Počinje 5. Kustendorf
Međunarodni filmski i muzički festival Kustendorf, čiji je osnivač reditelj Emir Kusturica, predstavlja u petom izdanju, od 17. do 23. januara, neke od najboljih autorskih filmova protekle godine, uz takmičarski program mladih autora i studenata iz celog sveta, a ponovo dovodi u Drvengrad na Mokroj Gori neke od najznačajnijih filmskih umetnika današnjice, među kojima su režiseri Kim Ki-duk, Nuri Bilge Džejlan, braća Darden i Ejbel Ferara, kao i glumačke zvezde Izabel Iper, Benisio del Toro i mladi Tahar Rahim.
Takmičarski program petog Kustendorfa obuhvata 20 filmova, odabranih među više od 200 prijavljenih, a odlikuje ih raznolikost tema i žanrova. Mladi autori dolaze iz Belgije, Velike Britanije, Estonije, Italije, Kanade, Kirgistana, Makedonije, Meksika, Nemačke, Poljske, Portugala, Rusije, SAD, Srbije, Francuske i Španije.
Međunarodnim žirijem, u kojem su francuski producent Pjer Edelman i popularni srpski glumac i producent Zoran Cvijanović, predsedavaće iranska glumica Lejla Hatami, zvezda filma “Razvod: Nader i Simin” Ašgara Farhadija, pobednika Berlinala 2011, koji je upravo dobio Zlatni globus za najbolji strani film.
Program “Retrospektiva velikana” posvećen je južnokorejskom režiseru Kim Ki-duku i turskom Džejlanu, a prikazaće njihova najznačajnija i sada već kultna ostvarenja.
Kim Ki-duk i Dzejlan će održati i nekoliko radionica, a Kim Ki-duk će posebno predstaviti i film “Arirang”, koji je osvojio glavnu nagradu u programu “Izvestan pogled” prošle godine u Kanu, čijim je žirijem predsedavao Kusturica.
Reč je o nesvakidašnjem dokumentarcu koji je označio povratak tog kultnog režisera, nakon tri godine pauze. Kim Ki-duk u filmu “Arirang”, izolovan od svih, u kolibi okruženoj prirodom, okreće kameru prema sebi i pruža publici neobičnu priču o svom životu i stvaranju, uključujući i mračnu stranu kreativnog procesa koji kao senka prati gotovo svakog velikog umetnika.
Džejlan će prikazati dramu “Bilo jednom u Anadoliji”, za koju je dobio Gran pri u Kanu 2011, a snimljena je prema istinitom događaju iz života jednog od scenariste, kao priča o tragičnim aspektima ljudskog postojanja ispričana kroz prikaz policijske potrage tokom jedne noći.
U programu “Savremene tendencije” biće predstavljeni još neki od najboljih filmova nove produkcije i njihovi autori koji će, kao gosti festivala, održati radionice i razgovore sa studentima i publikom - Farhadi će predstaviti “Razvod: Nader i Simin”, a braća Darden - film “Dečko sa biciklom”, za koji su dobili Gran pri u Kanu (ravnopravno sa Džejlanom).
Nagrađivana rediteljka iranskog porekla Marđan Satrapi, koja je već gostovala na Kustendorfu, predstaviće novi film “Piletina sa šljivama” koji je, nakon već kultnog “Perspepolisa”, ponovo snimila s Vinsentom Parnoom. Novi film Satrapijeve intimna je priča o životu njenog deda-ujaka Nasera Ali Kana, jednog od najpoznatijih iranskih svirača roga, a ujedno je i kompleksan portret života običnih ljudi pre iranske revolucije.
Među gostima petog Kustendorfa najavljeni su i Andreas Drezen, koji će predstaviti film “Zaustavljen na putu”, koji je pobedio 2011. u programu “Izvestan pogled” u Kanu.
Najavljena je i Frederika Aspok, koja je trijumfovala filmom “Van granica” na 11. Filmskom festivalu u Marakešu.
