Štimac dobio nagradu Lifka, otvorio 24. Palić
Istaknuti srpski glumac Slavko Štimac proglasio je 15. jula otvorenim 24. Festival evropskog filma Palić, nakon što mu je uručena nagrada “Aleksandar Lifka” za izuzetan doprinos evropskom filmu.
Nagradu “Lifka”, koja će tokom 24. FEF Palić biti uručena i engleskom scenaristi Kritoferu Hamptonu, Štimcu je uručila predsednica festivalskog Saveta Mira Banjac, a mnogobrojna publika na Letnjoj pozornici na Paliću pozdravila je dugim aplauzom oboje cenjenih i omiljenih glumaca.
Prethodno se obratila i zamenica gradonačelnika Subotice Timea Horvat, ističući važnost FEF Palić, a zatim i mađarska glumica Aleksandra Borbelj, zvezda Zlatnim medvedom ovenčanog filma “Na telu i duši”, kojim je počeo Glavni program.
Uručujući nagradu “Aleksandar Lifka”, Mira Banjac obratila se Štimcu rečima: “Moje godine su mi dozvolile da budem saputnik tvog odrastanja i tvoje glumačke zrelosti, evo sve do ovog tvog velikog vrha. Moje zadovoljstvo je ogromno, Festival evropskog filma učinio mi je čast da ti predam ovu lepu, veliku i značajnu nagradu, koja, pored ostalog, ima značaj zahvaljujući onome ko je prima. To si ti, Slavko, tvoj put je umetnički otvoren, pa putuj i budi srećan, to si zasluzio”.
Mira Banjac i Slavko Štimac
Štimac je uzvratio komplimentima, ističući da je Mira Banjac velika glumica od koje je mnogo naučio i sa kojom je imao sreće da radi u nekoliko filmova, u kojima je više puta igrala majku.
“Više od svega, ona je divna osoba i divan čovek. To je nešto što mi je značajnije čak i od tog profesionalnog dela. Što se tiče nagrade ‘Aleksandar Lifka’, mislio sam da neću biti mnogo uzbuđen, ali sada osećam kao da imam malu tremu. U svakom slučaju, velika mi je čast da dobijem nagradu koja nosi ime jednog od pionira svetske kinematografije, za koga ste vi Subotičani imali čast da bude vaš sugrađanin. Bio je vrlo značajna osoba što se tiče kinematografije, a kinematografija je moj zivot, ja sam odrastao u tome. Ljudi koji su odlučili da mi dodele ovu nagradu su ljudi koji su takođe profesionalno vezani za moj posao i to mi čini dodatnu čast”, rekao je Štimac, koji je glumio u više od 70 filmova, serija i predstava, a mnoge njegove uloge zaslužile su status nezaboravnih među ljubiteljima filma u celom regionu bivše Jugoslavije.
Štimac je, proglašavajući 24. FEF Palić otvorenim, poželeo publici da uživa u prazniku filma.
Slavko Štimac i Mira Banjac
Zamenica gradonačelnika Subotice Timea Horvat pozdravila je, u ime gradonačelnika Bogdana Labana, iskrene ljubitelje filma i podsetila da Palićki festival od 2003. godine ima status evropskog festivala, te da je “belezeći stalni uspon postao najznačajnije odredište filmskih susreta u regionu”.
“Za Subotičane je FEF Palić posebno značajan, jer je utemeljio evropske filmske vrednosti. Ovo je mesto gde smo odrastali, družili se, učili se pravim umetničkim vrednostima. Glavni progam prikazuje sudbine evropskih ljudi i sve lepote i važnost različitosti, a Subotica je simbol toga. Bez obzira na nedostatak finansija, Grad (Subotica) podržava FEF Palić na kojem, i pored teškoća, opstaje kvalitet”, rekla je Timea Horvat.
