prestala da radi u Ustanovi kulture “Parobrod”, bivšem
Centru za kulturu “Stari Grad”.

U otvorenom pismu Sekretarijatu za kulturu Beograda, TkH je izrazila
oštar protest protiv “načina i razloga zbog kojih je Kontekst galerija prestala sa radom” u UK “Parobrod”, navodeći da takvo “istiskivanje onih koji već godinama čine ne samo lokalno, već i regionalno i internacionalno prepoznatu kulturnu produkciju Beograda smatra nedopustivim, a takođe ga vidi i kao deo šireg negativnog principa lokalne tranzicije u kulturi koji treba prepoznati i suzbiti”.

“Istrajnošću, samoobrazovanjem, kritičkim pristupom društvenoj realnosti i hrabrošću u pokretanju kritičnih i slabo vidljivih tema u lokalnoj sredini (kao što su trgovina ljudima, kosovska umetnička scena itd.), tim Kontekst galerije stvorio je jedinstveno mesto na kulturno-umetničkoj sceni Beograda - mesto za permanentnu i dinamičnu prezentaciju, ali i refleksiju i samorefleksiju rada mladih umetnika i savremenih kritičkih kulturnoumetničkih praksi”, istakla je TkH, dodajući da upražnjeno mesto Kontekst galerije “Parobrod” svojom programskom politikom ne može nadomestiti.

TkH je pozvala gradski Sekretarijat za kulturu da “pažljivo razlikuje specifične umetničke prakse, kao i društvenu dobrobit od njih”.

“Politički-korektna umetnost možda zadovoljava političke agende vladajućih partija, ali ona je, i bila i ostala, samo partijska umetnost. Trebalo je da smo važnu lekciju o tome naučili iz ‘sukoba na levici’ koji se odvijao na kulturnoj sceni Kraljevine Jugoslavije 1930-ih godina, no čini se da nismo”, navela je TkH.

Apelujući na gradski Sekretarijat za kulturu da razmisli o istorijskom trenutku u kojem se nalazi Srbija u doba tranzicije, kada “nasleđeni socijalistički kulturno-politički model nije sasvim suspendovan, a novi, neo-liberalno kapitalistički još nije uspostavljen”, TkH je navela i da je trenutak jedinstven, jer “otvara mogućnost da postignemo društveni konsenzus o umetnosti kao javnom dobru, i time sprečimo da ona bude bačena kao roba na tržište”.

Ističući da umetnost, a pre svega savremena, predstavlja javno dobro, jer je prostor kritičkog promišljanja društvene stvarnosti, istraživanja međuljudskih odnosa i projekcije budućnosti tog društva, TkH je konstatovala i da se vrednost tog dobra stoga ne meri komercijalnim uspehom, brojem publike niti zaradom od ulaznica. Na slobodnom tržištu, savremena umetnost će stoga neminovno izgubiti bitku sa isplativijim delatnostima kulturne industrije, kao što su dizajn, mas mediji, moda...

Zato gradski Sekretarijat za kulturu, danas, prilikom sprovođenja novog Zakona o kulturi, kao i opšteg kulturno-političkog delovanja na kulturnoj sceni Beograda, snosi istorijsku odgovornost za dalji razvoj savremene umetnosti u jednom ili drugom smeru, poručila je TkH.

S obzirom da je dalji rad Kontekst galerije u UK “Parobrod” nemoguć, TkH je zatražila od gradskih vlasti da joj obezbedi drugi prostor, a napuštenih i zapuštenih prostora u Beogradu ima i prema istraživanjima i sistematizacijama koje su javno dostupne (www.javniprostori.org/ushahidi/index.php/main, www.ppstarigrad.com/zone/zone.html).

TkH je stoga apelovala na dobru volju gradskih da te prostore ustupe na korišćenje nezavisnim grupama koje deluju na savremenoj kulturno-umetničkoj sceni Beograda, smatrajući da samo od dobre volje i zavisi da li će se to i desiti.

Povodom prestanka rada Kontekst galerije, reagovali su i pojedini umetnici, pa su Darinka Pop-Mitić i Svebor Midžić ocenili da "ono što nije uspelo Obrazu, pošlo je za rukom jednoj Ustanovi kulture osnovanoj po novom Zakonu o kulturi pod pokroviteljstvom opštine Star grad i grada Beograda".

"Gradske vlasti i desničarske organizacije očigledno dele platformu po kojoj je savremena umetnost nešto što pripada margini i čemu je mesto u getu", naveli su Darinka Pop-Mitić i Svebor Midžić, a njihova reakcija u celini nalazi se u PRILOGU.

Kontekst galerija saopštila je da prestaje da radi u UK “Parobrod”, a kao jedan od razloga navela je i neslaganje sa politikom te ustanove kulture, tvrdeći i da je, njenim osnivanjem, došlo do pritisaka u vidu zahteva za oslobađanjem prostora korišćenih za rad, kao i odbijanja nove uprave da komunicira.

UK “Parobrod” saopštila je tim povodom da su njena vrata i dalje otvorena za programe Kontekst galerije, uz poštovanje kućnog reda.

“Parobrod” naveo je i da ima “apsolutnu naklonost prema umetničkoj subverziji koju neguje Kontekst, kao i razumevanje za njihovo neslaganje sa programskom politkom” te ustanove kulture. UK “Parobrod” navela je i da nema “niti ima želju, niti mandat da gasi bilo koju drugu umetničku instituciju i manifestaciju”, a pogotovo ne onu za koju je vezana zajedničkim nasleđem Centra za kulturu “Stari Grad” i Ljubice Beljanski Ristić, koja je i jedan od utemeljivača nove ustanove kulture.

(SEEcult.org)