8. Gete fest – Posle krize

Festival savremenog nemačkog filma Gete fest prikazaće od 10. do 15. oktobra u Dvorani Kulturnog centra Beograda, a zatim i u Nišu i Novom Sadu, deset tematski i žanrovski raznolikih ostvarenja, objedinjenih sloganom “Posle krize”. Među njima je i dobitnik Srebrnog medveda i nemački kandidat za Oskara “System Crasher” Nore Fingšajt.

“Pratimo interesovanja srpske publike za nemački film i trudimo se da im izađemo u susret. Nemačka godišnja produkcija je velika, a mi se u selekciji za ovaj program fokusiramo na premijere sa Berlinala i filmove koji su bili u užem izboru za Veliku nemačku filmsku nagradu”, rekao je direktor Gete instituta u Beogradu Frank Bauman 1. oktobra na konferenciji za novinare u DKC-u.

Ističući odličnu saradnju sa KCB-om, kao i zadovoljstvo velikim odzivom publike, Bauman je naglasio i stručno i entuzijastično rukovodstvo koordinatorke programa kulture u Gete institutu Sunčice Šido prilikom izbora deset izuzetnih filmova za program osmog Gete festa.

Kao svoj omiljeni film u selekciji osmog Gete festa Bauman je izdvojio “25 kilometara na čas” Markusa Golera, opisujući ga kao roud movie komediju sa notom melanholije. Taj film će i otvoriti festivalski program.

25 km/h

Urednik filmskog programa DKC-a, reditelj Stefan Arsenijević, rekao je da je Gete fest jedan od najvoljenijih i najposećenijih festivala u tom bioskopu dobrog filma.

“Na programu je sve najbolje što je nemačka kinematografija ponudila u proteklih godinu dana. Selekcija je tematski i žanrovski vrlo raznovrsna, u rasponu od komedije i socijalne drame do filma o odrastanju, od filma epohe do filma katastrofe”, izjavio je Arsenijević, posebno izdvojivši novi film slavnog reditelja Andreasa Drezena “Gunderman”. Na njegovu preporuku odabran je i film “Lara” Jana Olea Gerstera.

Gunderman

Sunčica Šido je povodom festivalskog slogana “Posle krize” navela da živimo u vremenu najrazličitijih kriza – političke, socijalne, ekonomske, klimatske, egzistencijalne, emotivne, stvaralačke... “Sve su to teme kojima su se bavili nemački autori”, rekla je ona, napominjući da Gete fest tradicionalno dovodi kako debitantska ostvarenja, tako i dela velikane nemačke kinematografije.

Film odabran za otvaranje osmog Gete festa "25km/h” reditelja Markusa Golera i scenariste Olivera Cigengalga probija žanrovske klišee, iznenađuje scenama i neobično ozbiljnim razmatranjima tema o životu smeštenim u kolorit Švarcvalda. Upuštanje u realizaciju neostvarenog sna dvojice 15-ogodišnjaka, braće koja se nakon 30 godina sreću na očevoj sahrani, vodi ih u turu oko Baltičkog mora koja predstavlja rafinisani portret dva suprotna karaktera koji na mopedima jure za propuštenim šansama, brzinom od 25km/h. Jedan od važnih faktora u filmu čine muzički kolaži koji u nekim trenucima prelaze u prvi plan, a reč je o grupama T-Rex, The Cure, Camouflage i drugi voljeni bendovi.

Debitantski film Zuzane Hajnrih “Melanholična devojka” studijsko je putovanje kroz 15 komičnih susreta koje gledaoce vodi kroz postmoderno društvo, između prekarnosti i samoreklame, serijske monogamije i nove spiritualnosti, otrežnjenja i pritiska da po svaku cenu budemo srećni. Zuzana Hajnrih povezuje pop i teoriju, feminizam i humor… Pojedine epizode u njenoj komediji diskursa nose nazive: Feminizam na prodaju, Čežnja za religijom na razočaranim mestima, Kraj utopije ili Ostaci psihologije.

Filmu “System Crasher”, koji na Berlinalu osvojio Srebrnog medveda, prethodi podroban istraživački rad Nore Fingšajt. Ne baveći se toliko emotivnim stanjima u ranom detinjstvu teško traumatizovane, agresivne i nekontrolisane devetogodišnje Beni sa Helenom Cengel u glavnoj ulozi koliko sistemom pedagoške i medicinske podrške koji zakazuje na svim planovima, film postavlja pitanje šta je sa onima koji se ne daju spasiti, ali i preispituje analitički potencijal svakog čoveka kroz prizmu morala društva.

