Petoletka Operacije:grad
Bivše zagrebačke fabrike kao centri nezavisne kulture u fokusu su petog i ujednog poslednjeg izdanja Operacije: grad u dosadašnjem formatu, manifestacije koja obuhvata od 24. septembra do 3. oktobra više od 60 radova i projekata domaćih i stranih umetnika, a biće održana u Pogonu Jedinstvo, AKC Medika, klubu Močvara i bivšoj fabrici Badel. Operacija:grad na petu godišnjicu zaokružuje dosadašnja nastojanja zagrebačke nezavisne kulturne scene, koja je uspela da izdejstvuje pretvaranje nekih od ključnih nekorišćenih industrijskih prostora u nove centre kulture.
Bivše zagrebačke fabrike kao centri nezavisne kulture u fokusu su petog i ujednog poslednjeg izdanja Operacije: grad u dosadašnjem formatu, manifestacije koja obuhvata od 24. septembra do 3. oktobra više od 60 radova i projekata domaćih i stranih umetnika, a biće održana u Pogonu Jedinstvo, AKC Medika, klubu Močvara i bivšoj fabrici Badel.
Operacija:grad na petu godišnjicu zaokružuje dosadašnja nastojanja zagrebačke nezavisne kulturne scene, koja je uspela da izdejstvuje pretvaranje nekih od ključnih nekorišćenih industrijskih prostora u nove centre kulture.
Ovogodišnji koordinator Operacije: grad Nenad Barić podsetio je da ta manifestacija nema čvrstu i isključivu programsku koncepciju, već je ključna poveznica u prostorima u kojima se programi odvijaju i koji tako postaju, a neki i ostaju, mesta okupljanja i komunikacije.
Dva središnja prostora, bivše fabrike, a danas kulturni centri - Pogon Jedinstvo i Autonomni kulturni centar Medika, predstavljaju eksperiment stalnog otvorenog programiranja i tako dalje baštine i prenose temeljne odrednice Operacije. Njima se muzičkim programom pridružuje i jedan od prvih zagrebačkih klubova nezavisne kulture, Močvara, a posebno simboličko mesto na mapi Zagreba zauzima bivša destilerija Badel, koja je bila i središnji prostor prve Operacije:grad 2005. godine.
Ta fabrika, koja još uvek nije postala očekivani centar za kulturu, ima i dužu kulturnu istoriju, a na jedan od tih momenta podsetiće pozorišna trupa Montažstroj obnovljenim projektom “Vatrotehna 2.0” iz 1990. godine, kojim je i započela profesionalno delovanje u polju izvođačkih umetnosti.
Obnovljenu “Vatrotehnu”, čija je premijera 10. oktobra u Zagrebačkom kazalištu mladih, prati niz kraćih umetničkih događanja u javnim prostorima. Akcije “Achtung Alarm! 2.0” i “Vatropokretač” već su izvedene proteklih dana, a akcija “B.D.L.2.0” biće izvedena 30. septembra u Badelu.
Uključivanjem Badela i Oltara domovine (gde je izvedena akcija Vatropokretač), Montažstroj nastoji da usmeri pažnju na urbane jedinice koje su, svaka za sebe i svaka na svoj način, od 1990. stekle simboličku vrednost u kontekstu borbe za prostore nezavisne kulture/države, te imaju poseban socio-kulturni značaj u urbanoj memoriji Zagreba.
Pogon Jedinstvo oživeće uz niz video projekcija, instalacija, književne večeri, koncerte, nekoliko predstava i perfomans - projekat “Frozen Images” koji izvode slovenačkki umetnici Wanda i Nova deViator.
Nova predstva provokativnog hrvatskog reditelja Olivera Frljića “Povijest gledanja”, za radnu je definiciju uzela specifičnu performativnost čina gledanja i prošireno polje izvođenja. Nemačka umetnička grupa Ligna izvešće u dva navrata predstavu “The New Man”, u kojoj nema glumaca ni pozornice, a glavnu ulogu igraju posetioci koji slušaju radio dramu koja se bavi estetskim pozicijama četvorice različitih autora: Brechtov Lehrstueck u kojem gestovi, društvene pozicije i društvo u celini stupaju u igru; Bewegungschoere, zborovi pokreta u kojima same kolektivne vibracije disperzuju moć plesača Rudolfa von Labana; Meyerholdove biomehaničke vežbe pomoću kojih glumci obnavljaju svoje telo i tako oblikuju novu vrstu subjektiviteta; i Charlie Chaplinova spoticanja preko svih tih utopijskih vizija i njihovih obećanja.
U Jedinstvu će nastupiti i cirkuska umetnička kompanija My!Laika iz Francuske, koja će 30. septembra izvesti predstavu “Popcorn machine”, pet dana nakon gostovanja u Beogradu.
