Kritička priroda teatra

Teatar fest u Rakovici, festival najboljih predstava iz Srbije van Beograda, počeo je 10. decembra potresnim autorskim projektom Olivera Frljića iz Hrvatske “Kukavičluk”, u izvođenju Narodnog pozorišta iz Subotice, a svečano ga je otvorio teatrolog Radomir Putnik isticanjem kritičke uloge pozorišta u odnosu na društveno okruženje.

Putnik je istakao na otvaranju četvrtog Teatra festa u Centru za kulturu Rakovica da je kritika društva prirodna uloga teatra, zbog čega su logični i pokušaji kontrole pozorišta, koje ipak uspeva da ih izbegne.

Direktor Centra za kulturu Rakovica Milan Nedeljković pozvao je publiku da pogleda neke od najboljih predstava iz protekle godine koje su nastale na scenama pozorišta u Srbiji, a nagrađene su na festivalima kao što su Sterijino pozorije, Festival profesionalnih pozorišta Vojvodine, Dani Zorana Radmilovića, Festival Joakim Vujić, Joakim fest...

Predstava “Kukavičluk” trijumfovala je na 56. Sterijinom pozorju, na kojem je proglašena najboljom i od žirija i od kritike, a Frljić je nagrađen za režiju tog projekta o raspadu jednog pozorišnog projekta kao metafori raspada bivše Jugoslavije, odnosno o individualnoj i kolektivnoj krivici, fenomenu nacionalizama na ovim prostorima, posledicama politike režima Slobodana Miloševića, NATO bombardovanju, petooktobarskim nadama, ratnim zločinima, kao i o još uvek aktuelnom pitanju Kosova.

Pod sloganom “Cela Srbija u Beogradu - ceo Beograd u Rakovici”, četvrti Teatar fest nudi do 14. decembra i predstave “Ženidba” Narodnog pozorišta Sombor, “Bubnjevi u noći” Bertolta Brehta Šabačkog pozorišta, “Svašta” Pozorišta Timočke krajine “Zoran Radmilović” iz Zaječara i “Ožalošćena porodica” Niškog Narodnog pozorišta.

Publika će 11. decembra videti pobedničku predstavu 61. Festivala profesionalnih pozorišta Vojvodine i trećeg Tvrđava teatra u Smederevu - “Ženidbu” Nikolaja Vasiljevića Gogolja, u režiji Ane Đorđević i izvođenju Narodnog pozorišta Sombor.

I “Ženidba”, iako nastala prema tekstu napisanom još 1842. godine, i danas je aktuelna u kontekstu bavljenja društvenim odnosima koji su obeleženi lažnim moralom, odsustvom iskrenosti, sebičnošću i trkom za materijalnim. Brak je u toj predstavi shvaćen kao mrtva, okamenjena institucija u kojoj ne postoje ljubav, bliskost, istina, već je zasnovan pre svega na interesima.

U selekciji Slobodana Veljkovića, osnivača Teatar festa, i umetničkog direktora, profesora Predraga Perišića, za 12. decembar najavljen je komad “Bubnjevi u noći” Bertolta Brehta, u režiji Aleksandra Lukača i izvođenju Šabačkog pozorišta.

Za uloge u toj predstavi, Vladimir Milojević dobio je na Festivalu “Joakim Vujić” nagradu za najbolje glumačko ostvarenje, a Miroljub Aranđelović Rasinski nagrađen je za najbolju muziku.

Pozorište Timočke krajine “Zoran Radmilović” iz Zaječara učestvuje 13. decembra predstavom “Svašta” u adaptaciji i režiji Milana Gutovića, za koju su Milutin Vešković i Miloš Đuričić dobili nagradu “Zlatni brk” na “Danima Zorana Radmilovića”.

Završnica Teatar festa je u znaku Branislava Nušića i njegove “Ožalošćene porodice”, u režiji Andraša Urbana iz Subotice i izvođenju Niškog Narodnog pozorišta, koja je proglašena najboljom na “Joakim festu” u Kragujevcu.

Posetioci Centra za kulturu Rakovica imaju priliku da pogledaju i izložbu “Tribal ritam” kostimografkinje Anele Takač.

Prateći program obuhvata okrugle stolove nakon izvođenja predstava, a između ostalog, završne večeri biće održana promocija knjige “Slike minulog vremena” Radomira Putnika, uz učešće glumica Rade Đuričin i Vesne Stanković, teatrologa Mirka Žarića i Milovana Zdravkovića i koselektora Festivala Predraga Perišića.

Prema navodima organizatora, potreba za Teatar festom zasnovana je na činjenici da Beograd, kao kulturna prestonica Srbije, nema često priliku da vidi pozorišne predstave iz Srbije, jer su ta gostovanja neorganizovana i uglavnom zavise od slobodnih termina u prestoničkim pozorištima, a uvek izazivaju veliko interesovanje publike.

Festival je i u skladu sa evropskim i svetskim trendom demetropolizacije kulture, odnosno selidbe ekskluzivnih i kvalitetnih kulturnih zbivanja iz centara ka kulturnoj periferiji - ka slojevima stanovništava koji su do sada bili marginalizovani što se tiče kluture.

Sajt Kulturnog centra Rakovica je www.kucera.rs, a program Teatar festa nalazi se i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org, odnosno OVDE.

(SEEcult.org)