35. Grad teatar - Povratak u život

Festival “Grad teatar” u Budvi biće održan 35. put od 10. jula do 20. avgusta, a prikazaće više od 45 programa dramske, literarne, muzičke i likovne umetnosti, objedinjene sloganom “Povratak u život”.

To je bila i suštinska ideja vodilja u kreiranju i realizaciji 35. “Grada teatra”, uz najvažniju potrebu - potrebu za susretom umetnika i njihove publike, saopštili su organizatori, najavljujući program na lokacijama u Starom gradu i amfiteatru manastira Stanjevići.

U okviru dramskog programa, premijerno će biti prikazana nova festivalska pozorišna produkcija, 76. po redu, kao i  pregled produkcija koje su obeležile period od 2018. do 2020. godine, tri predstave koje su zavredile, kako pažnju publike, tako i stručne javnosti. Osim festivalskih produkcija, najavljene su i odabrane gostujuće predstave iz regiona.

Radoslav Petković, dobitnik nagrade "Stefan Mitrov Ljubiša"

Predstava “Zelena čoja Montenegra”, koprodukcija “Grada teatra”,  Beogradskog dramskog pozorišta i Gradskog pozorišta iz Podgorice, nastala je na osnovu dramatizacije istoimenog romana Moma Kapora i Zuka Džumhura koju je napisao Stevan Koprivica. Reditelj te predstave je Nikita Milivojević, autor nekih od najznačajnijih pozorišnih produkcija u istoriji “Grada teatra”. Premijerno izvođenje predstave bilo je prvobitno planirano za 34. “Grad teatar”, ali zbog okolnosti izazvanih pandemijom korona virusa, premijera će konačno biti održana na ovogodišnjem festivalu, nakon čega će predstava biti igrana tokom godine u Beogradu i Podgorici.

Festival će biti otvoren predstavom “Krvave svadbe”, koprodukcijom “Grada teatra” i Srpskog narodnog pozorišta iz Novog Sada iz 2018. godine, rađenoj prema delu Federika Garsije Lorke, u režiji prerano preminulog Igora Vuka Torbice.

Publika će biti u prilici da pogleda i “Selestinu”, koprodukciju “Grada teatra” i Jugoslovenskog dramskog pozorišta, rađenu prema motivima drame Fernanda de Rohasa, u adaptaciji Maje Todorović i u režiji Milana Neškovića, koja je premijeru imala na 33. festivalu u Budvi.

Predstava “Upotreba čoveka” prema romanu Aleksandra Tišme, u režiji Borisa Liješevića, nastala 2020. godine u koprodukciji “Grada teatra”, East - West Centra iz Sarajeva, Novog tvrđava teatra iz Čortanovaca i Novosadskog pozorišta/Ujvideki Szinhaz, takođe će biti izvedena.

U gostujućem programu biće prikazana neka od pozorišnih ostvarenja koja su obeležila pozorišni život zemlje i regiona u prethodne dve godine.

U amfiteatru manastira Stanjevići biće prikazana predstava “Kozocid” Gradskog pozorišta iz Podgorice, rađena prema tekstu i u režiji Vide Ognjenović. Tu predstavu publika “Grada teatra” čeka već neko vreme, budući da je prvo prikazivanje na festivalu u Budvi trebalo da ima 2019. godine, kada je odložena zbog vremenskih uslova, a zatim 2020. godine, kada je program odložen zbog epidemioloških mera.

Najavljena je i predstava “Čitač” Beogradskog dramskog pozorišta i agencije Beo Art iz Beograda, za koju je dramsku adaptaciju istoimenog romana Bernharda Šlinka uradio Fedor Šili, a režirao ju je Boris Liješević. Iz BDP-a gostovaće i predstava “Sumrak bogova”, dramaturška stilizacija Ivora Martinića, prema scenariju čuvenog filma Lukina Viskontija iz 1969. godine, čiju režiju, adaptaciju, scenografiju i izbor muzike potpisuje Jagoš Marković.
                                                                                   
Na repertoaru će biti i nova predstava JDP-a “Moj muž”, prema istoimenom književnom predlošku Rumene Bužarovske, u režiji Jovane Tomić.

Na 35. festivalu “Grad teatar” gostuje i Hrvatsko narodno kazalište iz Zagreba predstavom “Znaš ti ko sam ja” Ivana Penovića, koja se, između ostalog, bavi i sudbinom i izazovima braće Zanović u susretu sa Evropom druge polovine 18. veka.

“Marta i sedam strahova” Kazališne družine KUFER/KunstTeatar u saradnji s udruženjem BoliMe iz Zagreba, nastala prema tekstu i dramaturgiji Ivane Vuković, a u režiji Natalije Manojlović, tematizuje izazove odrastanja savremene 20-godišnjakinje, baveći se posredno i mentalnim zdravljem mladih.

Biće prikazane i dve predstave za najmlađu publiku, i to “Maca Papučarica”, prema motivima istoimene priče Ele Peroci, u dramatizaciji i režiji Davora Dragojevića, produkcija Gradskog pozorišta Podgorica, i predstava “Dečak sa koferom” Malog pozorišta “Duško Radović” iz Beograda, u režiji Damjana Kecojevića, prema tekstu Majka Kenija.

Za zatvaranje 35. “Grad teatar” planiran je “Balkanski špijun” Narodnog pozorišta iz Beograda, prema čuvenom tekstu Dušana Kovačevića, u režiji
Tanje Mandić Rigonat.

Organizatori su dva termina predvideli za off-program, tokom kojeg će polaznici budvanske Škole glume prikazati ono što su naučili u prethodnom periodu.

