(Pre)crtano: Savremeni crtež od Liroja Nimana do danas
Izložba “(Pre)crtano: savremeni crtež od Liroja Nimana do danas” u Muzeju savremene umetnosti Vojvodine (MUV), deo međunarodnog projekta “Crtež” Liroj Niman centra za grafiku pri Kolumbija univerzitetu u Njujorku, predstavlja radove oko 70 umetnika i umetnica iz celog sveta, uključujući i desetoro autora mlađe generacije iz Srbije.
Izložba “(Pre)crtano”, koja će biti otvorena od 15. juna do 9. jula, teži da otkrije sirovu formu kreativne energije koja kanališe suštinsku ideju umetnika ili umetnice, a koja nije pročišćena za javnu potrošnju. Za razliku od umetničkih dela koja su stvorena za javnu ili komercijalnu upotrebu, ovaj raznoliki niz dela uključen u izložbu “(Pre)crtano”, čiji su kustosi Tomas Vu i Mirjana Dušić-Lazić, otkriva autentičnost koja postoji u ličnim prostorima i koja je sakrivena od oka javnosti, kao što su skicen blokovi i ateljei umetnika. Svrha te izložbe, usredsređene na medijum crteža, nije da prikaže završene, doterane proizvode tradicionalnih umetničkih izložbi, već naprotiv, autentične, nefiltrirane početke onoga što se kroz crtež beleži, navedeno je u najavi tog projekta, čiji je koncept nastao otkrićem nekoliko skicen blokova za koje niko nije znao da postoje, a koji su pronađeni posthumno u njujorškom ateljeu Liroja Nimana (1921-2012).
LeRoy Neiman
Jasna razlika između crteža koji prekrivaju stranice skicen bloka u periodu od 1949. do 1952. godine i karakteristično šaljivih i dostojanstvenih prikaza Nimanove “Amerikane” je drastična i obiluje neskladom. Sam Niman je javno tvrdio da u svom radu ne pokušava da zadire mnogo dublje od površine. “Kada slikam, ozbiljno razmatram ponašanje osobe u javnosti – površinsku fasadu”, napisao je u knjizi “Umetnost i životni stil”. “Ne interesuje me previše kako ljudi izgledaju kada se probude ili kako se ponašaju kod kuće. Ponašanje osobe u javnosti odražava trud te osobe da izgradi određeni imidž”, naveo je Niman. Međutim, u tim skicen blokovima, nema blještavih, impresionističkih ilustracija poznatih ličnosti i mesta.
Kiki Smith
Umesto toga, nalaze se mračne dubine carstva demona, mutiranih čudovišta i mitskih zveri koji otkrivaju potpuno drugačiju, skrivenu stranu čuvenog umetnika. To otkriće pokreće pitanje koliko još takvih skicen blokova postoji? I gde zapravo umetnik ide u odsustvu spoljnih pritisaka, očekivanja i interpretacija?
U pokušaju da daju odgovore na to pitanje o unutrašnjem dijalogu, umetnici poput Džaspera Džonsa, Kiki Smit, Sesili Braun, Vilijama Kentridža, Sare Se i Kare Voker, izlažu svoje crteže na nesvakidašnji način, kao da su u sopstvenom ateljeu. Dela će pokrivati prostor od poda do plafona u nekoliko grupa. Iako su tradicionalne izložbe uključivale skice i studije kao sekundarne dodatke radu umetnika i umetnica, u ovom slučaju ovakvi radovi se stavljaju u prvi plan. Na taj način, izložba “(Pre)crtano” nudi uvid u stvaralački proces, u mikrokosmos kreativnog uma umetnika.
Nathan Catlin
Osim dela koja će pokrivati zidove, izložba uključuje interaktivan, live-action mural “Demonstracijski crteži” Rirkrita Tiravanije koji prikazuje neke od najvažnijih političkih tema našeg doba. Razmatrajući važnost nekadašnjeg pružanja otpora u svetlu današnje političke klime, Tiravanija poziva lokalne umetnike i volontere da crtaju po zidovima izložbenog prostora koristeći fotografije sakupljane godinama na kojima su prikazani javni protesti i masovne demonstracije iz celog sveta. Ovaj crtež uživo pruža uvid u zajedničku akciju i nezavisne narodne pokrete širom sveta – pretvarajući kratkotrajne slike borbe i društvenog sukoba u dokument političkih aspiracija.
Rirkrit Tiravanija
Izložba obuhvata i dela umetnica i umetnika iz Srbije: Jelene Đurić, Nataše Kokić, Tijane Luković, Nore Mesaroš, Monike Sigeti, Dragane B. Stevanović, Gorana Jureše, Marka Markovića, Nikole Markovića i Nemanje Radusinovića.
Tijana Luković
Na izložbi učestvuju i: Yasi Alipour, David Altmejd, Natalie Birinyi, Cecily Brown, Phong Bui, Ernesto Caivano, Nathan Catlin, Saint Clair Cemin, Aurélien Couput, Predrag Dimitrijević, Rafael Domenech, Riaki Enyama, Ghada Amer i Reza Farkhondeh, Fab Five Freddy, Ivan Forde, Barnaby Furnas, Gandalf Gavan, Eric Guerrero, Ben Hagari, Valerie Hammond, Suzanne Herrera, Duy Hoàng, Cary Hulbert, Jasper Johns, Kurt Kemp, William Kentridge, Hedya Klein, Susanna Koetter, Fred H.C. Liang, Kate Liebman, Nicola López, Bryan McGovern Wilson, Dante Migone-Ojeda, Johana Moscoso, LeRoy Neiman, Brian Novatny, Jennifer Nuss, Norman Paris, Mark Perlman, Eva Petrič, Kristin Plucar, Jessica Segall, Monika Sigeti, Shahzia Sikander, Luis Silva, Dana Sherwood, Dasha Shishkin, Kiki Smith, Emma Sulkowicz, Sarah Sze, TARWUK, Rirkrit Tiravanija, Tomas Vu, John Walker, Kara Walker, Heimo Wallner, Tommy White, Peter Wayne Lewis i Yuan Zuo.
(SEEcult.org)
