Počeo 25. SFF, Injaritu i Pavlikovski zvezde

Jubilarni, 25. Sarajevo film festival (SFF) svečano je otvoren 16. avgusta u Narodnom pozorištu uručenjem nagrada Počasno Srce Sarajeva rediteljima Alehandru Gonzalesu Injarituu i Pavelu Pavlikovskom, te svetskom premijerom filma “Sin” rediteljke Ines Tanović, jednim od devet ostvarenja iz regiona Jugoistočne Evrope u trci za glavne nagrade.

Dvostrukom oskarovcu i dobitniku niza drugih nagrada, meksičkom reditelju, producentu i scenaristi Alehandru Injarituu, Počasno Srce Sarajeva za izuzetan doprinos filmskoj umetnosti uručio je direktor SFF-a Mirsad Purivatra, ističući da je reč o autoru koji “svaki put iznova odvažno pomera granice i svoju jedinstvenu viziju pretače u nepredvidive i genijalne filmske priče”.

“Njegovi filmovi, koji se odlikuju posebnim stilom i ritmom, osvajaju i uzbuđuju publiku i kritičare širom sveta”, istakao je Purivatra, uručujući nagradu Injarituu, autoru filmova kao što su “21 gram”, “Babel”, “Biutiful”, “Povratnik” i “Birdman ili neočekivana vrlina neznanja”, koji će biti i prikazan na 25. SFF-u.

Alehandro Inaritu, foto: SFF

Počasno Srce Sarajeva dobio je i nagrađivani poljski reditelj Pavel Pavlikovski, kome je priređen program Posvećeno, odnosno retrospektiva njegovih dokumentaraca koje je radio za BiBiSi, ali i filmovi “Ida” i “Hladni rat”.

Pavlikovski je već bio gost SFF-a 2014. godine, kada je i predstavio film “Ida”, kao i 2018. godine, kada je “Hladnim ratom” i otvoren sarajevski festival.

Pavel Pavlikovski i Mirsad Purivatra, foto: SFF

Jubilarni SFF predstavlja do 23. avgusta rekordnih 270 filmova iz više od 50 zemalja, sa fokusom na kinematografije zemalja Jugoistočne Evrope u takmičarskim programima sa ukupno 53 filma. Festivalski program obeležiće čak 68 svetskih premijera, 12 međunarodnih i mnogobrojne regionalne.

Uz Pavlikovskog i Inaritua, zvezda 25. SFF-a bice i slavna francuska glumica Izabel Iper, takođe dobitnica Počasnog Srca Sarajeva.

Uoči svečanog otvaranja 25. SFF-a, čiju je ceremoniju vodio glumac Igor Skvarica, uz direktan prenos na BHRT, održana je ulična parada “Umetnost u pokretu” sa oko 200 učesnika, a povodom jubileja priređen je u hotelu “Evropa” gala prijem za zvanice, uz veliki vatromet u završnici.

Festivalski program počeo je premijerom filma “Sin” bosanskohercegovačke rediteljke Ines Tanović – koprodukcijom BiH, Hrvatske, Rumunije, Slovenije i Crne Gore, koja je istovremeno prikazana i u Letnjem kinu, a na obe festivalske lokacije publici se poklonila i mnogobrojna ekipa tog filma u kojem igraju Dino Bajrović, Snežana Bogdanović, Uliks Fehmiu, Emir Hadžihafizbegović, Jasna Ornela Bery, Lidija Kordić, Hamza Ajdinović…

Ekipa filma Sin, foto: SFF

Reč je o porodičnoj priči o mladiću Armanu koji uskoro puni 18 godina, a čitav život se teško nosi sa činjenicom da je usvojen. Neprestano upada u nevolje, a iako izuzetno inteligentan, označen je kao “problematično dete”. Sigurno i voljeno se oseća jedino kod roditelja svoje pomajke Jasne. Istovremeno, Arman radi sve što je u njegovoj moći da bi skrenuo sa puna samouništenja mlađu sestru Dadu – biološku ćerku Jasne i Senada. Uprkos svemu što čini, njegovi roditelji negativno tumače njegovu uključenost i krive ga za sve probleme koje imaju s Dadom.

