Percepcije u MSURS

Izložba “Percepcije: Cvet je najlepši kad je neubran”, koja preispituje zastupljenost i vidljivost žena na savremenoj umetničkoj sceni kroz dela umetnica iz Velike Britanije i regiona, svečano je otvorena 7. marta u Muzeju savremene umetnosti Republike Srpske (MSURS) u Banjaluci, u saradnji sa Britanskim savetom.

Izložbu je, u prisustvu velikog broja zvanica, otvorila predsednica Republike Srpske Željka Cvijanović, ističući važnost poruka tog projekta, posebno uoči 8. marta, Dana žena.  

“Izložba je upriličena uoči 8. marta i na taj način želimo da podstaknemo sve ono što jesu zajedničke aktivnosti i saradnja, a umetnost je sjajan način i most preko kojeg se ostvaruje bolja saradnja i razumevanje”, poručila je Željka Cvijanović.

Britanski ambasador u BiH Metju Fild (Matthew Field) izrazio je ponos zbog, kako je istakao, snažne tradicije odlične saradnje MSURS i British Councila koja je “dovela do spajanja kolekcija i pokretanja pitanja zastupljenosti žena u u kolekcijama u prošlosti i budućnosti”.

“Muzeji poput ovoga, danas imaju veliku društvenu ulogu i zalaganju i radu na ključnim pitanjima, a savremena umetnička dela poput ovih radova predstavljaju odraz tih pitanja i posmatračima pružaju priliku da ih sagledaju iz više uglova i pronađu paralelu sa svojom svakodnevnicom”, naveo je Fild, saopštio je MSURS, koji je ranije sarađivao sa Britanskim savetom na izložbama Dejmijana Hersta “Nova religija” i Grejsona Perija “Taština malih razlika”.

Direktorka za umetnost Britanskog saveta Kejt Arturs (Kate Arthurs) istakla je da izložba “Percepcije” poziva i publiku da vidi sebe u drugačijem svetlu.

“Izložba postavlja pitanja o tome kako su žene danas definisane u društvu u odnosu na muškarce, ali i o mogućnostima oslobađanja od nekih rodnih stereotipa i načinima viđenja ženskog tela”, istakla je ona.

Direktorka MSURS Sarita Vujković navela je da je tokom pripreme projekta “Percepcije” izložba u banjalučkom muzeju zamišljena kao svojevrsna platforma za kreiranje nove publike, koja će imati priliku da učestvuje u brojnim razgovorima, diskusijama, radionicama i pratećim programima u kojema je moguće sagledati žensku umetnost iz nove perspektive, upoznati se sa novim tokovima feminističke emancipacije i savremenim aspektima rodnih jednakosti.

Na izložbi učestvuju: Abigejl Lejn, Antea Hamilton, Kamila Lou, Silia Hempton, Kler Strand, Elizabet Prajs, Džilijan Vering, Helen Čedvik, Laura Oldridž, Lubaina Himid, Madame Jevond, Rejčel Vajtrid, Sara Lukas, Trejsi Emin, Margareta Kern, te Sandra Dukić, Nives Kavurić Kurtović, Irma Markulin, Marija Dragojlović, Svjetlana Salić Mitrović, Kosara Bokšan, Vesna Perunović, Lala Raščić, Borjana Mrđa, Biljana Gavranović i Kata Mijatović.

Izložba u Banjaluci, inače, nazvana je prema radu Sandre Dukić - jedine umetnice u kolekciji MSURS koja ima izražen feministički stav i delovanje.

Naziv je ujedno i narodna poslovica, “Cvet je najlepši kad je neubran”, sa kojom se umetnica vizuelno duhovito poigrava, želeći da skrene pažnju na radikalnije preispitivanje pozicije žena u društvu. Poslovica sadrži i određene društvene i kulturološke karakteristike, koje zajedno sa društveno-istorijskim okvirom mogu biti polazna tačka za istraživanje rodnih odnosa tog podneblja.

Kustoskinja izložbe Lana Pilipović izložbu je podelila u četiri segmenta, i to: Refleksija, Izloženost, Rodna tela i Duh. Ovi segmenti osmišljeni su tako da odražavaju dijalog umetnica, sličnosti i razlike umetničkih koncepata, raznovrsnost ženskog izraza – od intimnih, ličnih stavova do percepcije društva u kojem žive, kao i njihov međusobni odnos.

Projekat “Percepcije” započet je u februaru 2018. godine u Londonu, kada je petoro kustosa iz institucija širom Zapadnog Balkana, odabranih na osnovu kvaliteta koncepta dostavljenog kao odgovora na otvoreni poziv, u saradnji sa kustosima Britanskog saveta, odabralo dela najznačajnijih britanskih umetnica današnjice kako bi bili predstavljeni publici u dijalogu sa kolekcijama institucija u regionu.

Projekat otvara pitanje zastupljenosti žena u muzejskim kolekcijama i njihove vidljivosti na savremenoj sceni. Svaka od izložbi ima različite konceptualne okvire, u zavisnosti od sadržaja ili problematike kojom se bavi, tj. od radova koji joj se pridružuju. “Percepcije” prvenstveno ukazuju na paralelne umetničke prakse iz različitih geografskih, društvenih, kulturoloških i ekonomskih konteksta u kojima umetnice žive i rade.

Pokazalo se da su ženske teme sa različitih geografskih područja identične, tj. da se uvek radi o preispitivanju identiteta, intimnosti, sećanja, o svakodnevnom iskustvu, društvenim stereotipima, seksualnosti ili slobodi. Takođe, korišćenje vlastitog tela kao umetničkog medija svuda je podjednako prisutno. Evidentnu razliku, međutim, predstavljaju drugačiji uglovi posmatranja, a potom i drugačiji stavovi, uslovljeni tim kontekstima.

Prateći program izložbe u Banjaluci počinje već 8. marta otvaranjem izložbe “Ženski bazar” u Galeriji Plus. Reč je o izložbi prodajnog karaktera koja predstavlja dela umetnica koje su se prijavile na javni poziv MSURS i Galerije Plus, a ima za cilj da potencira pitanje umetničkog tržišta i pozicije ženskih autora unutar njega, kao i poboljšanje promocije i prodaje radova samostalnih umetnica.

Izložbe u okviru projekta “Percepcije” do sada su održane u Narodnom muzeju Crne Gore na Cetinju (3. jul – 28. avgust 2018), u Galeriji Matice srpske u Novom Sadu (28. septembar – 6. januar 2019) i Nacionalnoj galeriji Kosova u Prištini (24. januar – 24. februar 2019).

Nakon postavke u Banjaluci, koja će biti otvorerna do 27. maja, poslednja stanica projekta “Percepcije” je Muzej savremene umetnosti u Skoplju, gde će izložba biti otvorena od 12. juna do 12. septembra.

Izložba u MSURS realizovana je uz podršku Ministarstva prosvete i kulture RS i Grada Banjaluke.

*Foto: MSURS

(SEEcult.org)