Kao posebno iznenađenje, Kusturica je najavio gostovanje slavne francuske glumice Izabel Iper, koja će održati predavanje o ulozi u filmu “Gospođa Bovari”.
Među gostima je najavljen i Benisio del Toro koji je, prema rečima Kusturice, “sam izrazio želju da dođe na Mećavnik”.
Gostovaće i proslavljeni američki scenarista i režiser Ejbel Ferara, jedan od najvećih i najvažnijih nezavisnih filmskih reditelja, poznat po filmovima “Ubica bušilicom” (1979), “Gospođa. 45” (1981), “Kralj Njujorka” (1990), “Zli poručnik” (1992) i “Sahrana” (1996). U programu “Savremene tendencije” biće prikazan njegov najnoviji film “4:44 - poslednji dan na Zemlji”, čija se radnja dešava u jednom stanu u Njujorku tokom poslednja 24 časa pre biblijske apokalipse.
Počasni gost petog Kustendrofa je i mladi francuski glumac Tahar Rahim, koji se proslavio tumačeći glavnu ulogu u nagrađivanom francuskom filmu “Prorok” Žaka Odijara iz 2009. godine, za koju je osvojio dve nagrade Cezar, kao i Evropsku filmsku nagradu za najbolju mušku ulogu. Film “Prorok” biće prikazan u okviru programa “Velika glumačka dostugnuća”.
Novitet Kustendorfa je program “Novi autori”, koji donosi prva dugometražna ostvarenja autora koji se ističu specifičnim filmskim jezikom.
Publika će imati priliku da pogleda otkriće prošlogodišnjeg Kana - film “Corpo Celeste” mlade Alis Rorvaher o bolnom odrastanju devojčice u italijanskoj provinciji u potpunosti podređenoj katoličkoj crkvi. Najavljen je i film “Pelikan Nikostratos” Olivijea Orlea sa Emirom Kusturicom u glavnoj ulozi, te “Priča o mocareli” Eduarda de Angelisa, mladog autora koji je gostovao na prvom Kustendorfu.
Medju filmovima u pratećem programu su "Crvenkapa" Zorana Tairovića o tradiciji i kulturi Roma, te "Milena" Čarne Radoičić - portret svestrane slikarke Milene Pavlović Barili.
Peti Kustendorf će, kao i proteklih godina, imati i ponoćni muzički program, a najavljeni su Pelageja (Rusija), Rozenberg trio (Holandija), Stribor i Trovači (Srbija), Adam Stinga (Moldavija), Sonido Galo Negro (Meksiko) i Orkestar Bobana i Marka Markovića (Srbija).
Prema rečima Kusturice, festivalom u Drvengradu, koji organizuje bez klasične pomoći sponzora, ali uz podršku Ministarstva kulture Srbije, želi da širi “ideju o filmu kao kulturi i nečemu što najbolje internacionalno spaja ljude”.
“Promovišemo film koji stvara mitske slike o ljudskom rodu, a ne holivudske, koje su produžena ruka marketinga”, rekao je Kusturica na nedavnoj konferenciji za novinare u Beogradu, na kojoj je petogodišnji život Kustendorfa opisao kao “donkihotovsku borbu” koja razdvaja “dobro od uspešnog u današnjem svetu terora tržišta”.
Za vreme petog Kustendorfa organizovan je poseban autobuski prevoz iz okolnih gradova do Drvengrada - sa Zlatibora je polazak sa autobuske stanice u 15 časova, iz Čajetine (ispred gradske česme) u 15.15 sati, a iz Višegrada (sa gradskog trga) u 15 časova.
Ulaz na sve filmske projekcije, koncerte i radionice je besplatan.
Prošle godine, na četvrtom Kustendorfu, pobedio je ruski film “Šansa” Sonje Karpunine.
Na Kustendorfu su do sada gostovali i Abas Kjarostami, Nikita Mihalkov, Džim Džarmuš, Džoni Dep, Fatih Akin, Pavel Lungin, Elija Sulejman...
Sajt Kustendorfa je www.kustendorf-filmandmusicfestival.org, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org.
(SEEcult.org)