Ričard Drajfus na Festu
Oskarovac Ričard Drajfus (Richard Dreyfuss), najpoznatiji po ulogama u filmovima “Američki grafiti” i “Ajkula”, specijalni je gost 43. Festa u Beogradu.
Drajfusa će publika videti u filmu “Američki grafiti” Džordža Lukasa, koji je prikazan na Festu 1974. godine, a sada je deo programa “Fest klasik” u Muzeju Jugoslovenske kinoteke. Takodje, u okviru omaža Drajfusu, Jugoslovenska kinoteka će prikazati filmove "Dilindžer" (1973) Džona Milijusa, "Klošar sa Beverli Hilsa" (1986) Pola Mazurskog (Paul Mazursky), “Čeljust” (1975) Stivena Spilberga, “Devojka za zbogom” (1977) Herberta Rosa, “Dudi visoko leti” (1974) Teda Kočefa, “Ima li mesta za ljubav” (1980) Džoela Olinskog, “Razglednice iz pakla” (1990) Majka Nikolsa i “Rozenkranc i Gilderstern su mrtvi” (1990) Toma Stoparda.
Drajfus je za ulogu u filmu “Devojka za zbogom” (The Goodbye Girl) 1978. godine dobio Oskara i kao 30-godišnjak postao najmlađi glumac kome je to pošlo za rukom. Taj rekord je držao narednih 25 godina.
Prvi put je zaigrao u filmu “Valley of the Dolls”, a zatim su usledili “Dilindžer”, “Diplomac”, te “Američki grafiti”, koji mu je doneo nominaciju za Zlatni globus, ali i otvorio vrata Holivuda.
Do kraja 70-ih Drajfus je već bio zvezda zahvaljujući ulogama u Spilbergovim hitovima “Ajkula” i “Bliski susret treće vrste”.
Tokom 80-ih se gotovo u potpunosti povukao sa scene zbog ličnih problema, ali se uspešno oporavio i nastavio karijeru filmovima “Down and Out in Beverly Hills”, “Moon Over Parador”, “Always”, te “Postcards from the Edge” i “Rosencrantz & Guildenstern Are Dead”.
Najvažniju ulogu u kasnijem periodu ostvario je 1995. u filmu “Opus gospodina Holanda”, biografskom filmu o fiktivnom profesoru muzičkog i njegovoj 30 godina dugoj karijeri. Za tu ulogu bio je ponovo nominovan za Oskara i Zlatni globus.
Osim glume, njegova velika strast je istorija, a 1997. je objavio roman “Dva Džordža” (The Two Georges) koji se bavi alternativnom istorijom, tj. dešavanjima u Americi kao delu britanske kraljevine nakon neuspešne revolucije.
Drajfus je 2004. objavio da planira da se povuče sa filma i posveti pozorištu, koje je uvek više i voleo, ali je nastavio da se povremeno pojavljuje u manjim ulogama.
Između ostalog, igrao je potpredsednika SAD Dika Čejnija u filmu Olivera Stouna (Oliver Stone) “W” o starijem Bušu, te gostovao u popularnoj seriji “Weeds” za koju je dobio nagradu Saturn.
Drajfus je poznat i kao društveni aktivista i glasnogovornik u pitanjima politike korišćenja informacija u medijima. Zalaže se za slobodu privatnosti, slobodu govora, demokratiju i individualnu odgovornost. Posebno je posvećen unapredjivanju podučavanja gradjanskog prava u američkom školstvu.
Osnivač je neprofitne organizacije TheDreyfussInitiative.org, a predvodi i nacionalnu inicijativu da se gradjanska kultura vrati mladima.
Angažovan je i u Komitetu za obrazovanje pri Američkoj advokatskoj komori, u odboru Nacionalnog ustavnog centra i Veću za inostrane odnose, a bio je i član savetodavnog tela na Koledžu Sent Entoni Oksfordskog univerziteta.
Fest je svečano otvoren 27. februara u Sava centru, uz defile domaćih filmskih zvezda i ličnosti iz šou biznisa crvenim tepihom, a do 8. marta prikazaće više od 120 filmova, od kojih 90 premijernih, uključujući i tri nova takmičarska programa koja su uvedena umesto dosadašnjeg “Evropa van Evrope”.
Zvezde na otvaranju 43. Festa bili su srpska glumica Milena Dravić i ruski reditelj Aleksandar Sokurov, kojima je dodeljena novoustanovljena nagrada Beogradski pobednik za izuzetan doprinos filmskoj umetnosti.
Cene ulaznica za 43. Fest su 250, 300 i 350 dinara – u zavisnosti od termina, a do sada ih je, prema navodima organizatora, prodato više od 52.000.
Festivalski sajt je fest.rs, a program 43. Festa nalazi se i u Kalendaru portala SEEcult.org, odnosno OVDE (pdf).
(SEEcult.org)
