Textil{e}tronics i gerila pletilje

Međunarodna izložba “Textil{e}tronics” predstavlja od 2. marta u Galeriji Galženica u Velikoj Gorici radove u području savremene tekstilne umetnosti, nosive tehnologije i elektronski oblikovane skulpture, a obuhvata i nekoliko guerilla knitting i yarn bombing događaja u javnim prostorima.

S podnaslovom “Od tekstilne do elektronske niti, od materije do modnog objekta”, izložba “Textil{e}tronics”, čija je kustoskinja Deborah Hustić iz Zagreba, biće i svojevrsna premijera, jer se savremene umetnice Anda Klančič i Marija Mojca Pungerčar iz Slovenije predstavljaju prvi put pred hrvatskom publikom.

Na izložbi, na kojoj će imati priliku da vidi i svetlosne lumino objekte i prezentaciju mikrokontrolera Arduino, učestvuju i Josipa Štefanec, Patrizia Donà, Raúl Alaejos i Rodrigo Calvo, kao i Body Pixel Studio.

Prema rečima kustoskinje Deborah Hustić, tematizujući skulpturalnu tekstilnu (Josipa Štefanec) i elektronsku nit (Anda Klančič), kao i dizajniranu materiju i novo značenje objekta (Patrizia Donà), te socijalno angažovanu tekstilnu umetnost (Marija Mojca Pungerčar), izložba daje presek savremenih tekstilnih i novomedijskih tendencija, te načine preispitivanja značenja medija kao takvog.

Socijalni i emancipatorski aspekti tekstilne umetnosti nikako se ne mogu zaobići, ona uvek kao da priziva brojne asocijacije manufakturnog rada, uradi sam (DIY) subkulture i samoodrživih sistema, posebno u vezi sa vrlo sličnim recentnim događanjima na sceni otvorenog koda i nosive tehnologije (Arduino, Body Pixel Studio).

“Nit kao naoko krhka, ali često sveprodiruća, skoro pa neuništiva materija, te žica kao provodnik struje i arbitar elektrona, poveznice su ove priče. Na neki način jukstaponirani, materijali donose kohezivni narativ prezentovanim objektima. Izložba sledi liniju mikroskopske amorfnosti i nežne gibljivosti materijala, sve do suptilne robusnosti objekata. Savršenstvo stroja, bilo u vidu ljudskog tela, bilo u vidu mašine, ne predstavlja ovde prerogativ, jer slatka nespretnost mehanike ne podilazi toliko željenoj stvarnosti. Neizvesnost izvedbe koja karakteriše svaki radni proces novomedijske umetnosti donekle odgovara i krhkosti tekstilne niti...˝, navela je Deborah Hustić, koja učestvuje na izložbi kroz prezentaciju rada Body Pixel Studija.

Prema njenim rečima, tekstilno tkanje kao niz elektronskog koda, te pletenje kao programiranje, nalaze poveznice u metaforičkom smislu kroz izmenu binarnog brojčanog sistema 0 i 1 u računarskim sistemima, kao i u vrstama boda i označavanju u šivanju i pletenju. Prenamenom tehnoloških gadžeta ili igračaka i njihovim stavljanjem u novo okruženje sa mogućom novom funkcijom, dolazi se do termina tinkering, uz paralele u radnim procesima tekstilnih radnica, umetnika, hakera, uradi sam entuzijasta i inženjera elektrotehnike.

Na izložbi “Textil{e}tronics” prvi put u Hrvatskoj predstavlja se slovenačka umetnica Anda Klančič, jedna od inovativnijih savremenih tekstilnih umetnica u svetu, koja koristi vrlo suptilne tehnike obrade niti, ponekad ponirući svojim pristupom gotovo do tekstilnog praha. Elementarnim i ogoljenim pristupom materiji, Anda Klančič gradi paralelne svetove koji kao da nalaze ishodište u mikroskopskoj preciznosti i minimalističkoj savršenosti.

Anda Klančić je višestruko nagrađivana savremena tekstilna umetnica s međunarodnom reputacijom od Japana do SAD. Studirala je i diplomirala na Tekstilno-tehnološkom fakultetu i Likovnoj akademiji u Ljubljani, a započela je karijeru kao modna dizajnerka, te danas u svom radu, osim tekstila i niti, koristi medije instalacije, lumino objekata, nakita i fotografije.

Učestvovala je na više od 130 međunarodnih grupnih i solo izložbi savremene tekstilne umetnosti, a njeni radovi nalaze se u mnogim privatnim umetničkim kolekcijama širom sveta.

Na izložbi učestvuje iz Slovenije i savremena umetnica Marija Mojca Pungerčar, čiji je rad baziran na izuzetno osvešćenom osećaju za društvena pitanja i prava radničke klase, pa odlazi u svojim konceptima tako daleko da svoju umetnost definiše kao “umjetnost radničke klase”. Svojom robnom markom i serijom radionica “Socialdress”, Marija Mojca Pungerčar kritikuje konzumerističku kulturu i time stvara nova smislena polja društvenog i umetničkog delovanja.

Višestruko nagradjivana umetnica Marija Mojca Pungerčar diplomirala je slikarstvo na Likovnoj akademiji u Ljubljani i magistrirala nove medije u slikarstvu na Umetničkom institutu u San Francisku. Izlagala je na brojnim medjunarodnim izložbama u mediju tekstila, instalacija, performansa, novih medija, foto, video i filmske umetnosti. Bavi se novim medijima više od 20 godina i autorka je brojnih video radova i kratkih filmova. Radi i kao urednica portala Artservis. Takodje, kostimografkinja je mnogih pozorišnih predstava u Sloveniji i su-osnivačica umetničke organizacije 3via.org.

