Biti majka u kapitalizmu
Okrugli sto “Postajanje majkom u neoliberalnom kapitalizmu”, koji se održava 20. i 21. maja u Kulturnom centru Rex, otvara prostor za razgovor o složenim pitanjima života i rada u savremenom društvu u vreme globalnog neoliberalnog kapitalizma, njegovih paradigmi, politika, tehnika kontrole, uslova rada, migracijskih režima, demokratije… i to kroz prizmu materinstva, majčinstva i reproduktivnog rada.
Kao uvod u razgovor poslužila je knjiga “Postajanje majkom u vreme neoliberalnog kapitalizma” koji je uredila Ana Vilenica, a objavila ju je nedavno u Beogradu neformalna umetničko-teorijsko-politička radna zajednica uz)bu))na))).
Knjiga sadrži umetničke radove, interdisciplinarne studije u oblasti humanističkih i društvenih nauka, kao i tekstove koji se bave promišljanjem ličnog i aktivističkog iskustva i rada, a moguće ju je besplatno preuzeti u pdf izdanju OVDE
Autori/ke zastupljeni u knjizi su: Cynthia L’Hirondelle, Katja Kobolt, Elżbieta Jabłońska, Madame Tlank, Mira Mattar, Sanja Iveković, Nataša Ilić, Tanja Višić, Sandra Dukić, Anela Hakalović, Jasna Kovo, Dejan Habicht, Fabrika pronađene odeće, Elena Marcevska, Nabudu grupa, Darja Zaviršek, Dušan Maljković, Nina Power, SubRosa, Milica Gudović, Marija Janković, Iva Nenić, Adriana Zaharijević, Agnes Janich, Lenka Zelenović, Škart, Silvia Federici, Ana Vilenica, Claire Fontaine, CRAP! Kolektiv i Marina Vishmidt.
Pojedini autori su i među učesnicima okruglog stola u Rexu, koji je zamišljen tako da podstakne aktivistički, politički, istraživački i teorijski rad uvođenjem perspektiva koje se kritički odnose prema aktuelnih režimima i koje preispituju etablirane agende postojećih praksi politika emancipacije.
Prema navodima organizatora, u situaciji eskalacije kapitalizma, degradiranja uslova svakodnevnog života i rada, kao i opšteg nezadovoljstva koje provocira neophodnost mišljenja i proizvodnje alternativa, među ključnim pitanjima su: Kako funkcionišu savremeni režimi materinstva i majčinstva u uslovima razvoja gobalnog tržišta i sveopšte privatizacije? Kako se tržišne vrednosti šire različitim praksama, politikama i institucijama kroz sve sfere svakodnevnog života? Kako procesi retradicionalizacije utiču na organizaciju svakodnevnog života i kapitalističku akumulaciju?
Kako se uspostavljaju klasni odnosi u kapitalizmu i neoliberalizmu, u odnosu na prakse starateljstva i starateljskog rada? Kako funkcioniše strukturalna povezanost proizvodnje klasnog društva sa proizvodnjom rase, roda, nacije i seksualnosti? Da li se o majčinstvu može govoriti kao o funkciji koju može da vrši svako? Šta možemo da naučimo kritički promišljajući socijalističko nasleđe? Koja je uloga nacionalizma i nacionalnih populacionih politika? Kako su u globalnim mrežama rada brige i nege upisani neokolonijalni odnosi koji proizvode nove klasne razlike u polju emancipacije žena? Koja je uloga savremenih reproduktivnih tehnologija u disciplinovanju i eksploataciji naših tela? Šta su to reproduktivna zajednička dobra? Kako da ih proizvedemo i koji je njihov potencijal? Šta znači postajanje majkom kao oblik političke subjektivizacije u vreme tržišnog fundamentalizma, sveopšte krize, sveprisutne eksploatacije, permanentnog rata i diskriminatorskih i nasilnih režima seksizma, homofobije i rasizma, to jest društveno-ekonomskih relacija koje se pokazuju kao fundamentalno nepravedne? Kako da govorimo o postajanju majkom kao o zajedničkom naporu u proizvodnji drugačijih i pravednijih uslova za život i proizvodnji društvenih odnosa koji nisu zasnovani na eksploataciji i koji nas međusobno ne udaljavaju?