Srebrni medved Berlinala otišao je i novom filmu “Bio sam kod kuće” Angele Šanelec, koja se bavi promišljanjem preživljavanja i značajem smrti u životu. Reč je o filmu nastalom u nemačko-srpskoj koprodukciji, koji je prikazan premijerno u Beogradu na 47. Festu, u prisustvu rediteljke.

Novi film Andreasa Drezena “Gunderman”, kako je istakla Sunčica Šido, jedan je od najdiferenciranijih i najboljih filmova o Istočnoj Nemačkoj koji je stvorio fascinantan portret uzbudljivo protivrečnog poete i bageriste Gerharda Gundermana koji veruje u komunizam. Reč je o umetniku koji radi u tri smene, neprilagođen je, govori šta misli, čak i Štaziju, čiji je bio nezvanični saradnik krajem 70-ih i početkom 80-ih. Drezenov film ovenčan je Nemačkom filmskom nagradom u čak šest kategorija, uključujući za najbolji igrani film, režiju, scenario (Lajla Štajler), glavnu ulogu (Aleksandar Šer), scenografiju (Zuzane Hopf) i kostim (Zabine Grojnih).

Još jedan od spomenika koji nemački filmski stvaraoci podižu određenim ličnostima je film “Samo obična žena”, čiju režiju potpisuje Šeri Horman. Podloška građe tog ostvarenja su sudski spisi o slučaju koji se dogodio u turskoj zajednici, iz koje su kasnije određeni krugovi protestovali zbog snimanja. Film je zasnovan na istinitoj priči o Hatun Ajnur Siriči, koju su 2005. godine u Berlinu ubila njena braća. To ubistvo je u Nemačkoj izazvalo žučne diskusije, a svedoci na sudskom procesu devojčinoj braći i dan-danas moraju da žive u programu za zaštitu svedoka. Film o ubistvu iz časti sa ritmičkim prekidima naracije, fotosekvencama i dokumentarističkim materijalom poziva nemačko društvo na debatu o porodičnim vrednostima, odgovornosti i integraciji.

Kroz fudbalski biografski film “Golman Trautman” Markusa H. Rozenmilera publika će doživeti autentičnu i ljubavlju prožetu priču o pomirenju. Reč je o istinitoj priči o fudbaleru Bernu Trautmanu, koji tokom Drugog svetskog rata dospeva u britansko zarobljeništvo, a kada ga zapazi menadžer jednog engleskog amaterskog kluba, nadareni ratni zarobljenik postaje deo njegovog tima, uprkos nezadovoljstvu ostalih igrača. Trautmanu polazi za rukom da priredi velika iznenađenja i na terenu i van njega, ali njegovo angažovanje izaziva i masovne demonstracije protiv “nacističkog golmana”. Pomoć neočekivano stiže od rabina koji će širu javnost navesti da promeni mišljenje. Vremenom će Trautmanova popularnost rasti da bi vrhunac dosegla 1956. godine, kada u finalu engleskog nacionalnog fudbalskog kupa, uprkos teškoj povredi vratnih pršljenova, izdrži i odigra utakmicu do kraja.

U debitantskom filmu “Atlas” David Navrat razvija koherentnu priču zgusnutih atmosferičnih slika uz izvanrednu glumu Rajnera Boka. U toj simboličkoj priči o “malom čoveku” stari prinudni izvršitelj iseljenja prepoznaje sina koga je odavno napustio.

Među filmovima osmog Gete festa je i ostvarenje koje na filmskim festivalima u Minhenu i Karlovim Varima osvojilo niz nagrada - novi film “Lara” reditelja Jan-Olea Gerstera, poznatog po ostvarenju “Oh Boy”, fokus prebacuje na starije generacije u nijansiranom portretu majke sa frustrirajućim umetničkim ambicijama.

Osmi Gete fest zatvara film “Vakersdorf”, obojen lokalnim i vremenskim koloritom 80-ih godina, velika priča o herojstvu u malom. Reditelj Oliver Hafner prenosi svoje politikološko obrazovanje o strukturama moći u Bavarskoj tog vremena pružajući oštru analizu događaja i ishoda. Film se završava u aprilu 1986. godine kada je već stigla vest o katastrofi nuklearnog reaktora u Černobilu i tri godine pre zvanične obustave gradnje nuklearnog postrojenja.

Ulaznice za projekcije u DKC-u koštaju 300 dinara.

Gete fest u Niškom kulturnom centru biće održan od 24. do 29. oktobra, a u Kulturnom centru Novog Sada od 31. oktobra do 5. novembra.

Program Gete festa nalazi se u Kalendaru portala SEEcult.org (Beograd, Novi Sad, Niš).

(SEEcult.org)