53. MESS osvaja sreću

Sarajevski Internacionalni teatarski festival MESS, posvećen ove godine osvajanju sreće, predstavlja pozorišne produkcije iz regiona i sveta koje istražuju životne teme kao što su smrt, nada, strah, ljubav, disfunkcionalnost porodice kroz ubistvo, siromaštvo, trgovinu drogom i nasilje.

Organizatori 53. MESS-a, koji će biti održan od 28. septembra do 7. oktobra, najavili su produkcije iz Španije, Velike Britanije, Italije, Švajcarske, Kolumbije i Bolivije, uz predstave iz Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Srbije i Slovenije.

Centralna tema 53. MESS-a “Osvajanje sreće” inspirisana je istoimenom predstavom sarajevskog East West centra, u režiji Harisa Pašovića, koja će premijerno biti izvedena na otvaranju 28. septembra ispod Starog mosta u Mostaru.

To je prvi put u istoriji MESS-a da ga otvara neka ambijentalna predstava, i to u Mostaru.

Publika će narednih dana videti 25 predstava iz 18 zemalja, uz gostovanje oko 200 umetnika.

       Dino Mustafić

Uprkos smanjenom budžetu (za 75 odsto u odnosu na pre šest godina), MESS je zadržao obim programa, a prema rečima direktora Dine Mustafića, sadržajno se vraća počecima, jer su odabrane predstave kamernijeg, intimnijeg tipa.

Sa centralnom festivalskom temom najbolje korespondira britanska predstava “Tomorrow's Parties” Tima Ečelsa (Etchells) koja postavlja pitanja imamo li pravo da budemo srećni, koliko smo srećni, koliko je nada iščezla iz naših zivota i da li je možemo uhvatiti.

Španska performerka i autorka Angelica Liddel, dobitnica Zlatnog lava u Veneciji ove godine, učestvuje predstavom “Svojim porazom učiniću te nepobedivom” za koju je rekla da su je strah od odbacivanja, ali i bol, naterali da bude saučesnica u smrti. Njen dramski tekst o Beogradu, inače, ima priliku da vidi publika 47. BITEF-a.

      Angelica Liddel, foto: Susana Paiva

Strahom se bavi i bolno-smešna predstava “Solfatara” katalonske trupe Atresbandes, a zanimljivo ostvarenje na sedam jezika dolazi iz Italije - predstava “Lingua Imperii”, u produkciji trupe Anagoor, istražuje koliko nas jezik razdvaja i potencira naše različitosti.

Latinoamerička produkcija predstaviće se uzbudljivom kolumbijskom trilogijom “Intelektualni autor”, “Materijalni autor” i “Kako želiš da te želim” o disfunkcionalnoj porodici, ispričanom kroz humor i inteligenciju, ubistvo i siromaštvo i druge goruće društvene probleme Latinske Amerike - kriminal, drogu i siromaštvo.

Iz Latinske Amerike dolazi i “Hamlet, od Anda”, bolivijska slobodna verzija Šekspirovog klasika. Otkrivanjem svega što bi racionalnost nazvala snovima, fantazijom, misterijom, praznovjerjem, pa možda čak i ludilom, Hamlet traga za odgovorom koji će razbiti njegove sumnje.

     Tomorrow's Parties, foto: Hugo Glendinning

Među atrakcijama MESS-a najavljena je i predstava “Booty Looting“ belgijskog koreografa Vima Vandekibusa (Wim Vandekybus) i trupe Ultima Vez, koja se bavi fotografijom kao sredstvom pomoću kojeg se govori o sećanju.

Iz Francuske stiže “Božanstvena” koju potpisuje Daniel Larije (Larrieu), a nastala je iz želje koreografa i rediteljke Glorije Paris da telom plesača ožive odlomke prvog romana “Bogorodica od cveća” Žana Ženea.

MESS će zatvoriti predstava švajcarskog reditelja Kristofa Martalera (Christof Marthaller) “King Size”, priča o ljubavnoj uniji i ljudskim preobražajima koji se događaju za vreme sna.

     King Size, foto: Simon Hallström

Jedna od najzanimljivijih predstava iz regiona biće “Galeb” Tonija Janežića iz Slovenije, u produkciji Srpskog narodnog pozorišta iz Novog Sada, koja traje gotovo sedam sati, a specifična je i po tome što scenografski celo pozorište igra u predstavi. Predstavu “Galeb” ima priliku da vidi 29. septembra i publika 47. BITEF-a.

Zagrebački ZeKaeM izvešće predstavu “Žuta crta”, u režiji Ivice Buljana, koja se bavi pitanjima slobode izbora, a Jugoslovensko dramsko pozorište iz Beograda gostovaće predstavom “Šta mora neka bude”, u režiji Andreja Nosova. Slovensko mladinsko gledališče izvešće komad “L’innocente” Diega de Brea.

      Galeb

Prema odluci selektora Matka Botića, iz Bosne i Hercegovine u zvaničnom programu MESS-a učestvuje samo predstava “Koncert ptica” Aleša Kurta, u produkciji Kamernog teatra 55.

Biće izvedene i dve predstave koje je režirala Selma Spahić, ali zbog festivalskih pravila nisu u trci za nagrade - “Grebanje ili kako se ubila moja baka” u produkciji BNP Zenica i SARTR-ova “Tajna džema od malina”.

Predstava “Grebanje ili kako se ubila moja baka” Tanje Šljivar, koja pruža otupljujuće brutalnu konfrontaciju sa nacionalizmom, u konkurenciji je sa još tri drame za najbolji savremeni dramski tekst.

      Grebanje ili kako se ubila moja baka

U programskoj celini “Balkan (Con)Text” su i “Koncert ptica” autora Dževada Karahasana, satirični tretman ljudske slabosti, zatim “Tramvaj” Adnana Lugonića i Asje Krsmanović - jedna od retkih site-specific predstava iz BiH, te komad “Prst” Doruntine Basha, u režiji Ane Tomović i produkciji Hartefakt fonda i Bitef teatra iz Beograda, koji nudi minimalističko tumačenje bola kroz priču o odnosu majke i supruge čoveka nestalog u ratnim sukobima 1999.

       Prst

“Balkan (Con)Text” će, prema rečima Mustafića, dati svojevrsni presek opsesivnih tema pozorišnih umetnika i umetnica u regionu.

“Program je pokazatelj potrebe za društveno angažovanim teatrom kroz intimno suočavanje sa prošlošću, ali i sadašnjošću”, izjavio je Mustafić.

MESS nastavlja i edukativnu misiju, pa je ove godine bio partner prvog Internacionalnog festivala srednjoškolskog teatarskog stvaralaštva “Juventafest”, održanog proteklih dana u Sarajevu.

Prošle, 2012. godine, najboljom predstavom 52. MESS-a proglašen je komad “Max Black” Hajnera Gebelsa (Heiner Goebbels), u produkciji Teatra Vidy iz Lozane. U programu “Mittel Europa” Srebrni lovorov venac dodeljen predstavi “Mrzim istinu” Olivera Frljića, u produkciji Teatra &TD iz Zagreba, koja je dobila i najvišu ocenu publike.

Festivalski sajt je www.mess.ba, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org.

(SEEcult.org)