Preminuo Krsto Papić
Istaknuti filmski reditelj Krsto Papić, autor nekih od antologijskih dokumentarnih i igranih ostvarenja hrvatske i jugoslovenske kinematografije, preminuo je 7. februara u Zagrebu u 80. godini, nakon kratke i teške bolesti.
Papićev poslednji film, krimi drama “Cvjetni trg”, premijerno je prikazan 2012. godine na 59. Festivalu igranog filma u Puli, a u Montrealu je za to ostvarenje o mafiji dobio nagradu za slobodu govora. Dokumentarac o istoj temi, inspirisan istinitim događajem - stradanjem nedužnog građanina u mafijaškom obračunu, prikazan je premijerno 2011. na ZagrebDoxu.
Papić je zaslužan za neke od antologijskih filmova 70-ih godina, kao što su “Lisice” (1970), “Predstava Hamleta u selu Mrduša Donja” (1974), prikazan na Berlinalu, te “Izbavitelj” (1976), prvi hrvatski film strave.
Autor je i filmova “Ključ” (1965), “Tajna Nikole Tesle” (1980), “Priča iz Hrvatske” (1991), “Kad mrtvi zapjevaju” (1998) i “Infekcija” (2003).
U hrvatski film, kako je naveo Hrvatski audiovizuelni centar povodom Papićeve smrti, uneo je mračan i sirov senzibilitet na tragu srpskog crnog talasa, a zbog otvorene kritičnosti prema režimu, imao je i probleme s vlastima, poput uskraćivanja dozvole da prikaže “Lisice” u zvaničnoj selekciji u Kanu.
Rođen 1933. godine u Vučedolu u Crnoj Gori, Papić je diplomirao na Filozofskom fakultetu u Zagrebu, a filmom je počeo da se bavi kao asistent režije. Između ostalog, bio je asistent Veljku Bulajiću na filmovima “Vlak bez voznog reda” (1959) i “Uzavreli grad” (1961).
Debitovao je epizodom u omnibusu “Ključ” (1965), a 1967. režirao je svoj prvi dugometražni igrani film “Iluzija”, melodramu o sukobu generacija. Najveći međunarodni uspeh ostvario je filmom “Život sa stricem” (1988) koji je bio nominovan za Zlatni globus u kategoriji najboljeg filma van engleskog govornog područja.
Papić je autor i brojnih antologijskih dokumentarnih filmova, u kojima se oslanjao na metode filma istine. Među njima su najpoznatiji “Kad te moja čakija ubode” (1968), “Nek se čuje i naš glas” (1971), nagrađen u Oberhauzenu, “Specijalni vlakovi” (1972) i “Mala seoska priredba” (1986), koji mnogi smatraju za jedan od najuspešnijih hrvatskih dokumentaraca uopšte.
Među Papićevim dokumentarnim filmovima su i “Čvor” (1969), “Nek se čuje i naš glas” (1971), “Ribari iz Urka” (1974), “Jedno malo putovanje” (1976), “Nezaposlena žena s djecom” (1986), “Slike iz zaboravljenog kraja” (1987)...
Papić je 2006. godine dobio nagradu “Vladimir Nazor” za životno delo u oblasti kinematografije, a dve godine ranije dobio je specijalni Gran pri Međunarodnog filmskog festivala u Montréalu.
U Zagrebu mu je 2008. godine priređena retrospektiva, u organizaciji Hrvatskog filmskog saveza, Hrvatske kinoteke, Jadran filma i Zagreb filma.
(SEEcult.org)
