50 godina od burnog pokretanja Radija Avala
Radio Avala, prva nedržavna stanica u Istočnoj Evropi, osnovana je pre tačno 50 godina, a iako je emitovala program svega desetak dana, programski je odigrala pionirsku ulogu na medijskoj sceni i izazvala priličnu pometnju na političkoj.
Radio Avala počeo je da emituje program 1. jula 1969. godine u prostorijama časopisa “Jugoslovenska revija”, u Igumanovoj palati na Terazijama.
Muzički segment te stanice bio je koncipiran prema uzoru na tadašnje, uglavnom britanske muzičko-informativne komercijalne radio stanice, što je bio pionirski program u postojećem radiodifuznom sistemu u tadašnjoj Jugoslaviji i čitavoj Istočnoj Evropi.
Radio Avalu, čiji je zvaničan naziv bio Revija Radio Avala (skraćeno RRA), osnovao je Nebojša Bata Tomašević, tadašnji glavni urednik časopisa “Jugoslovenska revija”, a u osnivačkom timu, kao voditelji, novinari, muzički urednici, reditelji i snimatelji, bili su, pored ostalih, Borjan Kostić, Milo Đukanović, Slobodan Konjović, Nenad Dukić, Borislav Buca Mitrović, Jasmina Njaradi, Aleksandar Stojković, Goran Kobali, Božidar Milošević, Vesna Pećanac...
Prema navodima Nenada Dukića, jednog od osnivača Radio Avale i uglednog filmskog kritičara, programera festivala i producenta, pripreme i početak emitovanja programa imali su brojne i burne političke implikacije i reakcije - od Centralnog komiteta Saveza komunista Srbije do Gradske skupštine.
Tadašnji direktor Radio-televizije Beograd Zdravko Vuković tražio je hitnu intervenciju CK Srbije, čiji je bio član, a pretio je i ostavkom ukoliko Radio Avala ne prestane emitovanje programa.
Na vest o osnivanju Radio Avale, koju su objavili listovi “Borba” i “Oslobođenje”, kao i svetske agencije Rojters i UPI, Radio Beograd je, kako navodi Dukić, preko noći reagovao pokretanjem programa “202”.
Radio Avala emitovala je program deset dana, sve dok milicija nije zaustavila rad te stanice i zaplenila tehničku opremu. Ubrzo potom, opremu i emisionu tehniku Radio Avale otkupila je novinsko-izdavačka kuća “Borba”, a osam meseci kasnije, 1. aprila 1970. godine - angažujući gotovo čitavu ekipu Radio Avale, osnovala je Studio B.
Osnivanje Radio Avale daleke 1969. godine, kako je istakao Dukić, na bitan način uticalo je na razvoj modernog radio izraza u bivšoj Jugoslaviji i tom delu Evrope, a posledično, i na razvoj pop i rok muzike u Srbiji i Jugoslaviji.
*Foto: Gerhard Gellinger - Pixabay
(SEEcult.org)
