Laureati Fonda Tabaković

Galerija Srpske akademije nauka i umetnosti predstavlja od 25. marta radove sedmoro poslednjih dobitnika nagrade iz Fonda “Ivan Tabaković” – Mrđana Bajića, Predraga Koraksića Coraxa, Jelene Trpković, Božidara Babića, Marije Dragojlović, Vladana Radovanovića i Dušana Petrovića.

Njihova dela odlikuje umetnički duh istraživanja i inovacije, koji su utvrđeni kao kriterijumi za nagradu 1984. godine na osnovu zaveštanja akademika prof. Tabakovića (1898-1977) i pravila njegovog fonda pri SANU.

Dobitnici nagrade iz Fonda “Ivan Tabaković” stvaraoci su čija su dela u raznolikim vizuelnim medijima uspostavila drugačije odnose prema oblikovanju, tematizacijama i vlastitim izražajnostima.

Posetioci će imati priliku da narednih mesec dana steknu uvid u raspon tog društveno skrajnutog priznanja vrhunskih umetničkih doprinosa kulturi u Srbiji, saopštila je Galerija SANU.

     Marija Dragojlović

Izbor dela laureata posredno nastavlja putanju Tabakovića kao jedne od najosobenijih ličnosti u srpskoj i jugoslovenskoj umetnosti, ukazujući na temeljna pitanja ovdašnje i globalne stvarnosti u zasnovanim iskoracima i umetničkim refleksijama.

Kustosi izložbe su istoričari umetnosti Rada Maljković, urednica programa Galerije SANU, te Gordana Harašić, osnivačka članica Fonda “Ivan Tabaković”, i prof. Nikola Šuica sa Fakulteta likovnih umetnosti iz Beograda.

       Božidar Babić

Fond “Ivan Tabaković” osnovan je 1982. zalaganjem umetnikove udovice Ratislave Slave Tabaković.

Kada je SANU prethodno, uz pomoć Republičke zajednici kulture, planirala da otkupi sedam radova Tabakovića, umetnik je, neposredno pre smrti (1977), ovlastio suprugu da se “naknada koja bi bila isplaćena za otkup slika zadrži u Akademiji i od nje formira fond” iz kojeg bi se “nagrađivali mladi koji se ističu u oblasti istraživanja likovnih umetnosti”.

Pravila Fonda konačno su utvrđena 1984. godine, kada je dodelјena i prva nagrada.

       Mrđan Bajić

Cilј Fonda “Ivan Tabaković”, koji je pod patronatom Odelјenja likovne i muzičke umetnosti SANU i kojim upravlјa Predsedništvo SANU, jeste nagrađivanje izložbi i dela umetnika iz svih oblasti likovnih i primenjenih umetnosti, kao i dela iz oblasti novih umetničkih istraživanja na ovom polјu.

Nagrada se uručuje svake druge godine i do danas je bilo 14 laureata.

Dobitnicima se uručuje povelјa o dodelјivanju nagrade i plaketa s likom Tabakovića koji se, uz Nedelјka Gvozdenovića, smatra osnivačem Galerije SANU.

    Jelena Trpković

Nagrada je u početku podrazumevala novčani iznos i izložbu u Galeriji SANU (od 1984. do 1998. godine).

Ivan Tabaković, rođen 1898. u Aradu, započeo je studije slikarstva na Akademiji likovnih umetnosti u Budimpešti, a nastavio na Kralјevskoj akademiji za umjetnički obrt u Zagrebu i potom u Minhenu na Akademiji likovnih umetnosti. Istovremeno je pohađao i privatnu školu Hansa Hofmana. Studije je završio na Akademiji u Zagrebu.

Od 1926. do 1930. godine radio je kao honorarni crtač na Anatomskom institutu Medicinskog fakulteta u Zagrebu, a 1938. postavlјen je za nastavnika u Školi za primenjenu umetnost.

       Dušan Petrović

Tabaković je bio jedan od osnivača grupe Zemlјa, te član beogradskih grupa Dvanaestorica i Šestorica.

Predavao je slikarstvo na Akademiji likovnih umetnosti u Beogradu (1938-1948), a od 1948. do penzionisanja 1966. na Akademiji primenjenih umetnosti.

Pored slikarstva, bio je posvećen i keramici kao posebnom likovnom izazovu.

Smatra se jednim od najvećih umetnika kolaža.

Učestvovao je na mnogobrojnim kolektivnim izložbama u zemlјi (Prolјetnog salona u Zagrebu, ULUS-a, trijenalima jugoslovenske umetnosti u Beogradu) i inostranstvu (Kan, Tokio, Venecijanski bijenale, Moskva, Čile, Firenca, Budimpešta, Berlin, Meksiko Siti, Kairo).

      Vladan Radovanović

Prvu samostalnu izložbu održao je 1926. godine u Salonu Urlih u Zagrebu, a zatim 1934. u istom salonu i u Pavilјonu “Cvijeta Zuzorić” u Beogradu.

Samostalno je izlagao potom u Beogradu (1955, 1962, 1964, 1966, 1967, 1970, 1974, 1976), Zagrebu (1959), Ljublјani (1961), Zrenjaninu (1962/1963, 1970), Splitu (1964), Somboru (1964), Subotici (1964/1965), Nјujorku (1966), Nišu i Forliju (1969), Herceg Novom (1971), Kragujevcu (1974), Novom Sadu (1975)…

Dobitnik je mnogobrojnih nagrada i priznanja, među kojima su Gran pri za slikarstvo i keramiku na Međunarodnoj izložbi dekorativne umetnosti u Parizu (1937), Srebrna medalјa na Mađunarodnoj izložbi A. I. C. u Ostendeu (1959), Zlatna medalјa na III mađunarodnoj izložbi A. I. C. u Pragu (1962), nagrada Politike (1963), Sedmojulska nagrada i Orden rada (1966), priznanje za naročite zasluge i doprinos za uspešan razvoj Univerziteta u Beogradu (1974), Nagrada AVNOJ-a (1975).

Bio je dopisni član SANU od 1965. godine, a redovni od 1972.

(SEEcult.org)