“Palić nije samo film, to je i muzika, turizam, regionalna saradnja, to je simbol našeg grada”, dodala je ona na ceremoniji otvaranja 24. FEF Palić, koji će do 21. jula, uprkos kriznom budžetu, prikazati oko 80 filmova – nagrađivanih ostvarenja i festivalskih hitova, bisera istočnoevropskih kinematografija, filmova iz susedne Hrvatske, koja je zemlja u fokusu, kao i izbor nove mađarske produkcije, upozoravajuće ekološke dokumentarce…
Za otvaranje 24. Palića odabran je pobednički film 67. Berlinala – mađarska ljubavna priča “Na telu i duši” rediteljke Ildiko Enjedi, koji je prikazan van konkurencije.
Glavna glumica Aleksandra Borbelj uspela je da stigne pred samu projekciju i to tako što je peške prešla srpsko-mađarsku granicu, na kojoj čekaju duge kolone vozila, kako je rekao programski direktor FEF-a Miroslav Mogorović.
Mogorović je istakao da je za FEF Palić čast da svojoj vernoj publici prikaže jednu tako toplu priču kao što je film “Na telu i duši”.
Aleksandra Borbelj je rekla da je prijem filma na Berlinalu bio veliko iznenađenje i veliko zadovoljstvo, te da se nada da će ga i publika na Paliću osetiti i dušom i telom.
Svečanom otvaranju 24. FEF Palić prisustvovao je i ambasador Hrvatske u Srbiji Gordan Markotić, povodom programa “Hrvatska u fokusu”.
Publici su predstavljeni i članovi međunarodnog žirija Glavnog takmičarskog programa, kojim predsedava proslavljeni rumunski reditelj Kristi Puju, a čine ga i srpski glumac Nikola Đuričko, reditelj Gust Van Den Berge iz Belgije, selektorka i producentkinja Luiz H. Johansen iz Danske i hrvatska glumica Tihana Lazović. Predstavljen je i međunarodni žiri kritike, koji će odlučivati o najboljim filmovima iz takmičarskog programa “Paralele i sudari” - Marta Balaga iz Helsinkija, Janka Požonj iz Budimpešte i Ivan Velisavljević iz Beograda.
Otvaranje 24. FEF Palić
Glavni takmičarski program nudi 12 izuzetnih ostvarenja, koja su osvajala značajne nagrade na velikim festivalima, ali i privukla pažnju publike širom Evrope.
Osim dobitnika Zlatnog medveda, koji je van konkurencije, kao i nagrađivani film “Rekvijem za gospođu J.” Bojana Vuletića, koji će biti prikazan na zatvaranju, za najbolji film 24. FEF Palić takmiče “Bez ljubavi” ruskog reditelja Andreja Zvjaginceva, dobitnika nagrade žirijaove godine u Kanu, zatim “Jupiterov mesec” mađarskog reditelja Kornela Mundruca, kao i “Kratki izlet” hrvatskog reditelja Igora Bezinovića, zanimljiv hibrid dokumentarnog filma i fikcije, koji je svetsku premijeru imao u Roterdamu, a gotovo istovremeno sa Palićem biće prikazan i u nacionalnom takmičarskom programu 64. Pulskog filmskog festivala. Glavni takmičarski program 24. Palića obuhvata i filmove “Axolotl Overkill” nemačke rediteljke Helen Hegeman, nagrađen za fotografiju ranije ove godine na Sandensu, “Fortunata” Serđa Kastelita, premijerno prikazan u selekciji “Izvestan pogled” ove godine u Kanu, “Siloviti” Mišela Azanavisijusa, koji je novo ostvarenje posvetio velikom francuskom autoru Žan-Liku Godaru, te “Tragom kostiju” poljske rediteljke Agneške Holand, koja je dobila Srebrnog medveda (Alfred Bauer nagrada) na Berlinalu, a dobitnica je i ugledne nagrade “Maverick” predstojećeg, 20. Motovun film festivala. U trci za nagrade 24. Palića je i film “Ana, ljubavi moja” rumunskog reditelja Kalina Petera Necera, nagrađen Srebrnim medvedom za montažu (Dana Bunesku), “Nežna žena” ukrajinskog reditelja Sergeja Loznice, kao i “Park” grčke rediteljke Sofije Eksarčou.
