Pravni čvor ULUS-a
Udruženje likovnih umetnika Srbije (ULUS) našlo se u nesvakidašnjoj pravnoj situaciji nakon nedavnog upisa Mirjane Denkov Mraović, izabrane za predsednicu Upravnog odbora (UO) na Skupštini održanoj još 2012. godine, kao jedine pravne zastupnice ULUS-a u Agenciji za privredne registre (APR), odnosno brisanja predstavnika UO izabranog 2019. godine sa spiska zastupnika u APR-u. To je učinjeno na osnovu izvršne sudske presude o poništenju odluka Skupštine ULUS-a održane 2013. godine, na kojoj je smenjeno rukovodstvo izabrano na Skupštini 2012. godine na čelu sa Mirjanom Denkov Mraović. Iako i predstavnici UO izabranog 2012, i oni koji su izabrani 2019, ističu da programi ULUS-a nisu dovedeni u pitanje, zasad nema pomaka u neformalnim pokušajima dijaloga o mogućnostima pravno utemeljenog načina izlaska iz složene situacije, u kojoj obe strane negiraju jedna drugoj legitimitet. Istovremeno, potvrđuju u usmenim izjavama za SEEcult.org spremnost i volju da dođu do zajedničkog rešenja.
Reč je o sudskoj presudi koja je postala pravosnažna u decembru 2016. godine, a izvršna u oktobru 2020. godine, na osnovu koje su postale ništavne sve odluke donete na Skupštini ULUS-a održanoj 21. decembra 2013. godine u Etnografskom muzeju u Beogradu, na kojoj je razrešen UO na čelu sa Mirjanom Denkov Mraović (Vladimir Ristivojević, Sonja Kostinić, Ilija Ilić, Nikola Radić Lucati, Dragoljub Jovičić i Milivoje Novković). Ništavna je postala, između ostalog, i odluka o razrešenju Programskog saveta ULUS-a (Mihael Milunović, Anica Vučetić, Slobodanka Stupar, Nataša Ivanić, Edvina Romanović Hudečkova i Stevan Vuković), kao i o isključenju iz članstva ULUS-a Mirjane Denkov, Dragoslava Krnajskog i Miroljuba Filipovića Filimira, opomenama Dobrici Kampereliću, Zdravku Vajagiću i Nataši Ivanić, te o izboru UO na čelu sa Zoranom Čalijom i drugih organa i tela.
Članovi UO, Nadzornog odbora, Statutarne komisije, Suda časti i Umetničkog saveta ULUS-a, izabrani na poslednjoj Skupštini 28. decembra 2019. godine, podsećaju 26. jula u zajedničkoj izjavi da je na osnovu sudske presude, APR u decembru 2020. godine izvršila upis Mirjane Denkov Mraović kao zastupnice ULUS-a iz 2012. godine, uz Martina Erdeša i Vahidu Ramujkić, članova UO izabranih 2019. Nakon što je ULUS uložio žalbu, predmet je vraćen APR-u na ponovni postupak, čime je potvrđen upis Mirjane Denkov Mraović kao jednog od tri zastupnika udruženja. Budući da UO izabran 2019. godine funkcioniše po principu rotiranja predsednika i zamenika predsednika, 8. januara 2020. godine izabrani su novi predsednik Vojislav Klačar i zamenik Radivoje Marković, pa su od 22. januara 2021. godine njih dvojica i upisani u APR kao zakonski zastupnici, pored Mirjane Denkov Mraović.
Prema navodima rukovodstva ULUS-a izabranog 2019. godine, Mirjana Denkov Mraović je 21. jula uručila Klačaru bez ikakve najave Rešenje APR prema kojem su on i Marković izbrisani iz registra, a ona je ostala upisana kao jedina zastupnica Udruženja. Potom je 23. jula konstantovano da se pečat i delovodna knjiga ULUS-a ne nalaze u Udruženju i da su računi ULUS-a blokirani. Nalozi za isplatu zarada zaposlenih (razlike za april i maj i akontacija za jun) koji su poslati prethodnog dana, vraćeni su kao neizvršeni, kako je preneo računovođa ULUS-a Nemanja Božić.
