Nevolje s gramatičkim rodom
Doktorantkinja lingvistike na Gradskom univerzitetu u Njujorku Ivana Đurović održaće 6. juna u Institutu za filozofiju i društvenu teoriju (IFDT) Univerziteta u Beogradu predavanje "Nevolje s gramatičkim rodom", posvećeno višegodišnjoj raspravi u javnosti o predlogu za standardizaciju srpskog jezika koji uključuje i ženske oblike profesija, poput psihološkinja, sociološkinja, lingvistkinja... za koje se tradicionalno koristi muški rod nezavisno do pola osobe na koju se odnosi.
Kao polaznu tačku u predavanju Ivana Đurić uzima feminističku borbu za ravnopravnost među polovima, analizirajući nekoliko glavnih argumenata protiv te promene i njihovu validnost.
Najčešći argument protiv ovakve promene je to da nije prirodna, da su gramatički oblici koji iz nje proisteknu rogobatni, gramatički degradirani, a pominje se i nasilje nad jezikom. U okviru predavanja, Ivana Đurović preispitaće prirodnost jezika i intuiciju koja o tome sudi, ukazujući koliko je, u stvari, ta prirodnost promenljiva.
Sledeći argument protiv predloga o ženskim oblicima profesija je da je istaknutost oblika ženskog roda u sukobu sa borbom za ravnopravnost među polovima. Ta tvrdnja oslanja se na hipotezu da je gramatika efikasan, ekonomičan sistem koji nas prisiljava na hijerarhiju među oblicima, te da ženske oblike svrstava u gramatički inferiornu (markiranu) poziciju. Ivana Đurović dovešće u predavnju u pitanje markiranost ženskih oblika i njenu vezu sa položajem žena u društvu.
Povodom trećeg argumenta protiv tog predloga, koji se pronalazi u kontekstu otpora prema političkoj korektnosti, Ivana Đurović zaključiće predavanje osvrtom na to koliko je uvođenje ženskih oblika samo distrakcija, a u kojoj meri može da pomogne feminističkoj borbi za ravnopravnost.
Ivana Đurović, foto: IFDT
Ivana Đurović predaje više lingvističkih predmeta na fakultetima Gradskog univerziteta u Njujorku (Graduate Center, City University of New York), uključujući i uvod u lingvistiku, sociolingvistiku, strukturu jezika. Osim odnosom društva i jezika, bavi se i formalnom semantikom. Tema njene disertacije je kompoziciona struktura kondicionala u srpskom jeziku.
Predavanje u IFDT-u počinje u 12 sati.
*Naslovna fotografija: Gerd Altmann/Pixabay
(SEEcult.org)