Metastaze najbolje u Puli

Posleratna hrvatska drama “Metastaze” Branka Šmita (Schmidt), rađena u koprodukciji sa Srbijom i Bosnom i Hercegovinom, nagrađena je Zlatnom arenom 56. Festivala igranog filma u Puli, dok su nagradu za režiju dobili Zvonimir Jurić i Goran Dević za “Crnce”, a za scenario Antonio Nuić za film “Kenjac”.

Posleratna hrvatska drama “Metastaze” Branka Šmita (Schmidt), rađena u koprodukciji sa Srbijom i Bosnom i Hercegovinom, nagrađena je Zlatnom arenom 56. Festivala igranog filma u Puli, dok su nagradu za režiju dobili Zvonimir Jurić i Goran Dević za “Crnce”, a za scenario Antonio Nuić za film “Kenjac”.

Žiri Nacionalnog takmičarskog programa 56. Pulskog festivala, koji će 25. jula biti svečano završen uručenjem nagrada, dodelio je Veliku zlatnu arenu filmu “Metastaze” kao “osobitoj psihološkoj studiji grupe urbanih marginalaca obeleženih brojnim ožiljcima“ hrvatske zbilje, koju odlikuje besprekorni osećaj za organizaciju kadra i scene kojima je ostvario uverljivo prožimanje dokumentarističkih i igranih komponenti.

Velika zlatna arena dodeljena je producentu “Metastaza” Stanislavu Babiću (Telefilm), koji je najavio da će mu to biti poslednje ostvarenje u karijeri, jer strahuje da će filmovi, u nedostatku sredstava, u budućnosti gubiti na kvalitetu.

Reditelju Šmitu, koji je 2004. godine dobio nagradu “Oktavijan” hrvatskih filmskih kritičara za “Put lubenica”, pripalo je za "Metastaze" 30.000 kuna od Hypo banke.

Za glavnu mušku ulogu u filmu “Metastaze” nagrađen je Rene Bitorajac, za “intenzivnu i dinamičnu kreaciju kojom je u nepopustljivom tempu dočarao nemir i brutalnost lika”.

Šmitov film, za koji je scenario napisao Ognjen Sviličić, poznat kao reditelj filmova "Oprosti za kung fu" i “Armin”, dobio je i Zlatnu arenu za masku (Jasna Rosini), a jedini je u konkurenciji 56. Pule koji je prikazan do sada u bioskopima, privukavši više od 27.000 gledalaca.

Opisivan je i kao hrvatska verzija “Trejnspotinga”, s tim što se ne bavi samo narkomanijom, već i huliganstvom, bujanjem ultra-desnice, posebno među mladima, urbanim frustracijama, posleratnim beznađem i drugim uznemirujućim pojavama u savremenom hrvatskom društvu.

Zasnovan je na istoimenom kontroverznom romanu Ive Balenovića, koji je pretvoren i u pozorišni komad, rano je ušao u bioskopsku distribuciju zbog pojave piratskih kopija. Specifičan je i zbog snimanja “kamerom s ramena”, zbog čega je direktor fotografije Dragan Ruljančić morao da nauči napamet tekstove uloga svih glumaca.

Zlatna arena za režiju dodeljena je Juriću i Deviću za film “Crnci”, za “preciznost i razrađenost svih oblika filmskog izlaganja” kojima su dosegli redak rediteljski nivo pri obradi ogoljele priče, dok je Nuić nagrađen za scenario svog filma “Kenjac”, koprodukcije sa Srbijom u kojoj glavnu ulogu igra beogradski glumac Nebojša Glogovac, za “osobit smisao u ocrtavanju slojevitih porodičnih odnosa, te dramaturšku zaokruženost celine”.

Nuićev film nagrađen je i za kameru (Mirko Pivčević) i muziku (Srđan Gulić Gul).

Žiri 56. Pule, kojim je predsedavao Zrinko Ogresta, dodelio je Zlatnu arenu za najbolju žensku ulogu Dijani Vidušin, za ulogu u filmu “Ljubavni život domobrana” Pave Marinkovića, za “šarmantnu i duhovitu glumu kojom je osobitom prirodnošću ostvarila lik urbane đevojke u dilemama koje donosi suvremena svakodnevica”.

Marinkovićev film dobio je i nagrade za scenografiju (Velimir Domitrović) i montažu (Dubravko Slunjski).

Zlatna Arena za najbolju sporednu mušku ulogu dodeljena je Nikši Butijeru za ulogu u filmu “Crnci”, koji je nagrađen i za ton (Dubravka Premar), dok je Lena Politeo nagrađena za sporednu žensku ulogu u filmu “U zemlju čudesa” Dejana Šorka, nagrađenom i za kostimografiju (Doris Kristić).

“Vjesnikova” nagrada “Breza” za najboljeg debitanta dodeljena je Lani Barić za glavnu žensku ulogu u epizodi “Žuti mesec” Zvonimira Jurića u omnibusu “Zagrebačke priče”.