Uvidom u javna dokumenta APR-a, kako je navedeno, konstantovano je da je APR-u predat zapisnik sa vanredne sednice UO ULUS-a, održane 14. jula 2021, na kojoj su učestvovali članovi UO iz 2012: Mirjana Denkov Mraović, Nikola Radić, Vladimir Ristivojević, Sonja Kostić, Milivoje Novaković, a da su bili prisutni i: Dragoslav Krnajski, Filipović Miroljub, Nina Todorović, Anica Vučetić (nije član ULUS), Aleksandar Tanasković (nije član ULUS-a). Zapisnik su potpisali Tanasković i Mirjana Denkov Mraović, sačinjen je na memorandumu ULUS-a, poseduje zvanični pečat ULUS-a i zavodni broj bez delovodnog pečata. Klačar i Marković su na toj sednici razrešeni funkcija predsednika i zamenika UO, kao i funkcije ovlašćenih zastupnika, na osnovu čega ih je APR iz svog registra izbrisala i ostavila Mirjanu Denkov Mraović kao jedinog pravnog zastupnika ULUS-a.
Rukovodstvo ULUS-a izabrano 2019. godine ističe u saopštenju da je postupak za utvrđivanje ništavosti odluka Skupštine 2013. godine pokrenut na osnovu člana 20. Zakona o udruženjima, kojim je propisano da se utvrđivanjem ništavosti osprenog akta ne dira u prava stečena od strane trećih savesnih lica.
“Imajući u vidu da je navedena presuda doneta posle 9 godina od vanredne skupštine koja je održana 2012. godine, te da su tokom perioda od tih 9 godina treća savesna lica stekla određena prava, među kojima su i članovi organa i tela koji su izabrani na izbornoj skupštini decembra 2019. godine, i koji su kao savesna lica stekli mandat u organima i telima udruženja, utvrđenjem ništavnosti odluka skupštine koje su donete 2013. godine ne može se dirati u njihova, zakonom i statutom, stečena prava! Takođe, utvrđenjem ništavosti navedenih odluka ne može se dirati ni u prava lica koja su tokom perioda od 9 godina primljena u članstvo”, naveli su članovi rukovodećih tela ULUS-a izabrani 2019. godine.
UO ULUS-a koji je izabran 2019. godine formirao je inače bio posebnu komisiju radi prevazilaženja pravnog problema i ispunjenja sudske presude o poništenju odluka Skupštine 2013. Komisija (Vojislav Klačar, Martin Erdeš i Vahida Ramujkić) se, kako je navedeno, više puta sastala sa Mirjanom Denkov Mraović i njenim advokatom, bez ostalih predstavnika UO izabranog 2012. Oni su poslednji put pozvani na sastanak UO planiran za 14. ili 19. jul, ali na taj poziv, kako je navedeno, nije odgovoreno.
UO ULUS-a izabran 2019. godine navodi i da je od decembra 2020. godine vodio razgovore o mogućim rešenjima novonastale pravne situacije s Mirjanom Denkov Mraović, kao jedinom predstavnicom UO iz 2012. godine, ali zajednički dogovor nije postignut. “Pri postupcima koji su prethodili najnovijoj promeni u APR-u nikakva primopredaja dužnosti u udruženju nije pokrenuta, te ostaje pitanje ko je iz radne zajednice, u čijoj je nadležnosti čuvanje pečata i dokumentacije ULUS-a, dozvolio ili omogućio upotrebu pečata grupi članova i nečlanova ULUS-a, koji pečatiraju zapisnik od 16. jula 2021. da bi ga potom kao zvaničan dokument ULUS-a predali APR-u”.
Napominjući i da je članom 20. Zakona o udruženjima definisan postupak utvrđivanja ništavnosti odluka organa udruženja, predstavnici rukovodstva ULUS-a izabrani 2019. godine ukazuju i da su članovi ULUS-a, koji su smatrali da je odluka Skupštine o izboru članova UO iz 2019. godine doneta suprotno Statutu ili drugom opštem aktu Udruženja, mogli da pokrenu postupak pred nadležnim osnovnim sudom za utvrđivanje ništavosti te odluke u roku od 15 dana od dana saznanja za akt, a najkasnije u roku od šest meseci od dana donošenja akta. Stoga je, kako su naglasili, jedino sud nadležan da ceni i utvrđuje ništavost, odnosno pravnu valjanost oduka i drugih pravnih akata organa Udruženja, te budući da odluka Skupštine od dana 28. decembra 2019. godine nikada nije osporena, ista je zakonita i doneta u skladu sa Statutom, a mandat članova UO (koji po Statutu traje 3 godine) je legitiman.
