Nagrada Jesenje izložbe ULUS-a Nedi Kovinić

Nagrada za najbolji rad na Jesenjoj izložbi ULUS-a “Vanredno stanje” dodeljena je Nedi Kovinić za video instalaciju "Zajedno razdvojeni", nastalu na osnovu javnih izvođenja na ulici, koja predstavljaju svojevrsni poziv za promišljanje zajedništva u otežanim okolnostima, kakva je pandemija.

Nagrađeni rad razvijan je tokom celog perioda pandemije, u različitim tipovima vanrednih okolnosti, u fazama koje su uključivale živa izvođenja, produkciju jednokanalnog videa i video instalacije, koja se prilagođava različitim galerijskim prostorima, stvarajući specifične ambijente. Živa izvođenja, na ulici, među prolaznicima koji uglavnom nisu standardna publika za događaje u polju savremene umetnosti, nastala su u susretu tekovina savremenog plesa, performansa i akcija, okupljajući heterogenu grupu izvođača, stavljenih u prilično paradoksalan položaj. S jedne strane, kako je navedeno u obrazloženju nagrade, oni su činili malu eskapističku grupu posvećenika, koji su projekat razvijali zajedno, i odbijali su da se poviniju biopolitičkim datostima trenutka. Delovali su u bliskom zajedništvu, ne pristajući na to da se potpuno fizički distanciraju i da regulaciju načina ponašanja u javnom prostoru bezrezervno prepuste organima državne uprave. S druge strane, sve to što su radili bilo je javno, i to ne samo kao niz javnih činova, nego i kao poziv za promišljanje mogućih vidova zajedništva koji ne negraju stanje pandemije, niti pozivaju na nepridržavanje mera za sprečavanje i suzbijanje zaraznih bolesti, ali ipak tragaju za tipovima zajedništva koji nisu samo virtuelni.

Video koji je nastajao tokom tih živih izvođenja dokumentovao je istovremeno i sama izvođenja, i okolnosti u okviru kojih su se ona odvijala, ali i opšte stanje konfuzije oko toga kako je u takvim okolnostima uopšte moguće komunicirati na način koji prevazilazi puku razmenu nužnih informacija sa bezbedne distance, navela je komisija za nagradu Jesenje izložbe, delegirana od različitih organa i tela ULUS-a i AICA-Srbija, koju su činili: Jovanka Mladenović, Rade Marković i Stevan Vuković.

U tom smislu video Nede Kovinić, kako je istaknuto, dokumentuje sve to što se pred sočivom kamere pojavljivalo u specifičnim trenucima, i dovodilo do nastajanja mikrokonteksta sa kojima su izvođači stupali u dijalog u realnom vremenu. Pa, ipak, video, koji je prikazivan i na festivalima, nije samo puka dokumentacija činova izvođenja, već ima narativ jasno koncipiran i razvijen u jeziku pokrentih slika, i prikazuje ta konkretna izvođenja kao instance aktivnog preispitivanja prostornih logika koje različiti tipovi vanrednog stanja nameću, istaknuto je u obrazloženju.

Kao video instalacija, rad "Zajedno razdvojeni" povezuje galerijski prostor sa prostorom ulice, te vreme izlaganja sa vremenom izvođenja, zahtevajući od posmatrača da se postavi u poziciju izvođača i suoči sa okolnostima u kojima su oni delovali.

S obzirom da je tema 90. Jesenje izložbe ULUS-a “Vanredno stanje” bila “međusobna povezanost biološkog, društvenog i političkog u vreme pandemije”, kao i da su njeni kustosi Dejan Sretenović i Jelena Stojanović postavili otvoreno pitanje "da li savremena umetnička praksa u Srbiji poseduje kapacitet da pruži autentičan odgovor na ovo pitanje i svoju slabost pretvori u snagu“, komisija za dodelu nagrade zaključila je da je izraziti kvalitet rada Nede Kovinić "Zajedno razdvojeni" i u tome da predstavlja najprezicniji ponuđeni odgovor na to pitanje. On, takođe, ukazuje i na pozitivan model samoorganizacije u produkciji rada, koji je uspeo da se izbori sa svim ograničenjima koje je vanredno stanje postavljalo pred umetnike koji su imali potrebu da daluju kolektivno, i da, pored samog dela, proizvede i model društvenosti, razvijen u neposrednoj saradnji izvođača na projektu.

Komisija za dodelu nagrade Jesenje izložbe zahvalila je svim autorima koji su odgovorili na javni poziv za učešće, čestitajući im ujedno na istrajnosti i predanosti u radu, čak i u ovako restriktivnim okolnostima.

Iako je konvencija da se dodeli jedna nagrada na Jesenjoj izložbi, komisija je zaključila da kulturna misija ULUS-a da obogaćuje društvo kvalitetnim sadržajima u polju vizuelne umetnosti, bez obzira na okolnosti u kojima deluje, biva ispunjena tek u sadejstvu svih onih koji se na ovakve pozive odazovu, i da svako od njih pojedinačno takođe zaslužuje svojevrsno priznanje za učešće u ostvarenju te misije. To, kako je naglašeno, uključuje i napornu borbu za zaštitu radnih i profesionalnih prava i interesa likovnih umetnika, obezbeđivanje njihovog boljeg društvenog položaja i, shodno tome, osiguravanju boljeg položaja umetnosti u društvu, ali u čvrstoj vezi sa stalnimm podizanjem standarda kvaliteta umetničke produkcije i organizovanjem reprezentativnog umetničkog programa, što neposredno zavisi od odziva članova i kvaliteta njihovih individualnih radova, koji su na Jesenjoj izložbi bili za svaku pohvalu.

(SEEcult.org)