Stručni konsultant za dramski program je i ove godine bio novinar i pozorišni kritičar Bojan Munjin.

Odabir i realizacija muzičkog programa su uslovljeni neizvesnim  epidemiološkim merama, pa će na otvorenom biti upriličena ukupno četiri koncerta, kao i još četiri unutar prostora crkve Santa Maria in Punta.

Muzički programski segment počeće 12. jula na Trgu slikara ispred Starog grada, koncertom koji će biti realizovan u saradnji sa Turistiučkom organizacijom opštine Budva. Reč je o nastupu hora i orkestra Radio-televizije Srbije, pod dirigentskom palicom maestra Bojana Suđića.

Zatim će, na sceni Između crkava, nastupiti još jedan dragi prijatelj festivala “Grad teatar”, makedonski gitarista Vlatko Stefanovski sa svojim triom, koji će tom prilikom predstaviti novi album tog sastava.

Organizatori su posebno istakli da im je čast da još jednom na festivalu “Grad teatar” ugoste proslavljenog violinistu Stefana Milenkovića, čije početke karijere pamti i publika budvanskog festivala. Milenković će sa gudačkim orkestrom “Camerata” iz Novog Sada izvesti čuveni Orfov oratorijum “Carmina Burana”, u novom aranžmanu kompozitorke Ane Krstajić.

Na sceni Između crkava će solistički koncert održati i proslavljeni crnogorski pijanista Bojan Martinović.

Na samom kraju 35. festivalskog izdanja publika će biti u prilici da čuje mladog kontrabasistu iz Budve Vasilija Gagovića, uz korepeticiju Jelene Vukićević Vukmirović.

Poseban deo muzičkog programa činiće “Podijum mladih”, posvećen mladim muzičkim nadama Budve, koji su prva znanja sticali u budvanskoj muzičkoj školi, a dalje obrazovanje i usavršavanje nastavili u školama i akademijama u zemlji i inostranstvu. Selektor tog programa je Nikola Vučković, pijanista i muzički pedagog.

Likovni program počinje 13. jula, kada će u crkvi  Santa Marija biti otvorena izložba “Savremena crnogorska likovna scena” koja će trajati sve do 20. avgusta, a predstaviće radove u selekciji slikara Đorđija Boljevića.

Književni program će se odvijati u nekoliko tematskih celina, a počinje 14. jula na Trgu pesnika predstavljanjem monografskog izdanja “Glas vrline – Igor Vuk Torbica na festivalu ’Grad teatar’, Budva”, u izdanju JU “Grad teatar”. Ta knjiga posvećena je saradnji sa Igorom Vukom Torbicom, kao i sagledavanju značaja rada jednog od najtalentovanijih reditelja današnjice za pozorišnu stvarnost Budve i Crne Gore.

Najavljen je i razgovor sa arhitektom Slobodanom Bobom Mitrovićem (autor monografije “Arhitekt Josip Slade Šilović, graditeljska đela u Knjaževini Crnoj Gori 1877-1900.) o istoriji graditeljstva Crne Gore, budući da je Josip Slade dao nacrt i za zgradu Kraljevskog pozorišta “Zetski dom” na Cetinju, najstarijeg pozorišta u Crnoj Gori.

Na Trgu pesnika će biti obeležena i dva značajna datuma za istoriju književnosti - 200 godina od rođenja Fjodora Mihailoviča Dostojevskog i Šarla Bodlera. Prof. dr Jasmina Ahmetagić će govoriti o umeću pripovijedanja i razumevanju sveta i čoveka u delima Dostojevskog, dok će o Bodlerovom “Cveću zla” govoriti prof. dr Vesna Elez.

U domenu društvene teorije biće predstavljena knjiga “Mitovi našeg vremena” italijanskog filozofa, sociologa i psihoanalitičara Umberta Galimbertija, koji na nešto drugačiji način preispituje vrednosni sistem savremenog doba, sagledavajući ga iz domena mogućnosti ostvarenja prosperiteta pojedinca i društva u današenjem svetu u skladu sa humanističkim načelima.

Pregledom savremene književne produkcije regiona biće skrenuta pažnja na proznu književnost Enesa Halilovića, Igora Marojevića, Slavice Perović, Maše Kolanović, Stefana Boškovića i Draška Sikimića, na poeziju Stanke Stanojević, Andrije Radulovića i Aleksandra Ćukovića, kao i na savremenu dramsku književnost Crne Gore kroz rad Aleksandra Radunovića.

Poseban ciklus biće posvećen budvanskom kulturnom nasleđu, konkretno životu i radu kanonika, učitelja i hroničara grada Budve Antuna Kojovića. Tim povodom će biti organizovan interdisciplinarni skup posvećen njegovom životu i radu, a doprinos će dati akademici Zlata Bojović (SANU), Siniša Jelušić i Nenad Vuković (CANU), te Branko Letić (ANURS), kao i prof. dr Miodrag Jovanović, mr Božena Jelušić, rediteljka Vida Ognjenović, Dušan Medin, Stanka Janković Pivljanin…

Na zatvaranju 35. festivala “Grad teatar” 20. avgusta biće svečano dodeljena nagrada za književno stvaralaštvo “Stefan Mitrov Ljubiša”, čiji je dobitnik za 2019/2020. godinu književnik Radoslav Petković – prema odluci žirija koji su činili Mihajlo Pantić, Nadežda Čačinović i Slavica Perović.

Festivalski sajt je gradteatar.me, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.

(SEEcult.org)