Privatni muzej ikona u Moskvi
Dom ikona otvoren je nedavno u Moskvi, kao drugi te vrste u Rusiji, posle Privatnog muzeja ruskih ikonopisa Mihalila Abranova. Osnivač Doma ikona u vili na Spiridonovki, Igor Vozjakov, ima nameru da taj prostor pretvori u jedinstveni kulturno-prosvetni centar. U tom prostoru je do pre godinu dana bila galerija “Novi Ermitaž”, posvećena ruskoj avangardi, koja je sada zatvorena. Utemeljivač Doma ikonopisa, Vozjakov, poznati je kolekcionar čija je zbirka od 2.500 ikona pre dve godine bila predstavljena i u Holandiji.
Dom ikona otvoren je nedavno u Moskvi, kao drugi te vrste u Rusiji, posle Privatnog muzeja ruskih ikonopisa Mihalila Abranova.
Osnivač Doma ikona u vili na Spiridonovki, Igor Vozjakov, ima nameru da taj prostor pretvori u jedinstveni kulturno-prosvetni centar.
U tom prostoru je do pre godinu dana bila galerija “Novi Ermitaž”, posvećena ruskoj avangardi, koja je sada zatvorena.
Utemeljivač Doma ikonopisa, Vozjakov, poznati je kolekcionar čija je zbirka od 2.500 ikona pre dve godine bila predstavljena i u Holandiji.
Na otvaranju svoje institucije podsetio je zvanice da su na prvoj postavci u tom zdanju izloženi ikonopisi iz pet privatnih kolekcija.
Dao mu je naziv Dom ikona po analogiji sa Domom knjige, Domom nastavnika, Domom filmskih radnika... Drugim rečima, Dom ikonopisa zamišljen je ne kao galerija ili privatni muzej, nego kao univerzalni kulturno-prosvetni centar.
Dom je funkcionalno podeljen po tažama. Tako na prvom spratu vise ikone koje, kako ih je definisao sam Vozjakov, “ispunjavaju osnovni umetnički nivo da bi bile izložene u muzeju”. U većem delu su to dela sa kraja XIX i početka XX veka koja su restauracijom dovedena do forme koja može zaintresovati kupce, pošto je cela prva etaža pretvorena u prodavnicu antikviteta.
Drugi etaž je posvećen ikonama koje ispunjavaju kolekcioni nivo. U jednoj od izložbenih dvorana predstavljena je istorija razvoja hrišćanskog živopisa od fajumskih portreta, koji su, inače, u ruskom kolekcijama vrlo retki, pa do evropskog živopisa od XVI-XVII veka, među kojima je i rad italijanskog slikara zrele renesanse Sebestijana del Pomba i ruskih originanlnih ikona. Tu su i eksponati ikona koje prate hrišćanina tokom života - od rođenja, venčanja do smrti.
Na trećem spratu su izloženi rariteti ruskog ikonopisa kao što su znamenja porodice Romanovih, Bogorodica Kazanska, Blagoverni knjaz Aleksandar Nevski, koje su posle Oktobarske revolucije doneli iz Feodorovske crkve u Carskom selu, a Vozjakov ih je kupio od privatnog kolekcionara, uvezao u Rusiju i početkom septembra ih je na dva dana izložio u Jekaterinburgu.
Prema rečima Olge Nikoljske iz Ruskog kulturnog fonda, ovde su sabrani uniklani spomenici ruskog ikonopisa. Među njima je i slika životopisa Svetitelja Nikolaja (svetog Nikole) koju je potpisao zograf Stefan Suslov, retka slika ovog sveca, takozavnog Nikole okruglog, živopisana u drugoj četvrtini XVIII veka, najranijij među sačuvanim primercima ruske ikonografije tog stila.
Najstarija ikona u toj muzejskoj postavci je Bogorodica Odigritija iz prve polovine XVI veka, rađena u stilu moskovske škole.
Na poslednjoj etaži su radionice u kojima se obavljaju restauratorski radovi.
Organizatori su obećali da će pristup u Dom ikona biti potpuno besplatan.
Do otvaranja tog muzeja u Moskvi je bila samo jedna privatna kolekcija ikona koja je bila dostupna publici, a njen vlasnik je Mihailo Abramov i već pet godina postoji kao privatni muzej ruskih ikona.
Naredne godine će taj muzej sa 4.000 eksponata biti preseljen sa daleke ulice Verejske u Gonačarevu ulicu blizu centra grada, pa će tako biti znatno dostupniji posetiocima. Na taj način su privatne kolekcije ikona po stepenu interesovanja publike u Rusiji na drugom mestu, odmah iza privatnih zbirki dela savremene umetnosti.
B. Rakočević