Učesnici okruglog stola razmatraju ta pitanja u okviru otvorenog i neformalno organizovanog razgovora, uz uvodna izlaganja.
“U trenutku opšte krize u kojoj ideje solidarnosti naizgled postaju stvar nekih prošlih sistema i uređenja, smatramo da je potrebno ponovo promisliti i reartikulisati područja borbe i otpora, sabirajući znanja i strategija, levice i feminizma, kako onih lokalnih, tako i internacionalnih”, poručuje uz)bu))na))).
Među temama prvog dana okruglog stola su "Reproduktivni rad i materinstvo u Jugoslaviji" (Gordana Stojaković, S.T.R.I.K.E., Novi Sad), "Nacionalne populacione politike i konstrukcija materinstva u post-socijalističkoj Srbiji" (Tanja Višić, antropološkinja, Beograd), "Bosanskohercegovačko majčinstvo na razmeđi između nacionalnog i tržišnog regulisanja" (Anela Hakalović i Jasna Kovo, teoretičarke, Sarajevo), "Neoliberalizam i materinstvo" (Liliana Burcar, Odeljenje za engleski jezik Univerziteta u Ljubljani), "Subverzija materinstva kao institucije i ponovno promišljanje majčinstva kao radikalne političke prakse" (Silvia Federici, Hofstra Univerzitet, Njujork)…
Uvodno izlaganje 21. maja imaće Dušan Maljković iz Centra za kvir studije, koji će se osvrnuti na “čudovišnost transmaterinstva”.
O uslovima pod kojima majke mogu da budu politički subjekt govoriće Iva Nenić sa Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu, a o reproduktivnim tehnologijama i feminističkoj etici Rada Drezgić sa Instituta za filozofiju i društvenu teoriju u Beogradu. O reakcionarnoj rodnoj jednakosti u Evropi govoriće Majda Hrženjak sa Mirovnog instituta u Ljubljani, Madam Tlank, spisateljica i prevoditeljka iz Londona govoriće na temu “Dole sa detinjstvom i odraslošću: Briga kao rad i kao menadžment”, a londonska teoretičarka Marina Vishmidt osvrnuće se na problematiku roda u ekonomskom smislu.
Svojevrsni nastavak okruglog stola biće razgovor sa feminističkom aktivistkinjom, spisateljicom i predavačicom Silviom Federici koji će 22. maja biti održan u Magacinu u Kraljevića Marka.
Silvia Federici bliska je autonomističko-feminističko-marksističkoj tradiciji, a poznata je kao jedna od pokretačica kampanje ”Nadnice za kućni rad” u Italiji 1972. godine, su-osnivačica Komiteta za akademske slobode u Africi, članica kolektiva Midnight Notes, aktivistkinja u alter-globalističkom pokretu, kao i u pokretu protiv smrtne kazne u SAD i kao podrška studentskim borbama protiv neoliberalnog restrukturiranja.
Doprinela je feminističkom promišljanju rada ukazivanjem na skriveni reproduktivni rad (rad koji omogućava biološku i socijalnu reprodukciju radničke klase kroz aktivnosti kao što su kućni rad, negovateljski rad, odgoj dece, obrazovanje…) na kojem se temelji kapitalistička akumulacija, a danas je aktivna učesnica debata o globalizaciji i politikama zajedničkog, kroz istraživanje promene u dinamici internacionalne podele rada i ukazivanje na neophodnost stvaranja reproduktivnih zajedničkih dobara.
Objavila je veliki broj eseja, a njena najpoznatija knjiga “Kaliban i veštica: Telo i primitivna akumulacija” uskoro će biti objavljena u izdanju Burevesnika.
Sa Silviom Federici u Magacinu će biti reči o odnosu feminizma i levice, reproduktivnom radu, inicijativi "Nadnice za kućni rad”, feminističkim ekonomijama, feminističkim politikama zajedničkog, kao i o aktuelnim drustvenim pokretima, studentskim borbama…
Njen esej “Briga o starima” takođe je objavljen u knjizi “Postajanje majkom…”, a tekst "Feminizam i politike zajedničkog” u prvom broju žurnala uz)bu))na)))
Organizovanje okruglog stola i štampanje knjige podržala je Fondacija Roza Luksemburg (Rosa Luxemburg Stiftung Southeast Europe).
(SEEcult.org)
