Hrvatski filmski autori pozivaju na borbu za promene

Hrvatski filmski reditelji pozvali su sve ostale kolege u filmskoj zajednici da se ujedine u borbi za promene u zajedničkom interesu.

Na tribini "Od čega žive autori", održanoj tokom 70. Pulskog filmskog festivala, članovi Društva hrvatskih filmskih reditelja (DHFR) istakli su neophodnu potrebu za osnaživanjem hrvatske kulture, kao i za rešavanjem problema pothranjenosti hrvatskog filma, te narušenosti ekosistema u kojem domaći film nastaje.

Iako je potražnja za sadržajima sve veća, kvalitetnog posla koji bi kontinuirano osiguravao egzistenciju filmskim autorima nema. HRT odbija prepoznati veliki kreativni potencijal zajednice, a Hrvatski audiovizuelni centar (HAVC) već drugu godinu zaredom podržava svega šest dugometražnih igranih filmova godišnje, onemogućujući protočnost kinematografije i njenu konkurentnost u evropskim okvirima, rečeno je na tribini, saopštilo je DHFR.

Srpski reditelj Darko Bajić, član Upravnog odbora UFUS AFA, organizacije za kolektivnu zaštitu autora iz Srbije, ocenio je hrvatsku kinematografiju kao najpotentniju u regionu, procenivši da bi trebalo da proizvodi 10-15 filmova godišnje.

No, kako je rečeno, zemlja koja ulaže manje od 1% budžeta u kulturu neminovno uzrokuje njenu propast.

Reditelj Vinko Brešan naveo je da je bi mu danas trebalo više od dva miliona evra da snimi svoj bioskopski hit "Maršal". Reditelj Hrvoje Hribar nadovezao se ocenom da u hrvatskom filmu “nedostaje likova, lokacija i statista”, što na kraju oseti i publika.

“Statistike prikazivanja i emitovanja domaćih dela su porazne, postali smo američka kulturna kolonija”, dodao je.

Filmski novac u Hrvatskoj, kako je predočeno, za stranca je jeftin zahvaljujući programu podsticaja, ali od toga najviše profitira turizam, dok domaći filmski autori od podrške za proizvodnju filma vraćaju državi kroz poreze oko 40%, zbog čega je za njih filmski novac – skup.

Pritom "izvedba jednog glumca vredi manje od izvedbe jednog pevača ili čeliste", istakla je Ana-Marija Vrdoljak, glumica i predstavnica AVIP-a koji se bavi kolektivnom zaštitom prava glumaca, naglašavajući važnost provlačenja analogije između nosilaca autorskih i izvođačkih prava u muzičkom i audiovizuelnom stvaralaštvu. Autorska prava mnogim muzičarima osiguravaju egzistenciju, ali audiovizuelni autori ostvaruju tek delić istih naknada, releno je na tribini, na kojoj je naveden i primer da autor naslovne pesme serije ostvaruje deset puta veću autorsku naknadu od scenariste ili reditelja iste serije, iako je njihova uloga u nastanku dela neuporedivo veća.

Peter Kep iz AIPA-e predstavio je uspešnu praksu u Sloveniji, gde su svi filmski stvaraoci ujedinjeni pod jednom kolektivnom organizacijom, kao i uspelo implementiranje EU direktive kojim su izborili više prava od muzičara, što je jedinstven slučaj u svetu.

Reditelji stoga pozivaju producente, snimatelje, glumce, scenariste, montažere i sve druge filmske radnike koji učestvuju u stvaranju filma da im se pridruže u nastojanju da pokrenu pozitivne promene koje će im svima omogućiti da ostvare svoj puni kreativni potencijal.

Među sagovornicima na tribini bili su i direktor HAVC-a Chris Marchich i predsednik DHFR Danilo Šerbedžija.

*Foto: PFF promo

(SEEcult.org)