Lica otpora

Izložba “Lica otpora”, posvećena političkim i kulturnim radnicima sa prostora bivše Jugoslavije koji su se proteklih decenija suprotstavljali različitim totalitarnim i nedemokratskim režimima, biće otvorena 10. aprila u Centru za kulturnu dekontaminaciju u Beogradu, u saradnji sa Centrom za suočavanje sa prošlošću Documenta iz Zagreba.

“Bezbroj je lica otpora. Neka od njih poznata su lica političkih i kulturnih radnika, većina sasvim nepoznata široj društvenoj i kulturnoj javnosti. Izložba ‘Lica otpora’ je posvećena njima”, poručili su organizatori izložbe koja vremenski obuhvata razdoblje od 1941. do danas, a fokusirana je na lična iskustva ljudi s područja bivše Jugoslavije, odnosno država koje su je nasledile.

Izložba će biti otvorena uz razgovor u 18 sati u kojem će učestvovati Nataša Mataušić, Borka Pavićević i Olga Manojlović Pintar, i to upravo u vreme kada na beogradskim ulicama počinje još jedan u od svakodnevnih "protesta protiv diktature", povodom nedavnih predsedničkih izbora.

Održana nedavno i u Kinu Evropa u Zagrebu, izložba “Lica otpora” bavi se istorijom otpora različitim totalitarnim i nedemokratskim režimima, u cilju jačanja društvenih i individualnih procesa suočavanja s prošlošću i doprinosa izgradnji održivog mira.

Lična iskustva i sećanja, sa informacijama o različitim oblicima ideološki motivisanih zločina i kršenja ljudskih prava, zabeležena na fimskoj traci, deo su projekta Documente “Lična sećanja na ratove i druge oblike političkog nasija od 1941. do danas”.

Izložba je autorski izbor pojedinih osoba i događaja koja imaju sve atribute onoga što bi se moglo definisati kao otpor; aktivno, organizovano ili samoincijativno suprostavljanje pojedinaca i/ili različitih grupa ljudi nedemokratičnosti, te političkom i kulturnom nasilju represivnih režima.
Organizovani antifašistički otpor, kao i individualni, građanski u vreme Drugoga svetskog rata prezentovan je kroz osobe različitog uzrasta, socijalnog statusa i obrazovanja. To su Diana Budisavljević, Tončka Čeč, Nada Dimić, Stjepan Filipović, Slavko Komar, Robert Kukovec, Lepa Radić i Janko Rakuša. Književnik Radovan Ivšić primer je otpora i ustaškom režimu i posleratnom komunističkom totalitarizmu.

Individualni i masovni građanski otpor (bunt) u vreme Jugoslavije (1945-1991) prezentuju Alfred Pal, zatočenik ustaškog logora na Rabu i komunističkog na Golom otoku, studentske pobune u Beogradu i Zagrebu u junu 1968, “Hrvatsko proleće” 1971, te štrajk rudara na Kosovu 1989. godine.

O individualnom građanskom otporu u vremenskom razdoblju od raspada Jugoslavije 1991. i rata u Hrvatskoj do danas svjedoče Žene u crnom iz Beograda, crnogorski kontraadmiral Vladimir Barović, lekarka Vesna Bosanac i novinar Siniša Glavašević.

Masovna okupljanja građana sa ciljem korekcije ideološki motiviranih nedemokratskih odluka prezentovani su protestima za povratak imena Trg žrtava fašizma (1990-2001), vraćanja koncesije Radiju 101 (1996), te za podršku celovitoj kurikularnoj reformi 2016. godine.

(SEEcult.org)