Hrvatska umetnica Josipa Štefanec uranja u medij skulpture duboko utemeljen na tekstilnoj umetnosti i strukturalnosti materijala. Njena igra šivaćim tehnikama i oštrim bridima materijala rezultira hibridnim objektima, kao i glomaznim i predimenzioniranim skulpturama čija je nit vodilja plastičnost medija.

Prema rečima Deborah Hustić, u trenutku kada pomislimo da njen rad može biti isključivo voluminozan, autorka nas iznenađuje preciznim minimaliznom.

Pripadnica nove generacije hrvatske savremene tekstilne umetnosti s međunarodnim iskustvom delovanja, Josipa Štefanec diplomirala je modu i dizajn na Tekstilno-tehnološkom fakultetu u Zagrebu, gde trenutno i radi, te vajarstvo na Likovnoj akademiji u Zagrebu. Deluje kao kostimografkinja plesnih predstava i izražava se kroz medij instalacije i modnih nosivih objekata.

Izlagala je na brojnim međunarodnim izložbama u Hrvatskoj i inostranstvu, a njeni radovi se nalaze u kolekcijama muzeja i galerija u zemlji i svetu.

Na izložbi učestvuje i modna dizajnerka i samostalna umetnica Patrizia Donà iz Hrvatske, koja daje novo značenje modifikovanom, prerađenom objektu kroz eterično-industrijsku slojevitost. Autorku karakteriše izrazita augmentacija tela i nosivih objekata, prizivajući istovremeno pomalo laboratorijsku atmosferu radnih procesa i čistoću manufakturne, optičke preciznosti. Donà nikada “ne igra” na sigurno, već istražuje medij i upotrebnost materijala do krajnjih granica.

Patrizia Donà bavi se ispitivanjem granica i mogućnosti na području mode. Nakon završenog studija modnog dizajna, fokus njenog interesa postaju ready made objekti koje redizajnira i pretvara u seriju nosivih predmeta, accessoriesa. Diplomirala je istoriju umetnosti i etnologiju na Filozofskom fakultetu, a po završetku studija odlazi u Roterdam i upisuje studije Modnog dizajna na Willem de Kooning Academie. Za vreme i kratko nakon studija radila je kod belgijskih dizajnera A.F. Vandevorst u Antverpenu, kod kojih je radila kao stilistkinja na njihovim revijama u Parizu.

Posetioci izložbe “Textil{e}tronics” imaju priliku da upoznaju “Body Pixel Studija” koji je pokrenula Deborah Hustić aka body pixel, autorka i blogerka za nosivu tehnologiju, novomedijske izvodjacke umetnosti i uradi sam scenu (DIY, open source hardware, Arduino).

Deborah Hustić diplomirala je komparativnu književnost i etnologiju u Zagrebu, a sistematično se obrazovala u područjima grafičkog i veb dizajna, kulturnih industrija, novih medija i plesa. Kad ne rastavlja belu tehniku i stare računare, Deborah Hustić radi kao urednica veb portala Culturenet (englesko izdanje), voditeljka Media laba I'MM_ (Kultura promjene - Studentski centar Zagreb), te radi veb strategije za kulturni sektor.

Na izložbi učestvuju - filmom “Arduino The Documentary” i španski filmski reditelji Raúl Alaejos i Rodrigo Calvo, koji je i fotograf, scenarista i producent.

Arduino mikrokontroler, predstavljen kroz njihov film, dovodi do poslednje “ožičene” faze razvoja.

Arduino je mikrokontroler izumljen u Italiji na prelazu 2005. u 2006. godine s namerom da studentima interaktivnog dizajna i novih medija učini jednostavnijim faze prototipovanja. Osnivači su bili Massimo Banzi i David Cuartielles. Arduino je od samih početaka razvijan kao platforma bazirana na otvorenom kodu, a upravo zbog otvorenosti platforme i zajednice koju okuplja na internetu, dolazi do relativno brzog razvoja projekta, te je u svrhu boljeg prilagodjavanja nosivoj tehnologiji naučnica MIT-a Leah Buechley dizajnirala 2007. godine “Lilypad Arduino”, namenjen upotrebi sa eTekstilom.

Posetioci izložbe imaće priliku da upoznaju i guerilla knitting, yarn bombing ili knit graffiti pravac pletenja i kukičanja koji je pokrenula, inače, američka tekstilna umetnica Magda Sayeg, frustrirana gomilom vlastitih nedovršenih pletenih stvari.

Guerilla pletilje biće: Una Bauer, Ana Dadić aka ŠtrikAna, Vana Gaćina, Ivana Ivković, Antonija Letinić, Maja Kalogera, Marijana Rimanić i Maša Žarnić.

Guerilla knitting inspirisan je graffiti kulturom, hip hopom i uličnom umetnošću, te željom za omekšavanjem vokabulara tih urbanih kultura. Magda Sayeg je 2005. godine prvi put “zaštrikala” neki objekat u javnom prostoru ispred svog butika istovremeno inicirajući pokretanje grupe Knitta Please. Od tada putuje redovno na poziv kulturnih institucija i “taguje” arhitekturu svetskih metropola, a guerilla knitting & yarn bombing kao pokret počinje da se širi širom planete u javnim prostorima - doprinosima brojnih anonimnih guerilla pletilja...

Izložba će biti otvorena do 1. aprila u Galeriji Galženica.

Saradnički tim kustoskinje Deborah Hustić čine: Ana Kovačić (asistentkinja, organizacija), Petra Zlonoga (dizajn), Kruno Jošt (muzika - Textil{e}tronicsSoundz), Davor Jandrijević Emard (DIY Arduino) i Marc Dusseiller Dusjagr & Stahl aka Christoph Stähli (Cheapouino).

*U PRILOGU: Katalog izložbe i tekst kataloga izložbe

(SEEcult.org)