Crno sunce
Umetnica Marija Ćalić predstavlja se od 28. februara u Galeriji Kolarčeve zadužbine izložbom “Crno sunce” sa radovima koji su podstaknuti pronalaskom obimne fotografske građe raspoređene u kutije za slajdove, kupljene na beogradskoj Kalenić pijaci.
Stotine kolor snimaka sadrže vizure kretanja nepoznate porodice kroz eksterijere i ambijente Zapadne Afrike krajem 60-ih godina 20. veka.
Prema navodima umetnice, po svoj prilici, radi se o porodici lekara iz bivše Jugoslavije, u misiji zdravstvenih službi u Akri, ali i o njihovom proputovanju kroz predele i gradove država Togo, Niger i Benin, uz jezero Volta, uz obale okeana i putevima koji vode ka džungli.
“Manjak saznanja o tim privatnim nalazima odvela me je ka pretpostavci geografije snimljenih mesta, ličnostima i njihovim doživljajima. Ujedno se postavlja pitanje i nameće mogućnost korišćenja fotografije kao sredstva za oblikovanje naknadne, imaginarne, domišljene realnosti”, navela je Marija Ćalić.
“Fragmenti i zapisi koje one nose ukazuju mi da sam slučajno postala vlasnik evidencije nečijih života; nalikujem posmatraču po muzejima koji pažljivo razgleda ostatke bivših civilizacija u naporu da razume iščezli svet. Ponekad se ti dokazi u obliku normi i zakona uočljivi na fotografijama otimaju i posustaju pred konceptom poetične istine: ona se javlja kao neophodna za unutarnje buđenje bez namere da se usaglasi sa činjenicama vidljivim na snimcima - nepobitnim dokazima prošlog vremena”, dodala je umetnica, napominjući da se kroz takav susret povezuje realnost koja se nekad odvijala, sa slojevima mogućeg, zamišljanog i drugačijeg života koje nam uvodi podsvest, jer poredak lične istorije ne rasvetljava sve slojeve stvarnosti, niti je moguće složiti se oko jedinstvenog doživljaja mesta i zbivanja u njemu.
Nastaju nove slike u interakciji sa sadašnjim vremenom, složenijih prostora i odnosa.
Crno sunce, kao metafora rezignacije, melanholije i zatamnjenja, ukazuje na hiljade puteva koji nam se otvaraju, dok samo jednim prolazimo. Nemogućnost da se sagleda i rasvetli ukupno iskustvo sveta u najvećoj meri sadržano je baš u istoriji afričkog prostora. Dubine duševnih slojeva odgovaraju crnom kontinentu nesagledivih tajni, navela je Marija Ćalić.
Proces rada Marije Ćalić na delima za izložbu “Crno sunce” sledi odlike samostalnih izložbi koje je ostvarivala proteklih godina, poput ciklusa “Neuro rezervoar” (X Vitamin galerija, Beograd, 2021) i istorijske građe iz 20-ih godina sa lokacije Astronomske opservatorije na Zvezdari za veliku celinu “Stern-berg” (Oktobarski salon Čuda kakofonije, 2018, i izvodu u Galeriji Menjačnica Gete instituta, 2021).
Izložba “Crno sunce” biće otvorena u Galeriji Kolarca do 18. marta, a tokom njenog trajanja u planu je javni razgovor o pobudama i postupcima te postavke, o naslojavanjima post-kolonijalnog iskustva, tereta istorijskog pamćenja i zaborava, kao i nagoveštaja čulnih signala i vizuelnosti kojim pokatkad dela savremene umetnosti svedoče o istraživanju predstava iz izmičućih neuralnih potencijala.
(SEEcult.org)