Sa druge strane, kako navode, UO na čelu sa Mirjanom Denkov Mraović koji se sastao 14. jula 2021, nema legitimitet, pa samim tim ni mandat za donošenje bilo kakvih odluka, jer nije izabran od Skupštine Udruženja. Članovi UO izabrani 2019. godine smatraju da je stoga i odluka o razrešenju Klačara i Markovića kao lica ovlašćenih za zastupanje ULUS-a nezakonita.
U međuvremenu, kako je navedeno, članovi UO trpe stalne pritiske za predavanje pristupnih podataka zvaničnim kanalima komunikacije i nalozima ULUS-a. “Stav aktuelnog UO, izabranog na skupštini 2019, je da se nikakvi podaci neće predavati bez pravnog razrešenja ove situacije”, navedeno je u zajedničkoj izjavi, uz koju su priloženi presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu od 7. decembra 2016; Zapisnik sa vanredne sednice UO ULUS iz 2012. godine od 14. jula 2021, te Odluka o razrešenju lica ovlašćenih za zastupanje.
Zajedničku izjavu potpisali su članovi UO: Vojislav Klačar, Radivoje Marković, Marija Kauzlarić, Vahida Ramujkić i Martin Erdeš, Nadzornog odbora: Nevena Popović, Isidora Ilić, Ranko Travanj i Ana Milosavljević, Statutarne komisije: Srđan Vukajlović, Milena Putnik i Ana Piljić Mitrović, Umetničkog saveta: Danilo Prnjat, Kristina Ristić, Nataša Kokić, Sanja Tomašević i Jovanka Mladenović, te Suda časti: Jovan Jović, Aleksandrija Ajduković i Miodrag Vargić (lista potpisnika se upotpunjuje).
Mirjana Denkov Mraović, koja je najavila zvaničnu reakciju na navode kolega izabranih u rukovodeća tela ULUS-a 2019. godine, ranije je objavila da je Rešenjem o promeni zastupnika ULUS-a u APR-u, kojim su izbrisani dosadašnji zastupnici Klačar i Marković iz registra, konačno razrešeno pitanje legalnog upravljanja ULUS-om.
Kolege iz rukovodstva izabranog 2019. godije pozvane su na “konstruktivnu saradnju u cilju nesmetane realizacije ULUS-ovih projekata i ostalih redovnih aktivnosti Udruženja”. Kancelarija ULUS-a, kako je navedeno, nastavlja rad u novim okolnostima u izmeštenom prostoru van Umetničkog paviljona “Cvijeta Zuzorić” na isti način kao do sada. U narednom periodu, kako je takođe najavljeno, biće obavljene pripreme za vanrednu izbornu sednicu Skupštine ULUS-a, koja je planirana za 25. septembar tekuće godine.
Sudskom presudom, donetom na osnovu tužbe Mirjane Denkov protiv ULUS-a, proglašena je ništavnom, između ostalog, i odluka verifikaciji novih članova ULUS-a primljenih na konkursu 2013. godine, kao i o izboru članova UO ( Zoran Čalija, Velizar Krstić, Katarina Stanković Bjegović, Ljiljana Mićović, Dušan Rusalić, Milan Tepavac, Miodrag Mlađović, Tamara Pajković i Nives Pavlović Vuković), Nadzornog odbora (Dušan Mikonjić, Mihajlo Gerun i Mihajlo Ristić), te Umetničkog saveta, Komisije za Statut i Suda časti.
*U prilogu:
Zapisnik sa vanredne sednice UO izabranog 2012. godine, održane 14. jula 2021. godine
Odluka o razrešenju Klačara i Markovića kao pravnih zastupnika ULUS-a
(SEEcult.org)
