Šajtincu Vitalova nagrada

Uglješa Šajtinac dobitnik je Vitalove književne nagrade “Zlatni suncokret” za najbolju knjigu 2011. godine, za roman “Sasvim skromni darovi” u izdanju Arhipelaga, koji je bio i u najužem izboru za NIN-ovu nagradu, a kroz e-mail prepisku dva brata govori o američkoj i srpskoj, njujorškoj i banatskoj svakodnevici.

Žiri Vitalove nagrade, koji su činili Jovan Zivlak (predsednik), Nikola Strajnić i Vladimir Gvozden, jednoglasno je odlučio da dobitnik bude Šajtinac, uz obrazloženje da se njegov kratki roman “može smestiti u već opsežnu biblioteku srpskih pripovesti o emigracijama, o kolektivnim i pojedinačnim egzodusima i bekstvima, od Crnjanskog, Pekića, Albaharija do Tasića i Tiaga Stankovića”.

“Ono što izdvaja Šajtinca, sa još nekoliko novijih autora, je naglašeno bekstvo njegovih junaka od herojstva koje je u središtu istorije, depatetizacija i usredsređenost na privatne povesti, na kosmos društvenih i emocionalnih veza u čijim osnovama su mitovi o sreći, evokacije o bitnosti ličnih geneza i uzročnosti, koje se izražavaju u igrama slučaja i relativizacijama velikih i predominantnih zakona nužnosti. Pa ipak u Šajtinčevom romanu ima i pesimističke predanosti nerazgovetnim igrama života i sudbine pojedinca čija je volja nemoćna da utiče na tokove stvari, na moćne pokrete društvenih sila”, naveo je žiri, ističući i da roman “Sasvim skromni darovi” ima “vrline snažne pripovesti o našem vremenu i mudrosti koja propoveda skromnost i mirnoću kao filozofiju preživljavanja”.

Šajtinčevi junaci, kako je istaknuto, preuzimaju skromnost kao okvir svog života, stoicizam koji plamti u malim oazama sreće i u iznenadnim ekstazama koje se javljaju pred otkrićima punine trenutka, u magnovenjima koja daruju ushićenja i lepotu postojanja.

Svečano uručenje Vitalove nagrade biće krajem februara u Beogradu.

Dobitniku pripada novčani iznos, kao i štampanje nagrađene knjige.

Fabrika “Vital” iz Vrbasa, čiji je većinski vlasnik kompanija “Invej” iz Beograda, dodeljuje nagradu “Zlatni sunockret” već 16. put - kao priznanje za najbolju knjigu godine na srpskom jeziku, u žanrovima romana, pripovetke, poezije, književne kritike, eseja i književne publicistike.

Poznat po drami “Hadersfild”, Šajtinac je jedan od vodećih pisaca u novoj generaciji savremene srpske književnosti.

U porodičnom romanu “Sasvim skromni darovi” kroz sudbinska iskušenja glavnih junaka na uzbudljiv i upečatljiv način govori o najizazovnijim društvenim pitanjima današnjice.

Šajtinac je, prema navodima Arhipelaga, napisao potresnu i provokativnu hroniku naših dana, knjigu u čijim pismima sa autentičnom snagom progovara poslednja decenija naših života. Žestoko i strasno, nepotkupljivo i angažovano.

Rođen u Zrenjaninu 1971. godine, Šajtinac je diplomirao 1999. na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu, na odseku dramaturgije. Od 2005. predaje dramaturgiju na Akademiji umetnosti u Novom Sadu.

Autor je i romana: “Čuda prirode” (1993), “Nada stanuje na kraju grada” (2002) i “VOK ON!” (2007), za koji je dobio nagradu “Biljana Jovanović” za knjigu godine. Autor je i romana za decu “Vetruškina ledina” (2006), knjige priča “Čemer” (1997), te drama “Rekviziter” (1999), “Pravo na Rusa” (2001), “Govorite li auastralijski?” (2002), “Hudersfild” (2005), “Banat” (2007), “Vetruškina ledina” (2008) i “Lepet mojih plućnih krila” (2009).

Autor je i radio drama “U bunaru” (1998) i “Đakon Bogorodične crkve” (dramatizacija romana Isidore Sekulić, 1999).

Predstave po dramama Šajtinca, osim u srpskim, igrane su i u britanskim i američkim pozorištima.

Po drami “Hadersfild” nastao je istoimeni igrani film (2007), a za nju je dobio i Sterijinu nagradu za najbolji savremeni dramski tekst 2005.

Uz Šajtinccev roman, u užem izboru za Vitalovu nagradu bila je i knjiga “Odakle sam bila, više nisam” Dejana Tiaga Stankovića (Geopoetika), kao i romani Krste Popovskog “Ej” (Mono i Manjana) i Branka Čankovića “20 sati” (Laguna). Prema navodima žirija, te knjige na umetnički uobličen način govore o našem vremenu, o politici života i posrednim i neposrednim društvenim silama koje ga oblikuju.

(SEEcult.org)