Jupiterov mesec
Takmičarski program “Paralele i sudari” posvećen geografskom, sociološkom i kulturološkom prostoru Istočne Evrope, predstavlja deset uzbudljivih naslova koji će biti prikazani u subotičkom bioskopu Eurocinema, a među njima je i prvi dugometražni igrani film slovačkog reditelja Đerđa Krištofa “Aut”, premijerno prikazan u programu “Izvestan pogled” u Kanu, zatim estonski “Novembar” Rajnera Sarneta, snolika mešavina paganske magije, crnog humora i romanse, nagrađena na festivalu Trajbeka za najbolju fotografiju, te komična drama “Baka na ledu” slavnog češkog reditelja Bogdana Slame, takođe nagrađena na festivalu Trajbeka - za najbolji scenario.
Hrvatsku, kao zemlju u fokusu 24. Palića, predstavlja u programu “Paralele i sudari” ovogodišnji festivalski hit “Ne gledaj mi u pijat” rediteljke Hane Jušić o životnim izazovima mlade Marijane i njenom oslobađanju od stega patrijarhalne sredine. Publika će u programu Hrvatska u fokusu videti još osam filmova iz te susedne zemlje, koji će biti prikazan u Art bioskopu “Aleksandar Lifka” u Subotici, a među njima je i “Ustav Republike Hrvatske” doajena hrvatske i jugoslovenske kinematografije Rajka Grlića, u kojem je izuzetnu ulogu ostvario srpski glumac Nebojša Glogovac.
Ne gledaj mi u pijat
U fokusu će biti i filmovi “Ministarstvo ljubavi” Pava Marinkovića, dokumentarac “Dum Spiro Spero”, prvi film poznatog novinara i pisca Pera Kvesića, nekadašnjeg glavnog urednika “Poleta”, igrani film “Goran” reditelja Nevija Marasovića, te kratki filmovi “Ježeva kućica” Eve Cvijanović, “Planemo” Veljka Popovića, “Kokoš” Une Gunjak i “Piknik” Jure Pavlovića, dobitnika Evropske filmske nagrade.
Palićki festival nudi i zanimljiv izbor filmova u selekcijama Mladi duh Evrope, Novi mađarski film, Best of Europe 2016 i Short Matters! Program Eko Dox, u izboru Igora Toholja, predstavlja relevantne dokumentarne filmove sa jakom zajedničkom porukom: “Planeta je u opasnosti – Budućnost je već počela!” Biće prikazani i omaž programi dobitnicima nagrade “Aleksandar Lifka”, kao i priznanja “Underground Spirit”, čiji je dobitnik francuski animator, reditelj i vizuelni umetnik Bertran Mandiko, koji od sredine 90-ih stvara filmove karakteristične po snolikosti, apsurdu, razuzdanoj seksualnosti i pre svega umetničkom postupku gde krajolik uvek igra jednu od glavnih uloga.
Deo programa 24. FEF Palić biće prikazan, kao i proteklih godina, i u Beogradu.
Ilija Tatić, Nikola Đuričko, Radoslav Zelenović
Budžet je ove godine svega oko 150.000 evra, što je gotovo trostruko manje nego pre samo sedam godina. Ministarstvo kulture dalo je devet miliona, Grad Subotica pet, ali je Pokrajinski sekretarijat Vojvodine izdvojio samo jedan milion (2016. bilo je tri miliona, a 2015. šest).
Palićki festival prikazao je 2016. godine više od 100 filmova u 13 programskih celina, a među gostima su bili i Ulrih Zajdl, Kristijan Munđiu, Slobodan Šijan i Karpo Aćimović Godina. Iako su organizatori izrazili tada zadovoljstvo programskim uspehom, ponovo su apelovali na nadležne da obezbede adekvatnu podršku toj jedinstvenoj filmskoj manifestaciji u regionu, koja već nekoliko godina dobija sve manje budžetskih sredstava.
Najboljim filmom 23. Palića proglašen je nemački “Toni Erdman” rediteljke Maren Ade o neobičnom odnosu oca i ćerke, a za režiju je nagrađen rumunski autor Kristijan Munđiju za film “Matura” o kompromisima i implikacijama roditeljstva koji daje širu sliku savremenog društva u tranziciji.
Festivalski sajt je palicfilmfestival.com, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org za kulturu Jugoistočne Evrope.
(SEEcult.org)
