Farhadiju Beogradski pobednik 52. Festa

Iranski nagrađivani reditelj i scenarista Asgar Farhadi dobitnik je nagrade "Beogradski pobednik" za izuzetan doprinos filmskoj umetnosti 52. Međunarodnog filmskog festivala Fest u Beogradu, koji će biti održan od 23. februara do 3. marta, a ranije je već najavio da će to priznanje dobitii domaći reditelj Želimir Žilnik.

Dvostruki oskarovac Farhadi, kome će "Beogradski pobednik" biti uručen 29. februara u Beogradu, smatra se jednim od najistaknutijih filmskih stvaralaca iranske i svetske kinematografije 21. veka.

Farhadi (1972) se zainteresovao za kinematografiju u tinejdžerskim godinama, a obrazovanje u filmskom stvaralaštvu započeo je pridruživanjem Omladinskom filmskom društvu u Esfahanu 1986, gde je snimao kratke 8-milimetarske i 16-milimetarske filmove. Diplomirao je dramsku umetnost na Univerzitetu u Teheranu 1998. godine i magistrirao pozorišnu režiju nekoliko godina kasnije. Završnu tezu posvetio je Haroldu Pinteru i u njoj se bavi značajem tišine i pauza u stvaralaštvu tog dramskog pisca.

Skoro svi Farhadijevi filmovi osvojili su nagrade na festivalima na kojima su prikazani.

Prema mišljenju kritičara, njegovi scenariji su duboke sociološke, psihološke i filozofske studije  problema koji su univerzalni u društvu, a njegovi filmovi su stekli priznanje zbog fokusa na ljudsku situaciju i pripovedanja intimnih i izazovnih priča o porodičnim sukobima.

Farhadi je kao reditelj debitovao filmom "Ples u prašini" (Raghs dar Ghobar), koji je nagrađen na Međunarodnom filmskom festivalu u Moskvi.

Snimio je 2004. godine film "Predivan grad" (Shahr-e ziba), nagrađen na međunarodnom filmskom festivalu u Varšavi, a 2006. godine i "Vatromet u sredu" (Chaharshanbe-soori), nagrađen Zlatnim Hugom  na Međunarodnom filmskom festivalu u Čikagu.

Film "O Eli" (Darbareye Elly, 2009) koji je filmski kritičar Dejvid Bordvel nazvao "remek-delom", dobitnik je Srebrnog medveda za najbolju režiju na 59. Berlinalu i nagrade za najbolji film na Trajbeka festivalu.

Farhadijev film "Razvod" (Jodaeiye Nader az Simin) osvojio je 2011. godine Oskara za najbolji film na stranom jeziku, dobivši pohvale kritike u Iranu i izvan njega. "Razvod" je i dobitnik i Zlatnog medveda 61. Berlinala, kao i Zlatnog globusa i francuske nagrade Cezar.

Film "Prošlost" (Le passé, 2013) osvojio je nagradu za najbolju glumicu na Filmskom festivalu u Kanu, dok je "Trgovački putnik" (Forooshande, 2016) doneo je Farhadiju drugog Oskara za najbolji film na stranom jeziku, što tog reditelja čini jednim od nekoliko u čitavom svetu koji su dva puta osvojili tu nagradu.

Farhadijev sledeći film "Svi znaju“ (Todos lo saben), sa Havijerom Bardemom i Penelope Kruz u glavnim ulogama, otvorio je 71. Kanski festival, a njegov film "Heroj" (Ghahreman, 2021), koji je dobitnik Gran prija na 74. Kanskom festivalu, prikazan je i na 50. Festu u Beogradu.   

Farhadi je među retkim rediteljima koji su više puta osvajali Oskara za najbolji strani film, pored Vitoria de Sike i Federika Felinija (po četiri puta), Ingmara Bergmana (tri puta) i Renea Klemana i Akire Kurosave (po dva puta).

Farhadi je bio specijalni gost sedmog Kustendorf festivala 2014. godine u Mećavniku na Mokroj gori, na kojem je gostovao i dve godine ranije, predstavivši film "Razvod“.

*Foto: Cebef/Fest

(SEEcult.org)