Pobednici petog 25 FPS-a

Nemački film “Gregor Alexis”, japanski “Još uvek u kosmosu” i američki “1859” dobitnici su glavnih nagrada petog Festivala eksperimentalnog filma i videa 25 FPS u Zagrebu, na osnovu odluke međunarodnog žirija,
dok je žiri kritike najboljim proglasio nemačko ostvarenje “Kontrasvetlo”.

Nemački film “Gregor Alexis”, japanski “Još uvek u kosmosu” i američki “1859” dobitnici su glavnih nagrada petog Festivala eksperimentalnog filma i videa 25 FPS u Zagrebu, na osnovu odluke međunarodnog žirija,
dok je žiri kritike najboljim proglasio nemačko ostvarenje “Kontrasvetlo”.

Nemačka umetnica Milena Gierke, čiji je opus u celini snimljen Super 8 kamerom, nagradila je nemački film “Gregor Alexis” Jane Debus, portret autorkinog brata, koji već nekoliko godina pati od šizofrenije.

Gierkova je nagradila “Gregor Alexis” zaslužio je nagradu jer “poštuje iskrenost i jednostavnost kojima je (autorka) ispričala priču rečima svoga brata, te slikama istaknula njihovu dubinu”.

Posebnim priznanjem nagradila je švajcarski film “Retuširanja”
jednog od najuticajnijih svetskih animatora “Retuširanja” Georgesa Schwizgebela, jer “slikarstvom, filmom i animacijom izražava ono što se ne bi moglo izreći ni jednim drugim medijem”.

Reč je o filmu koji pokušava da prikaže pokret kao proces, ali i umetnika u procesu stvaranja pokreta.

Član žirija Erwin van 't Hart iz Holandije, selektor Filmskog festivala u Roterdamu, dodelio je glavnu nagradu japanskom filmu “Još uvek u kosmosu” Takashija Makina, jer je “veštom manipulacijom površine filma i moćnim saundtrekom stvorio slojevit i zgusnut svemir kontrolisanog haosa koji ostavlja dubok dojam”.

Prema navodima Makina, reč “haos” ne znači “konfuzija” ili “nered” već označava stanje u kojem ime ili lokacija “objekta” ostaju nepoznati. Na primer, ako ptica pobegne iz kaveza, svet koji otkrije činiće joj se haotičnim, ali ako se pridruži jatu drugih ptica, postupno će naučiti pridružiti “imena” raznim mestima - sigurnom mestu, opasnom mestu.., te tako stvoriti kosmos (red).

Van ‘t Hart je specijalno priznanje dodelio radu “Nedjelja 6. travnja, 11.42” umetničke grupa Flatform zbog “hrabrog istraživanja percepcije i naracije”.

Članica žirija Ana Marija Koljanin iz Hrvatske, nezavisna kustoškinja i istoričarka umetnosti, dodelila je glavnu nagradu američkom autoru Fredu Wordenu i njegovom filmu “1859”, jer se radi o “intenzivno obuzimajućem užitku gledanja pokretne slike, te kratkotrajnom, ali dragocenom putovanju prema istoriji filmskog medija i svetlu kao osnovnom činiocu onoga što vidimo dok gledamo film”.

Ana Marija Koljanin dodelila je specijalno priznanje “Tripovima 6 (Malobi)” Bena Rušella zbog sposobnosti da u jednom kadru pokažu neodredivost granice između savremenog i iskonskog.

Žiri kritike, koji su činili Željko Kipke, Jurij Meden i Janko Heidl, proglasio je najboljim nemački film “Kontrasvetlo” Matthiasa Müllera i Christopha Girardeta, jer “sugestivno i uznemirujuće, promišljenom i preciznom upotrebom nekonvencionalnih mogućnosti filmskog jezika predstavlja svoju ideju o odnosu svetla i ljudske percepcije”.

Specijalno priznanje žiri kritike dodelio je “Zapadnoj obali” Ulua Brauna koji “zaigrano i duhovito, uz maštovito i zahtevno korištenje digitalne animacije razmišlja o odnosu čoveka i prirode, te o pitanjima doživljaja sveta i njegove budućnosti”.

Nagradom Fuji - 35 mm filmskom trakom, nagrađen je film “Drveće sintakse, lišće osi” Daichia Saita.

Projekcijom nagrađenih filmova, peti 25 FPS je i završen 27. septembra u Kinu Studentskog centra, a u takmičarskom programu prikazao je proteklih pet dana više od 50 filmova iz 18 zemalja, uključujući radove nekih od najznačajnijih imena na savremenoj eksperimentalnoj sceni, poput tajlandskog reditelja Apichatponga Weerasethakula, majstora found-footagea Matthiasa Müllera, velikana dugometražnog i kratkog eksperimenta Patricka Bokanowskog, te prošlogodišnjeg dobitnika nagrade kritike, Johanna Lurfa.

U takmičarskom programu bio je i dobitnik Zlatnog medveda za najbolji kratki film na Berlinalu “Reci nešto, molim te” Davida O'Rilleya.

Prateći program obuhvatio je selekcije članova ovogodišnjeg žirija, pa je Van 't Hart pripremio opsežnu retrospektivu uticajnih holandskih autora, a Ana-Marija Koljanin program o odnosu domaćih likovnih umetnika i filma.

Prikazani su i radovi Tomislava Gotovca, Ivana Ladislava Galete i Ivana Faktora, ali i retko prikazivani radovi međunarodno priznatih hrvatskih umetnika, poput Mladena Stilinovića, Željka Kipkea i Dubravke Rakoci.

Predstavljen je i DVD Instituta za suvremenu umjetnost o Grupi šestorice (akcijama, izložbama, filmovima).

Kao posebna festivalska atrakcija, najavljen je prošle godine pokrenut program “Expanded Cinema”, ostvaren u saradnji s Kulturom promjene SC-a, a reč je o četiri audiovizuelna performansa koji pružaju uvid u inovativna promišljanja same situacije proizvodnje i prikazivanja filma.

Posebna festivalska atrakcija bio je prošle godine pokrenut program “Expanded Cinema”, ostvaren u saradnji s Kulturom promjene SC-a, koji je predstavio četiri audiovizuelna performansa koji pružaju uvid u inovativna promišljanja same situacije proizvodnje i prikazivanja filma.

Taj program, kao i jubilarno izdanje 25 FPS-a, počeo je filmskim koncertom austrijskog autora Gustava Deutscha “Film ist. a girl & a gun”, koji je nazvan prema slavnoj rečenici JL Godarda: "Sve što trebate za dobar film je devojka i revolver".

Sajt festivala 25 FPS je www.25fps.hr, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org

(SEEcult.org)