23. Kongres vizantologa u Beogradu
Međunarodni kongres vizantoloških studija “Vizantija - svet promena” biće održan od 22. do 27. avguta u Beogradu, u organizaciji Međunarodnog udruženja za vizantijske studije (AIEB) i Srpskog komiteta za vizantologiju, a biće posvećen budućnosti vizantologije kao nauke u svetu koji se menja i koji se bitno razlikuje od 20-vekovnog.
Pod pokroviteljstvom Uneska i predsednika Srbije Tomislava Nikolića, koji će otvoriti 23. Kongres na Filološkom fakultetu, posebna pažnja biće posvećena "produbljivanju razumevanja Vizantije kao živog organizma, čiji je vek trajao više od jednog milenijuma i čija je ideologija, erudicija, umetnost i kultura dala suštinski doprinos razvitku Evrope od pozne antike preko srednjeg veka do naših dana", najavio je predsednik Srpskog komiteta za vizantologiju Ljubomir Maksimović, počasni potpredsednik AIEB.
Vizantija je, kako je istakao Maksimović na najavnoj konferenciji za novinare, model koji pokazuje da je moguće hiljadu godina održati ravnotežu između kulturološke celine i nekog njenog dela, a to je, kako je dodao, osetljivo pitanje i danas – u kontekstu raspada bivše Jugoslavije i poljuljanih odnosa unutar Evropske unije.
“To pokazuje da Vizantija spaja prošlost i budućnost i da je to priča o poukama prošlosti za budućnost”, rekao je Maksimović, najavljujući učešće više od 1.300 istraživača iz 49 zemalja.
Takođe, Kongres bi trebalo da ponudi mladim istraživačima mogućnost iznošenja ličnih ideja i projekata za buduća istraživanja Vizantije. Imajući sve to u vidu, Réunion-Intercongrès, održana u Atini u septembra 2013, prihvatila je predlog organizatora u vezi sa imenom i motom Kongresa (Πάντα μὲν γὰρ μεταβάλλεται, ἀπόλλυται δὲ οὐδέν, Maksim Planud).
Program 23. Kongresa obuhvata šest plenarnih sednica, od kojih je svaka sa po tri izlagača i jednim moderatorom, a najavljeno je i oko 50 sednica sa okruglim stolovima.
Povodom Kongresa, najavljene su i dve publikacije - Zbornik plenarnih referata i trotomna studija "Vizantijsko nasleđe i srpska umetnost", u izdanju Srpskog komiteta za vizantologiju, Službenog glasnika i Vizantološkog instituta SANU.
Prateći program čine izložbe “Vizantijsko graditeljstvo kao inspiracija srpskih neimara novijeg doba” profesora Aleksandra Kadijevića u Galeriji nauke i tehnike SANU i “Svet rukopisne knjige od 12. do 17. veka” iz Muzeja Srpske pravoslavne crkve, riznica manastira Hilandar i srpskih pravoslavnih manastira u Crnoj Gori, čiji su autori profesori Irina Špadijer i Zoran Rakić. U okviru te izložbe biće ponovo u javnosti i “Miroslavljevo jevanđelje”.
Muzej Zepter predstaviće na izložbi "Sve je počelo s Konstantinom” predstaviti radove Čedomira Vasića, Milete Prodanovića i Zorana Grebenarovića, prema autorskoj koncepciji Ivane Simeonović Ćelić.
Muzej SPC priprema izložbu "Ikonopis sa područja obnovljene Pećke Patrijaršije", a Biblioteka grada Beograda ugostiće izložbu "Svetogorska putovanja u slikama – Sveta gora na akvarelima i digitalnim crtežima Daga Patersona i Tima Vajnera", koju je priredio Svetogorski centar iz Soluna.
Međunarodni kongres vizantologa održava se od 1924. godine, a vremenski interval od pet godina između održavanja ustanovlјen je 1961.
Na prethodnom, 22. Kongresu, održanom 2011. u Sofiji, aktivno je učestvovalo oko 1.100 istraživača.
Od 2003. godine Srpski nacionalni komitet za vizantologiju figurira kao naslednik jednog od najstarijih nacionalnih komiteta u Međunarodnom udruženju vizantologa – Jugoslovenskog komiteta za vizantologiju, osnovanog 1948. godine.
Programski odbor 23. Kongresa, uz Ljubomira Maksimovića, čine i Sima Avramović, Vesna Bikić, Stanoje Bojanin, Đorđe Bubalo, Dragan Vojvodić, protojerej-stavrofor Vladimir Vukašinović, Mirjana Živojinović, Vujadin Ivanišević, episkop Joanikije, Jovanka Kalić, Predrag Komatina, Bojana Krsmanović, Smilјa Marjanović-Dušanić, Miodrag Marković, Ljubomir Milanović, Bojan Milјković, Vesna Sara Peno, Žarko Petković, Srđan Pirivatrić, Aleksandar Popović, Danica Popović, protojerej-stavrofor Radomir V. Popović, Gojko Subotić, Tatjana Starodubcev, Tatjana Subotin-Golubović, Aleksandar Fotić, Dejan Dželebdžić, Srđan Šarkić, Bogolјub Šijaković, Irena Špadijer i Marica Šuput.
Međunarodni odbor čine Johanes Koder (Johannes Koder, koordinator), te Čarls Barber (Charles Barber), Aksinia Džurova (Axinia), Mišel Kaplan (Michel Kaplan), Sergej Karpov (Sergey), Rut Makridis (Ruth Macrides), Ljubomir Maksimović, Atanasios Markopulos (Athanasios Markopoulos), Srđan Pirivatrić, Antonio Rigo, Diter Roderih Rajnš (Diether Roderich Reinsch) i Džon F. Haldon (John F. Haldon).
23. Kongres se održava u godini u kojoj se obeležava 175 godina SANU i 110 godina od osnivanja srpske Katedre za vizantologiju.
Sajt Kongresa je byz2016.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org, kao i u PRILOGU (pdf)
(SEEcult.org)