Film “Sin” Ines Tanović jedan je od devet koje je za Takmičarski program igranog filma odabrala selektorka Elma Tataragić, inače scenaristkinja nagrađivanog filma “Šavovi” Miroslava Terzića iz Srbije koji će biti prikazan van konkurencije u okviru programa Open Air. U oba filma jednu od glavnih uloga igra Snežana Bogdanović.

Osim filma “Sin”, svetske premijere u Takmičarskom programu igranog filma imaće i rumunski film “Heidi” Cătălin Mitulescu, te “Otvorena vrata” Florenca Papasa i Nadara Operlija iz Albanije, koprodukcija sa Italijom, Kosovom i Severnom Makedonijom, kao i bugarsko-srpski film “U krug” Stefana Komandareva.

Ines Tanović i ekipa filma posle premijere, foto: SFF

Međunarodne premijere imaće rumunski film “Mo” Radua Dragomira, a regionalne “A onda smo plesali” Levana Akina iz Gruzije, koprodukcija sa Švedskom i Francuskom, “Mačka u zidu” Mine Mileve i Vesele Kazakove iz Bugarske, koprodukcija sa Velikom Britanijom i Francuskom, “Priča o tri sestre” Emina Alpera iz Turske, nastao u saradnji sa Nemačkom, Holandijom i Grčkom, te “Take me somewhere nice” Ene Sendijarević, koprodukcija Bosne i Hercegovine i Holandije.

Žirijem Takmičarskog programa igranog filma predsedava švedski reditelj i scenarista Ruben Östlund, a o Srcu Sarajeva i drugim nagradama odlučivaće i direktor Međunarodnog filmskog festivala u Roterdamu Bero Beyer, direktorka za razvoj originalnih filmskih sadržaja i akvizicije u Netfliksu Funa Maduka, glumica Jovana Stojiljković iz Srbije i rediteljka Teona Strugar Mitevska iz Severne Makedonije. Nagrada Srce Sarajeva za najbolji igrani film podrazumeva, inače, novčani iznos od 16.000 evra, dok je nagrada za režiju 10.000, a najbolji glumac i glumica dobijaju po 2.500 evra.

Žiri Takmičarskog programa igranog filma, foto: SFF

Selektorka Takmičarskog programa dokumentarnog filma Rada Šešić odabrala je 16 ostvarenja, od kojih će osam imati svetsku premijeru –“Da je meni ono što mi nije” Višnje Skorin iz Hrvatske, “Gomila materijala” Sajre Subašić iz BiH, slovenačko-italijanski “Kći Camorre” Siniše Gačića, mađarsko-američki “Koliko daleko su zvezde” Katalin Barsony, turski “Kraljica Lear” Pelin Esmer, “Mali dokumentarni film o 3 pisma” Gorana Bregovića, koprodukcija BiH, Srbije i Francuske, moldavsko-rumunski “Sovjetski vrt” Dragoșa Turea, te “Zlatna devojka” Denise Morariu-Tamas i Adriana Robea iz Rumunije.

Međunarodnu premijeru imaće “Još jedan odlazak” Renate Poljak iz Hrvatske, a regionalne premijere imaće dokumentarci “A sad se spušta veče” Maje Novaković iz Srbije, koprodukcija sa BiH, “Euforija postojanja” Réke Szabó iz Mađarske, “Kad su rasle japanske jabuke” Hilala Baydarova iz Azerbejdžana, koprodukcija sa Austrijom, “Palača za narod” Borisa Miširkova i Georgija Bogdanova, koprodukcija Bugarske, Rumunije i Nemačke, te “Paradajz upoznaje Wagnera” Marianne Economou iz Grčke, dok će BiH premijere imati nagrađivani film “Medena zemlja” Ljubomira Stefanova i Tamare Kotevske iz Severne Makedonije, te kosovski “Negde između” Samira Karahode.