Osim dobitnika zvaničnih nagrada, u konkurenciji su bili i filmovi “Čovek ispod stola” Nevena Hitreca, “Blizine” Zdravka Mustaća i “Penelopa” Bena Ferisa (Ferris) i “Verujem u anđele” Nikše Sviličića, kojim je festival svečano otvoren 19. jula, a proglašen je najboljim filmom prema oceni publike (4,57).

Pobednički film “Metastaze” našao se na četvrtom mestu popularnosti među publikom (4,03), dok je na drugom “U zemlji čudesa” (4,41), a na trećem Nuićev “Kenjac” (4,31).

Nuić je dobio za “Kenjac” i nagradu “Oktavijan” Hrvatskog društva filmskih kritičara, koji su mu dali ocenu 4,11, dok su na drugo mesto smestili pobedničku dramu “Metastaze”, a na treće “Crnce”.

Hrvatsko društvo filmskih kritičara dodelilo je nagradu za najbolji film u Međunarodnom programu “Ljubavnicima” Džejmsa Greja (James Gray), dok je žiri mladih filmofila proglasio najboljim “Raj je zapadno” Koste Gavrasa (Costa), a u Nacionalnom programu Šmitove “Metastaze”.

Hrvatsko društvo filmskih kritičara dodelilo je nagradu za najbolji film u Međunarodnom programu “Ljubavnicima” Džejmsa Greja (James Gray), dok je žiri mladih filmofila proglasio najboljim “Raj je zapadno” Koste Gavrasa (Costa), a u Nacionalnom programu Šmitove “Metastaze”.

Doajen hrvatskog glumišta Relja Bašić dobio je priznanje Društva hrvatskih filmskih reditelja “Fabijan Šovagović” za poseban glumački doprinos hrvatskoj kinematografiji tokom 50-godišnje karijere.

Izvinjavajući se duhovito zbog flastera na licu i zavoja na levoj ruci, Bašić je izrazio uverenje u budućnost Pulskog festivala, ocenjujući i da “Pula mora biti strpljiva i pričekati da za film dođu neka bolja vremena, jer bi mogla postati najvažnije regionalno okupljalište filmaša ovog dela Evrope”.

U intervjuu za festivalski bilten, Bašić je rekao da je Pula, na kojoj je bio već na samom početku, u to doba zaista bila nešto drugo - jedan od retkih veselih i iskrenih susreta različitih kinematografija i glumaca koji su se poznavali i poštovali. On je rekao i da još veruje da bi se za par godina mogao ponovo napraviti festival kinematografija jugoistočne Evrope, jer bi to bilo mnogo zanimljivije.

“Znam da je to zahtevan program i u finansijskom smislu, nema više Tita koji je kao filmoljubac osiguravao neograničena sredstva za Festival. Mislim da bi većom i oštrijom konkurencijom podstakli domaće filmske snage na još veći trud i rad”, rekao je Bašić, navodeći i da je sa nekima od kolega sa prostora bivše Jugoslavije održao kontakt i dugotrajno prijateljstvo, većinom sa onima koji su se otvoreno suprostavili režimu Slobodana Miloševića.

“Milena Dravić, Ljubiša Samardžić, Bora Todorović i Ljuba Tadić su ljudi s kojima sam se viđao i s kojima sam uvek imao teme za razgovor i razloga za druženje”, dodao je Bašić.

Među novitetima Pulskog festivala ove godine bio je program “Hrvatski filmski fokus” koji je omogućio hrvatskim i stranim gostima da vide i filmove u nastanku, među kojima su dugometražni igrani “Neka ostane među nama” Rajka Grlića, “Raj na zemlji” Ognjena Sviličića, “72 dana” Danila Šerbedžije, “Bella biondina” Daniela Marušića, koprodukcijski omnibus “Neke druge priče” (Hanna Slak, Ivona Juka, Ines Tanović, Ana Roši i Marija Džidževa), “Show Must Go On” Nevija Marasovića i dugometražni animirani film “Duga” Joška Marušića.

Predstavljeno je i petnaestak filmova čiji se početak snimanja očekuje, među kojima su “Lea i Darija - Dečje carstvo” Branka Ivande, “Caruso” Lordana Zafranovića, “Majka asfalta” Dalibora Matanića, “Kotlovina” Tomislava Radića, “Čovjek kojeg je pojelo more” Hrvoja Hribara, “Visoka modna napetost” Filipa Šovagovića, “Drugi” Ivone Juka, “Zagrljaj noćnog broda” Igora Mirkovića i “Duh babe Ilonke” Tomislava Žaje.

Prošle godine, na jubilarnoj, 55. Puli, Nacionalni program imao je sedam filmova, a trijumfovao je splitski reditelj Arsen Anton Ostojić dramom “Ničiji sin”, koja je osvojila šest Zlatnih arena, uključujući za najbolji film i režiju.

U Međunarodnom programu Zlatna arena za najbolji film dodeljena je “Dvostrukoj ljubavi” Kloda Šabrola, a za režiju je nagrađen britanski veteran Majk Li, za “Happy-Go-Lucky”.

Sajt Pulskog festivala je www.pulafilmfestival.hr, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org

(SEEcult.org)