Protesti i zahtevi na Dan Roma
Grupa nevladinih organizacija u Srbiji zatražila je od najviših predstavnika vlasti da hitno pronađu adekvatan alternativni smeštaj za romske porodice koje su prinudno iseljene iz neformalnog naselja u Bloku 67 na Novom Beogradu, kao i da se uzdrže od izjava kojima se negiraju ljudska prava građanima romske nacionalnosti. Ujedno, na Svetski dan Roma, 8. april, u podne ispred Skupštine grada zakazan je protest, u znak podrške građanima koji već pet dana žive na ulici, među kojima je i više od 80 dece.
Grupa nevladinih organizacija u Srbiji zatražila je od najviših predstavnika vlasti da hitno pronađu adekvatan alternativni smeštaj za romske porodice koje su prinudno iseljene iz neformalnog naselja u Bloku 67 na Novom Beogradu, kao i da se uzdrže od izjava kojima se negiraju ljudska prava građanima romske nacionalnosti.
Ujedno, na Svetski dan Roma, 8. april, u podne ispred Skupštine grada zakazan je protest, u znak podrške građanima koji već pet dana žive na ulici, među kojima je i više od 80 dece.
Do sada im je ponuđen alternativni smeštaj u kontejnerima u naselju Boljevci u Surčinu, ali se lokalno stanovništvo usprotivilo, a posle paljenja i demoliranja kontejnera, romske porodice su zatražile da se pronađe druga alternativna lokacija.
U otvorenom pismu najvišim državnim funkcionerima, 43 nevladine organizacije poručile su da je neprihvatljiva praksa odustajanja od odluka o alternativnom smeštaju samo zbog javno iskazanih rasnih predrasuda ili otvorenog rasizma dela većinskog stanovništva u nekom od naselja u Beogradu.
“Ovakvi protesti su u proteklih nekoliko godina organizovani u Zemun polju, Kamedinu, Novom Beogradu, Ovči i Batajnici. Otvoreni ili prikriveni rasizam prema građanima romske nacionalnosti nikada nije kažnjavan do sada, dok su u isto vreme od 2000. godine do danas prinudna iseljenja i rušenja romskih naselja uvek vršena uz punu asistenciju policije”, navedeno je u pismu.
Uz podsećanje da je Srbija članica Pakta o ekonomskim, socijalnim i kulturnim pravima koji garantuje pravo na stanovanje, uključujući i alternativno zbrinjavanje u slučajevima prinudnog iseljenja, u pismu je od najviših predstavnika vlasti zatražena osuda svih izjava kojima se Romima poriče osnovno ljudsko pravo na slobodu nastanjivanja, koje je garantovano i članom 39. Ustava Srbije.
Imajući u vidu da nedavno usvojeni Zakon protiv diskriminacije danas stupa na snagu, kao i da je 8. april Svetski dan Roma, potpisnici pisma zatražili su od Grada Beograda i Vlade Srbije puno poštovanje prava iseljenih Roma na stanovanje obezbeđivanjem alternativnog smeštaja u koji se mogu odmah preseliti, obezbeđivanje minimalnih infrastrukturnih uslova na bilo kojoj lokaciji koja bude odabrana, kao i nadoknadu vrednosti uništene imovine i hitnu materijalnu, medicinsku i humanitarnu pomoć svakoj porodici, bez obzira na posedovanje ili neposedovanje dokumenata ili bilo koju drugu okolnost.
Zatraženo je, između ostalog, i kažnjavanje svih otvorenih ili prikrivenih akata rasizma i/ili raspirivanja etničke/nacionalne mržnje i netrpeljivosti, kao i uzdržavanje od izjava kojima se negira pravo na slobodu kretanja i nastanjivanja i pravo na stanovanje podelom romske zajednice na “bolje” (integrisane) i “lošije” (koji žive u ilegalnim naseljima), kao i praksu izjednačavanja svih porodica sa jednim od predstavnika koji nije pogođen prinudnim iseljenjem.
Potpisnici pisma naveli su i da predstavnici države treba da prestanu sa izjavama da Romi prodaju ili zloupotrebljavaju svoju decu, jer se time dodatno podstiču rasne predrasude među ostalim građanima.
Zatraženo je i usvajanje i primena jasne strategije za slučajeve prinudnih iseljenja iz nelegalnih naselja, ostavljanje razumnog roka i pravnih sredstava stanovnicima tih naselja prilikom donošenja svake pojedinačne odluke o iseljenju, upoznavanje stanovnika naselja sa lokacijom i tipom alternativnog smeštaja, kao i kažnjavanje svih rasističkih incidenata i/ili govora mržnje prilikom realizacije odluke o alternativnom smeštaju i puno poštovanje ljudskog dostojanstva, prava na dom i porodicu kao osnovnih ljudskih prava svakog građanina Srbije.
U pismu je zatražno i obezbeđenje sigurnosti i slobode od uznemiravanja na lokaciji na kojoj je alternativni smeštaj ponuđen, uzdržavanje od negacije osnovnih ljudskih i manjinskih prava romske zajednice, kao i prihvatanje i rešavanje specifičnih problema romske populacije u Srbiji (nedostatak osnovnih dokumenata, obrazovanje, stanovanje, zapošljavanje i diskriminacija u pristupu javnim mestima), kao i aktivna saradnja sa svim inicijativama koje imaju za cilj poboljšanje položaja Roma.
Pismo su uputili Žene u crnom, Centar za mir i razvoj demokratije, Centar za unapređivanje pravnih studija, Helsinški odbor za ljudska prava u Srbiji, Inicijativa mladih za ljudska prava, Komitet pravnika za ljudska prava, Queeria, list “Republika”, Urban In, Škart, Švedski Helsinški odbor za ljudska prava, Gej-Strejt Alijansa, Labris, Udruženje studenata sa hendikepom, Inicijativa za inkluziju VelikiMali, Gayten LGBT, Anti-trafiking centar i odbori za ljudska prava Valjevo, Niš, Negotin i Valjevo.
Potpisnici pisma su i Vojvođanski centar za ljudska prava, Građanski forum Novi Pazar, Beogradski centar za ljudska prava, Fond za humanitarno pravo, Rekonstrukcija Ženski fond, Glas razlike, Udruženje Roma “Oaza”, Demokratsko udruženje Roma, Romska partija, Savez antifašista Srbije, Socijaldemokratska unija, Grupa Pravo na grad, Žene za mir Leskovac, Forca Požega, Građanska čitaonica Libergraf iz Užica, Queer Beograd, Biro za kulturu i komunikaciju, Teorija koja hoda, Žene na delu, Kontekst galerija, Bazaart i Slum TV.
Foto: Vladan Jeremić
Video: http://www.youtube.com/user/pravonanaseljetv
