Otisak vremena i apel Grafičkog kolektiva
Grafički kolektiv predstavlja od 28. maja izložbu “Otisak vremena - Fragmenti iz istorije”, koja je posvećena najznačajnijim događajima, ličnostima i datumima tokom sedam decenija njegovog rada, a ujedno je i apel o neophodnosti opstanka galerije te kuće, čiji je dalji rad ugrožen iseljenjem iz prostora na Obilićevom vencu koje predstoji za mesec dana.
Koncept “Fragmenti iz istorije” je i mala rekapitulacija juče-danas koja podseća na prominentnu ulogu Grafičkog kolektiva i njegove galerije u promovisanju savremene likovne scene, sa uverenjem da će u budućnosti održati paradigmatsku ulogu medijatora vizuelnog stvaralaštva.
Grafički kolektiv, kako podseća kustoskinja Ljiljana Ćinkul, pisao je istoriju, aktivno gradio i promovisao nacionalnu kulturu, a svaka decenija u njegovom životu je u znaku novih inicijativa i izazova. Kompleksna slika umetnosti druge polovine 20. veka i novog milenijuma zato ne bi bila potpuna bez udela te kuće umetnika, koja je primorana da se iseli iz galerijskog prostora zbog procesa restitucije.
Neki od ključnih momenata u životu Grafičkog kolektiva, osnovanog 1949. godine, ujedno označavaju i bitne datume u srpskoj grafici i kulturi.
Izložba dobitnika Velikog pečata 2014.
Grafički kolektiv je iz radonice transformisan u galeriju, a 1952. priređena je prva Majska izložba grafike koja je i danas značajna recepcija grafičkog stvaralaštva u Srbiji i regionu.
Fundamentalni događaj je i osnivanje Kolekcije Grafičkog kolektiva 1953. godine, a ideja tog prvog grafičkog kabineta u Srbiji bila je stvoriti kulturnu baštinu za nova potomstva i istoriju.
Kolekcija je 1955. imala 700 grafičkih listova, a danas je taj resprektni broj više od 5.000 radova.
Već 1954. godine, posle uspostavljanja veze sa sličnim organizacijama u inostranstvu, Grafički kolektiv je pokrenuo novu akciju i još upadljivije proširio krug delovanja i popularisanja umetnosti grafike. Osnovan je Klub prijatelja grafike ARTA (do 1968. aktivan) koja je za 15 godina učlanila oko hiljadu ljubitelja grafike iz Jugoslavije, izdala 104 grafike 47 jugoslovenskih autora, te štampala 20.000 grafičkih listov,a od kojih je polovina razmenjena za otiske stranih autora.
Grafički kolektiv izdvaja iz svoje istorije i novi enterijer, autorsko delo arhitekte Peđe Ristića, koji je 10. marta 1964. svečano otvorio Miodrag B. Protić. Lidersku poziciju preuzimale su nove generacije unoseći kreativne promene i proširujući programsku koncepciju, pa je i kalendar izložbi dinamiziran - po tri postavke otvarale su se mesečno, a da bi sistematski pratili životu umetničku scenu, angažovan je i kustos Galerije.
Nagrada Veliki pečat, ustanovljena 1963, referentno je priznanje koje i danas ima ozbiljan profesionalni status.
Majska izložba grafike beogradskog kruga 1999.
Među profesionalnim uspesima Grafičkog kolektiva je i KONTAKT iz 70-ih i 80-ih godina, vizionarski projekat posvećen grafičkom dizajnu, koji je 90-ih revitalizovan u GRIFON (i nagradu istog imena) koji i danas markira najznačajnije ideje i autorske pojave u toj oblasti.
Fragmente iz istorije Grafičkog kolektiva čini izabrani materijal - video i foto dokumenta sa izložbi, grafike, plakati, novinarski i kritičarski osvrti, publikacije i drugo – dragocena dokumenta koja svedoče o njegovoj aktivnoj, prepoznatoj i priznatoj ulozi, mestu susreta kulturne elite Srbije i bivše Jugoslavije, simbolu grada i neodvojivog dela nacionalnog duhovnog identiteta. Segmenti izložbe tako su posvećeni osnivačima, Arti i drugim projektima, grafici i grafičkom dizajnu, kolekciji, prostoru…
Tokom trajanja izložbe, koja će biti otvorena do 9. juna, biće organizovani susreti sa umetnicima, istoričarima i kritičarima.
(SEEcult.org)
