Preminula Marija Crnobori
Glumica Marija Crnobori, jedna od najznačajnijih dramskih umetnica i najveća tragetkinja svog doba, preminula je 21. oktobra u 96. godini u Beogradu.
Marija Crnobori preminula je u svom stanu, saopštilo je Jugoslovensko dramsko pozorište, čija je članica bila od njegovog osnivanja.
Datum i mesto sahrane i komemoracije u JDP-u biće naknadno objavljeni.
Rođena 1. oktobra 1918. godine u Istri, u malom mestu Banjole kod Pule, Marija Crnobori je glumačku karijeru započela u zagrebačkom Hrvatskom narodnom kazalištu i Narodnom pozorištu u Rijeci, u kojem je vrlo brzo postala prava zvezda scene.
Na poziv Bojana Stupice, 1947. godine je sa rediteljem i suprugom Markom Fotezom prešla iz Istre u Beograd, donevši svoj glumački talenat, vrhunski profesionalizam i pravu posvećenost radu na izgradnji novog teatra – Jugoslovenskog dramskog pozorišta.
Igrala je i u prvoj predstavi JDP-a - Cankarevom “Kralju Betajnove” kao Francka.
Najvažnije uloge ostvarila je na Velikoj sceni JDP-a: Sofoklovu Antigonu, Rasinovu Fedru, Šekspirovu Ledi Magbet (Magbet) i Reganu (Kralj Lir), Geteovu Ifigeniju (Ifigenija na Tauridi).
Bila je, kako je istaklo, JDP, stub-oslonac repertoara te kuće – ostvarila je naslovne uloge u dramama Ljubov Jarovaja K. Trenjova i Kandida B. Šoa, igrala Sofiju Aleksandrovnu u Čehovljevom Ujka Vanji, Julu u Peri Segedincu Laze Kostića, Katarinu Ivanovnu u Braći Karamazovi Dostojevskog, kod Krleže je bila Klara u Ledi, Jadviga Jasenska u Na rubu pameti i Laura Lembahova u U agoniji, Kler u Ženovim Sluškinjama, Jokasta u Hristićevim Čistim rukama...
Sa Markom Fotezom je učestvovala i u etabliranju Dubrovačkih letnjih igara (Ofelija u Hamletu 1952. i Gertruda 1956, Titanija u Snu letnje noći, Ida u Dubrovačkoj trilogiji...).
Nagrađivana je i odlikovana u Srbiji najvećim priznanjima za posebna ostvarenja i životno delo, kao što su Sterijina nagrada (1968), Oktobarska nagrada grada Beograda (1960), Sedmojulska nagrada za životno delo (1974) i Dobričin prsten (1992).
Dodeljena joj je 2009. godine i Povelja Sabora čakavskog pjesništva Žminj, a 2013. godine, povodom Dana državnosti Srbije, predsednik države Tomislav Nikolić odlikovao ju je Sretenjskim ordenom III reda.
(SEEcult.org)