Ljubimov u slavu Guere
Umetnički rukovodilac Teatra na Taganki Jurij Ljubimov postavio je novu predstavu “Med” u čast 90. rođendana proslavljenog italijanskog pesnika, scenariste i likovnog umetnika Tonina Guere (Tonino Guerra), koji je sarađivao sa rediteljima kao što su Federiko Felini, Vitorio de Sika, Mikelanđelo Antonioni i Andrej Tarkovski.
Umetnički rukovodilac Teatra na Taganki Jurij Ljubimov postavio je novu predstavu “Med” u čast 90. rođendana proslavljenog italijanskog pesnika, scenariste i likovnog umetnika Tonina Guere (Tonino Guerra), koji je sarađivao sa rediteljima kao što su Federiko Felini, Vitorio de Sika, Mikelanđelo Antonioni i Andrej Tarkovski.
Dugogodišnji Felinijev prijatelj, scenarista “Amarkorda” i još niz njegovih filmova iz zrelog doba, Guera je 16. marta napunio 90 godina, a 92-godišnji Ljubimov je izjavio ruskim medijima da mu za rođendan poklanja dramatizaciju njegove poeme “Med”.
Slavljenikova supruga Lora, koja je ruskog porekla, prevela je poemu na ruski jezik, a premijera je održana 14. marta u moskovskom pozorištu na Taganki.
Gluvo italijansko selo gotovo na umoru, kao da je “pljunuto” rusko. Ostala je u selu starica sa mentalno zaostalim sinom i kozom, zatim dva obućara sa čekićima i drvenim klincima, preživeo je i pop.., a glavni junaci su braća koje koje tumače veterani sa Taganke mladog duha - glumci Antipov i Zolotuhin.
Sam maestro Ljubimov im je svojeručno nagorelom plutom zapušača sa flaše šampanjca nacrtao i crne brkove i još crnje obrve, pa je ispalo kao da igraju u teatru maski. I sve je teklo kako dolikuje slavljeniku, neprevaziđenom tvorcu scenarija za više od sto filmova, maštaru Gueri, u priči ukroćenoj na sceni koja se izliva do obala bajke.
Scenografske granice označio je sam slavljenik, pa se sve nekako preklapalo sa svetom Sergeja Paradžanova, čija retrospektiva upravo teče ovih dana u Londonu.
Italijanski pesnik, slikar, skulptor, pisac, scenarista Tonino Guera rođen je 16. marta 1920. godine u nevelikom selu Sent-Arkanđelo na severu Italije nedaleko od Riminija, a i danas živi u tom kraju.
U istoriju svetske kinematografije ušao je kao autor scenarija za
Felinijeve filmove “Amarkord”, “Plovi brod”, “Džindžer i Fred”, “Proba orkestra”, kao i Antonionijeve “Avantura”, “Uvećanje” (Blowup), “Crvena pustinja”, “Pomračenje”.., “Nostalgija” Tarkovskog... Sarađivao je kao scenarista, između ostalih, i sa Teom Angelopulosom i Frančeskom Rosijem.
Još u detinjstvu je naučio da crta, pa je rano počeo od toga i da zarađuje za hleb, sarađujući u novinama.
Drugi svetski rat zatekao ga je na studijama, a Nemci su ga 1943. deportovali u koncentracioni logor u Trojsdofeu. U nemačkom zarobljeništvu je i počeo da piše stihove, koje je počeo da objavljuje posle rata, kao i prozu.
Po završetku studija na Univerzitetu u Urbinu radio je kao nastavnik u školi, a nastavio je i da piše. Rektor Univerziteta u Urbinu Karlo Bo štampao mu je 1946. prvu knjigu “Škrabotine” sa svojim predgovorom, posle čega mu je pomogao da pređe u Rim, gde se Guera u potpunosti posvetio književnosti.
Pisao je i romane, pozorišne komade, bajke, političke zbornike.
Dela su mu prevedena na gotovo sve evroske jezike, a o njima je napisano i stotine studija, osvrta i kritika.
Guera je i likovni umetnik, a osim mnogobrojnih slika u različitim tehnikama, usavršio je i sopstvenu tehnologiju za pečenje keramike, odlivanje metala, varenje stakla. Izrađuje i nameštaj, radi mozaike i fontane, prema njegovim crtežima rade se vitraži, proizvode etikete.
Bavio se i arhitektonskim projektovanjem trgova, vrtova, parkova...
Jednom rečju: renasansni duh.
Branko Rakočević