Premijera filma Sin, Letnje kino, foto: SFF

Takmičarski program kratkog filma, koji obezbeđuje kvalifikaciju za nominaciju za Oskara, obuhvata 14 ostvarenja u izboru Elme Tataragić, od kojih će pet imati svetsku, a devet regionalnu premijeru.

U trci za Srce Sarajeva su “Crno sunce” Arde Çiltepea iz Turske, “Gospodin košmar” Luce Tóth i “Simbioza” Nađe Andrasev iz Mađarske, ”Jama” Albana Ukaja iz BiH, “Jedna od mnogih” Vuka Mitevskog iz Severne Makedonije, “Kombi” Erenika Beqirija iz Albanije, “Poslednja slika o ocu” Stefana Đorđevića iz Srbije, “Poslednje putovanje na more” Adija Voicua iz Rumunije, “Posoliti, pobiberiti po ukusu” Teymura Hajiyeva iz Azerbejdžana, ”Prirodni odabir” Alete Rajič iz Bosne i Hercegovine, “Tina” Dubravke Turić iz Hrvatske, “Razglednice s kraja sveta” Konstantinosa Antonopoulosa i “Udaljenost između nas i neba” Vasilisa Kekatosa iz Grčke, te “Ulica Karla Marksa 12” Irine Jordania iz Gruzije.

Uliks Fehmiu, Snežana Bogdanović, Nika Fehmiu i Nikola Kojo, koktel, 25. SFF

Selektorka Takmičarskog programa studentskog filma Asja Krsmanović odabrala je 14 filmova, od kojih će pet imati svetsku, dva međunarodnu, a sedam regionalnu premijeru, a dolaze iz Rumunije, Austrije, Hrvatske, Mađarske, Gruzije, Srbije, Hrvatske, Turske, Grčke i Moldavije.

Svetsku premijeru imaće “Šerbet” Nikole Stojanovića iz Srbije, “Groblje slonova” Filipa Mojzeša i “Šihta” Damira Markovine iz Hrvatske, “Svet na čekanju” Omera Deniza iz Turske, “Tužni ženski vikend” Dimitrisa Tsakaleasa i Lide Vartzioti iz Grčke.

Dokumentarne filmove ocenjivaće žiri koji čine umetnička direktorka Međunarodnog filmskog festivala Visions du Réel u Nionu Emilie Bujès iz Švajcarske, umetnički direktor Međunarodnog festivala dokumentarnog filma u Amsterdamu Orwa Nyrabia iz Sirije i osnivač i direktor Factuma i ZagrebDoxa Nenad Puhovski iz Hrvatske.

Srce Sarajeva za najbolji dokumentarni film vredno je 3.000 evra, koliko je i novčani iznos nagrade za ljudska prava u istom programu, dok specijalna nagrada žirija podrazumeva 2.500 evra. Novčana nagrada za najbolji kratki film iznosi 2.500 evra, a najbolji studentski dobiće hiljadu evra.

Među clanovima žirija Takmičarskog programa studentskog filma najavljen je izraelski reditelj Nadav Lapid, dobitnik Zlatnog medveda 69. Berlinala za film “Sinonimi”.

Vatromet, 25. SFF

U proteklih 16 godina u okviru Takmičarskog programa, SFF je prikazao 678 naslova, od toga 166 dugometražnih igranih filmova, 297 dokumentarnih, 180 kratkih i 34 studentska filma. Zajedno sa programima U fokusu, Avantpremieres, Talents Sarajevo, CineLink Industry Days i BH filmskim programom, Takmičarski program predstavlja najveću i najznačajniju platformu za promociju i razvoj regionalnih kinematografija.

Prošle godine, na 24. SFF-u, čijim je žirijem predsedavao proslavljeni iranski reditelj Asgar Farhadi, najboljim igranim filmom proglašen je bugarski “Aga” Milka Lazarova o izumiranju tradicionalnog načina života, a Srce Sarajeva za najbolji dokumentarac dobio je film “Srbenka” Nebojše Slijepčevića iz Hrvatske o nacionalizmu i ksenofobiji.

Festivalski sajt je sff.ba, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org

*Foto: Obala art centar/SFF

(SEEcult.org)