Prvi festival Regionalne unije teatara u BDP-u

Beogradsko dramsko pozorište (BDP) organizuje od 1. do 6. decembra prvi festival novoosnovane Regionalne unije teatara (RUTA), koju je i iniciralo, a okupiće teatre iz glavnih gradova nekadašnjih jugoslovenskih republika.

Festival će početi premijerom predstave BDP-a “Liliom” Ferenca Molnara, u režiji Ane Tomović, a na programu su i “Bakhe” Euripida u režiji Lenke Udovički, produkcija Kazališta Ulysses (Brioni/Zagreb), “Don Kihot”  prema motivima Servantesa, u režiji Andraša Urbana i izvođenju Gradskog pozorišta Podgorica, “Mirna Bosna” Borisa Lalića u režiji Saše Peševskog i produkciji Kamernog teatra 55 u Sarajevu, te “Kralj Ibi” Alfreda Žarija u režiji Vasila Hristova i produkciji Dramskog teatra Skoplje i “Plah udah” pisca i reditelja Nejca Gazvode, u produkciji Mestnog gledališča Ljubljana.

Liliom

BDP je početkom proteklog leta pokrenulo inicijativu za osnivanje Regionalne unije teatara, koju čini šest pozorišta srodnih po estetskom, repertoarskom i organizacionom modelu. Protokol o formiranju Unije potpisan je već 18. oktobra u Skupštini Beograda. Jedan od ciljeva Unije je kontinuirano prisustvo ovih teatara pred publikom u celom regionu. Pored toga, RUTA će pokrenuti i koprodukcije, razmenu stvaralaca i druge vidove saradnje koji treba da doprinesu povezivanju, prezentaciji i promociji svih članica unutar regiona.  

Festivali revijalnog karaktera, na kojima svako pozorište izvodi predstavu prema sopstvenom izboru, biće organizovani tokom naredne godine u svim teatrima članovima Unije – u martu u Podgorici, u aprilu u Ljubljani, u maju u Sarajevu, u julu na Brionima i u oktobru u Skoplju.

Predstava kojom se otvara prvi festival nastala je prema drami “Liliom” mađarskog autora Ferenca Molnara, inače poznatog po romanu “Dečaci Pavlove ulice”. Drama napisana 1909. godine prati sudbinu Lilioma, šarmantnog probisveta koji radi u zabavnom parku, kojim upravlja njegova ljubavnica. Život mu se menja kada upozna mladu služavku kojom odlučuje da se oženi. Pošto su oboje jedinke bez adekvatne životne egzistencije, mladi par se ubrzo suočava sa nemaštinom, koja ih vodi ka ambisu.

Molnareva sentimentalna tragikomedija primer je takozvane trivijalne, bulevarske drame koja je, u međuvremenu, uspela da stekne kultni status. Njeni junaci su ljudi koji obitavaju na sporednim kolosecima života, marginalni igrači provincijskog cirkusa, a zbivanja u drami stvaraju njihovi zanosi, ljubavi, nasilja, padovi i san o lakoj zaradi.

Naslovnu ulogu igra Andrija Kuzmanović, a u ansamblu su Maja Izetbegović, Ivana Nikolić, Jovo Maksić, Jadranka Selec, Aleksandra Anja Alač, Marko Živić, Vladan Milić i Marko Gvero.

Dramaturg predstave je Slobodan Obradović, scenograf Aleksandar Denić, kostimograf Momirka Bailović, za scenski pokret zadužena je Isidora Stanišić.

Predstava “Bakhe” prikazuje 12 žena koje se, svaka sa svojim teretom i žudnjama, nalaze na grupnoj psihoterapiji, tražeći utočište od patrijarhalnog, kapitalističkog, nemilosrdnog sveta u kom nije dopušteno pokazati slabost ili izgubiti kontrolu. One u tim scenama, nastalim iz improvizacija, progovaraju o tome da nasilno potiskivanje nagona nužno rezultira pucanjem, eksplozijom gde pojedincu – ženi, ne preostaje ništa drugo već samo beg u destrukciju, u nesreću potrage za vlastitim identitetom, u još uvek muškom društvu. Njihovi problemi rađaju taj bakhički otpor koji predstavu vraća originalnom Euripidovom tekstu i priči o pobuni koja ni u našem vremenu ne može pasti na plodno tlo, već je osuđena na propast.