Među atrakcijama pete Operacije: grad je i projekt “Pesničenje” iz Beograda - trening aktivnog čitanja poezije u javnim prostorima, nastao u cilju podrške pojedincima da izraze kreativne potencijale i promocije nove forme predstavljanja i razmene stvaralaštva, kao i podsticanja neafirmisanih umetnika da se javno izraze.
Najavljena je i Revija malih književnosti, u organizaciji Kulturtregera, koja prvi put u Hrvatskoj i na hrvatskom predstavlja mlade rumunske književnike i književnice - u Jedinstvu će se predstaviti Stefania Mihalache, Florin Lăzărescu, Doina Ioanid i Matei Florian.
Muzički program u Jedinstvu začiniće francuski elektro duo Racontage, DJ-evi Rachunica, MaJah, Nmsk, Labosh i D-Gree, kao i bend zvukbroda, te češki crust punk bend Rotten Brats.
Za završnicu Operacije; grad u Jedinstvu najavljen je Seasplash Fadeout party: program, koji obuhvata nastupe pet izvođačkih imena koja su se tokom godina razvijala zajedno sa festivalom, ali i potvrdila kao neophodna energija za podizanje njegovog kvaliteta - Bass Culture Sound System, cfsn djs (Funk Guru & Dubway), Bamwise, Chakki & Popay, Teddy-Lee & Fetti, uz podršku zagrebačkog audio-vizuelnog kolektiva Trip to Zion.
Kustoski kolektiv WHW, koji je upravo imenovan odlukom Ministarstva kulture Hrvatske za poverenika nacionalnog paviljona na 54. Bijenalu u Veneciji, predstaviće u Jedinstvu video program “Između čekića i nakovnja” u kojem učestvuju Mounira Al Solh (Bejrut), Chto delat (Sankt Peterburg), Shahab Fotouhi (Teheran), Tigran Khachatryan (Jerevan), David Maljković (Zagreb), Erkan Özgen (Dyarbakir) i Dmytri Vilenski (St. Peterburg).
Reč je o umetnicima koji rade na navodno sve manjim, ali i dalje vrlo stvarnim geografskim marginama, u geografijama “duhovima”, na Bliskom Istoku i u bivšoj Istočnoj Europi, u kojima je kultura shvaćena kao važna karika procesa političkog “pripitomljavanja” i približavanja vrednostima liberalno-demokratskog zapada, slobodnog tržišta i vladavini ljudskih prava.
Program u AKC Medika uključuje sličnu kombinaciju muzičkih, likovnih i filmskih programa, a između ostalog, novinar, istoričar i aktivista za prava homoseksualaca Franko Dota održaće predavanje “Pobuna u Stonewallu 1969 - zauzimanje grada kao začetak Pride pokreta”, posvećen događaju koji je 1969. u Njujorku obeležio početak LGBTIQ aktivizma.
Prostor Medike vizualno će oživeti otvaranjem nove sezone programa Galerije Jogurt, uz izložbu poznatih i nepoznatih mladih umetnika iz Zagreba, dok će studenti slikarstva Likovne akademije učestvovati u trodnevnoj radionici oslikavanja jednog zida/fasade u dvorištu, u kojem će biti postavljena i instalacija “LomoWall”. Reč je o lomografiji, tehnici koja je prvi put zaživela u bečkom andergraundu 90-ih, započevši novi internacionalni socio-kulturološki pokret zaljubljenika u lo-fi analogne fotografije.
Bogat muzički program u Medici predvode rokabili/psihobili Kanađani Raygun Cowboys, a domaće snage predstavljaju psihodelični rokeri Seven that Spells!
U Močvari je najavljen prateći muzički program, a među mnoštvom DJ-eva, slušaonica i partija iz stalnog klupskog programa, nastupiće i američki hevi metal pevač Tim Ripper Owens, poznat kao bivši pevač grupa Judas Priest i Iced Earth.
Operacija:grad pokrenuta je kao platforma za zajedništvo i saradnju različitih aktera nezavisne kulture, postavljajući nezgodna pitanja i promovišući kulturu kao poligon za kritičku debatu i refleksiju o savremenom društvu. Otvarajući nove prostore, pokazivala je nove oblike javnog života i moguće sjerove razvoja grada.
Organizator manifestacije je istoimeni savez udruženja, mreža različitih aktera nezavisne kulture i mladih grada Zagreba koja u formalnom članstvu trenutno okuplja 32 organizacije.
Partneri Operacije:grad su: POGON - Zagrebački centar za nezavisnu kulturu i mlade, AKC Medika, Udruženje za razvoj kulture - URK i Montažstroj, a saradnici 90-60-90, BLOK, Cirkorama, confusion, DelVe, Kontejner, Kulturtreger, Infoshop Roko i Cicibela, Multimedijalni institut, Seasplash, Slobodne veze, Studio za suvremeni ples, Škart, WHW...
Sajt Operacije: grad je http://operacijagrad.info, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org i u PRILOGU
(SEEcult.org)
