Istorija Grafičkog kolektiva
Grafički kolektiv predstavlja od 22. novembra svoju istoriju na fotografijama Dragiše Radulovića, u čijem su fokusu ličnosti i događaji koji su obeležili više decenija rada te galerije, koja je prinuđena da se iseli iz prostora na Obilićevom vencu zbog procesa restitucije zgrade u kojoj se nalazi.
Izložba “U kadru hroničara” već naslovom sugeriše stvaralačku poziciju Radulovića kao pasioniranog dokumentariste koji gotovo 60 godina prati svojim objektivom umetničku scenu Beograda. Pristupivši fotografiji kao ljubitelj tog medija, Radulović je ubrzo dostigao visoke standarde tehničkog umeća, a stalnim prisustvom u kulturnom životu grada i dozu poverenja koja je kod portretisanog modela vidljiva u prirodnoj, neusiljenoj pozi i spontanom izrazu.
Serijom portreta eminentnih umetnika i pripadnika kulturne elite, Radulović svedoči o bogatoj istoriji, programima i respektabilnoj ulozi koju Grafički kolektiv ima u nacionalnoj kulturi druge polovine 20. veka i danas.
Dragoljub Varajić, Branimir Karanović, Vladimir Veličković, 2009.
“Izbor fotografija posvećen Grafičkom kolektivu može se sagledati kroz nekoliko celina koje mapiraju najznačajnije topose iz profesionalnog života galerije: umetnici, laureati nagrada Veliki i Mali pečat, istoričari umetnosti i likovni kritičari, a poseban omaž dat je osnivačima Kuće grafičara i prominentnim ličnostima koje su programski i idejno osmislile prve godine i decenije njenog rada - Boško Karanović, Mihailo Petrov, Stojan Ćelić, Mladen Srbinović, Lazar Vujaklija, Marko Krsmanović, Aleksandar Luković - i sledećoj generaciji koja je održala kontinuitet i doprinela ostvarenjima prethodnika – Bogdan Kršić, Božidar Džmerković, Miloš Ćirić, Peđa Ristić. Grupa fotografija koja bi se mogla nazvati Susreti najrečitije govori o svečanim vernisažima u Grafičkom kolektivu. Lišene reprezentacijskih simulakruma prisutnih u formi savremenih elektronskih avatara, ali i u tradicionalnim vizuelnim konstruktima, ove fotografije emaniraju radost i entuzijazam zajednice posvećene ideji afirmisanja i negovanja grafičkog stvaralaštva”, naveo je u predgovoru kataloga izložbe Miroslav Sapundžić.
Milan Blanuša, Ljiljana Ćinkul, Daniela Fulgosi, Lidija Merenik, 2001.
Dragiša Radulović (1936. Čačak), diplomirani inženjer elektrotehnike, bavi se fotografijom još od sredine 500-ih i gimnazijskih dana, a izlaže od 1959. godine, samostalno i u okviru svoga kluba Elektromašinac i Foto-kino saveza Jugoslavije i Srbije.
Održao je 17 samostalnih izložbi, a učestvovao je na više od 150 grupnih izložbi i salona fotografije u zemlji i inostranstvu, na kojima je dobio 44 nagrade i pohvale za pojedinačne radove i kolekcije.
Za višegodišnji rad u oblasti fotografije, kao predavač i instruktor, organizator izložbi, akcija i predavanja, član mnogih žirija, nagrađen je bronzanom plaketom “Boris Kidrič”, kao i brojnim diplomama.
Od 1962. godine do danas sarađuje sa štampom, izdavačkim kućama, institutima, muzejima (MPU, Narodni muzej,), galerijama (SANU, KC, “Cvijeta Zuzorić”, “Stara kapetanija”, ULUS), domovima kulture, društvenim organizacijama i nizom umetnika. Nosilac je zvanja Majstor jugoslovenske i srpske fotografije AFIAP, a član je ULUPUDS-a po pozivu.
Puriša Đorđević, Magda Peternek, Tomislav Peternek, 2014.
Grafički kolektiv, jedna od najznačajnijih galerija u Beogradu, ostaje bez prostora na Obilićevom vencu nakon procesa restitutucije i vraćanja zgrade u kojoj se nalazi naslednicima prvobitnih vlasnika, koji su rešili da ga prodaju firmi koja planira da otvori poslastičarnicu. Nezavidan položaj Grafičkog kolektiva izazvao je burne reakcije u stručnoj javnosti, uz apele na gradske vlasti da pronađu rešenje za opstanak tog značajnog umetničkog prostora.
Izložba “U kadru hroničara” biće otvorena do 10. decembra.
*Foto na vrhu: Branimir Karanović, Bogdan Kršić, Cuca Sokić, 1995.
(SEEcult.org)