U toj koprodukciji Kazališta Ulysses i Zagrebačkog kazališta mladih igraju Katarina Bistrović Darvaš, Ivana Krizmanić, Dubravka Miletić, Lucija Šerbedžija, Senka Bulić i drugi.

“Don Kihot” je koprodukcija festivala Barski ljetopis i Gradskog pozorišta Podgorica. Autorka scenskog teksta, prema motivima Servantesovog romana, Vedrana Božinović ističe: “Najprevođenije delo nakon Biblije”, roman koji se proglašava začetnikom savremenog romana, lik koji je postao simbolom, arhetipom, verovatno najpoznatiji lutajući vitez svih vremena – samo je početak onoga što se kao teret svali na svakoga ko krene u dramsku borbu sa Don Kihotom. Iako se opšte znanje o Don Kihotu zaustavlja na vetrenjačama, u romanu se jasno progovara o idealu države, društva, ljubavi i umetnosti. Time smo se bavili. Naši lutajući vitezovi su viteškinje.

U predstavi igraju Branka Femić Šćekić, Kristina Obradović, Branka Stanić, Jelena Simić, Sanja Popović, Vanja Jovićević, Anđelija Rondović, Jelena Simić, Branka Stanić.

Don Kihot

“Mirna Bosna” je, prema rečima mladog, ali veoma plodnog autora Borisa Lalića, “bosanskohercegovačka komedija preživljavanja”. Predstava govori o životarenju dve porodice, zbližene minulim ratnim nesrećama i o njihovoj večnoj borbi da iz gliba, bivstvovanja na granici nemaštine evidentne preko jednoličnog jelovnika, izađu na svetlo i udahnu čist vazduh blagostanja. Ili barem da promene svakodnevni meni. Prilika za to se pruži kada, na nagovor Rize, koji je i jedini radno sposoban među njima, počnu da se diluju marihuanu. I to uspešno. Toliko uspešno da bi ih na kraju moglo koštati glave. Jer, u Bosni nije lako voditi ni pošten posao, a kamoli pošteno razraditi kriminalnu organizaciju.

Uloge tumače Gordana Boban, Feđa Štukan, Vanesa Glođo i Davor Golubović.

U Dramskom teatru u Skoplju ističu da se vraćaju “Kralju Ibiju” 122 godine nakon prvog izvođenja, zbog originalnosti i provokacije koje ne zastarevaju. Žarijeva vulgarna groteska tumači se kroz autorsku – rediteljsku i glumačku distancu, čime postaje  komentar na anti-vrednosti modernog čoveka. “Kralj Ibi” je izvor brojnih teorijskih i praktičnih istraživanja i motivacioni pokretač različitih pokreta i estetika 20. veka.  

Naslovnu ulogu igra Igor Angelov, a partneri su mu Biljana Dragićević Projkovska, Zoran Ljutkov, Sanja Arsovska, Filip Trajković i drugi.

Radnja nagrađivane drame “Tihi udah” dešava se godinu dana posle iznenadne smrti oca, kada se otuđena porodica okuplja da isprati najmlađu ćerku na studije u Ljubljanu. Svi su pogođeni nedavnom tragedijom više nego što priznaju. Ovo je jednočinka o malim, porodičnim tragedijama koje su zapravo tragedije svih nas, ispričana iz vizure najmlađeg člana. Ona secira patologiju privatnih odnosa i osećanja – od izgubljenosti i nedostatka vere u budućnost do gorljive ambicije Y generacije, oslikava najsavremenija lica slovenačke svakodnevnice.

U predstavi igraju Mirjam Korbar, Jure Henigman, Ajda Smrekar, Matej Puc i Tjaša Železnik.

Sve predstave biće izvedene na velikoj sceni “Olivera i Rade Marković”, a posle svake biće održan susret sa gostima.
 
(SEEcult.org)