Percepcije: Žena po meri društva?
Izložba “Žena po meri društva?” u Galeriji Matice srpske u Novom Sadu, koja predstavlja radove svetski poznatih britanskih umetnica i dela iz lokalnih muzejskih kolekcija, otvara pitanja ženske (re)prezentacije i uloge žene koja će biti razmatrana i kroz niz predavanja, razgovora i tribina, a započeta su panel diskusijom o tome koliko su muzejske kolekcije odraz društva. Već prvi razgovor o toj temi pokazao je izvesne razlike između britanskog i društva u Srbiji.
U nastavku regionalnog projekta “Percepcije” Britanskog saveta, započetog proteklog leta u Narodnom muzeju Crne Gore na Cetinju, izložbu su otvorili 28. septembra upravnica Galerije Matice srpske Tijana Palkovljević Bugarski, direktorka za vizuelne umetnosti u Britanskom savetu Ema Dekster, direktorka Britanskog saveta za Srbiju i Zapadni Balkan Kler Sirs, britanski ambasador u Srbiji Denis Kif i poverenica za zaštitu ravnopravnosti Brankica Janković.
Na izložbi “Žena po meri društva?” su zastupljene neke od svetski poznatih britanskih umetnica, poput Sare Lukas, Trejsi Emin i Rejčel Vajtrid, kao i umetnice, ali i umetnici iz kolekcije Galerije Matice srpske, među kojima su Ivan Tabaković, Katarina Ivanović, Ljubica Cuca Sokić, Milan Konjović, Nadežda Petrović, Petar Dobrović, Sava Šumanović, Zora Petrović…
Brankica Janković, Tijana Palkovljević Bugarski, Denis Kif, Ema Dekster i Kler Sirs
Neda Knežević, Brankica Janković, Maja Gojković
Đorđe Jovanović
Sava Šumanović
Zastupljenost žena u muzejskim kolekcijama i pitanje da li su one odraz šireg društva bila je tema prve diskusije u nizu najavljenih, uz učešće britanskih istoričarki umetnosti dr Lare Peri, profesorke Univerziteta u Brajtonu koja se naročito bavila istorijom Nacionalne galerije portreta u Londonu, zatim profesorke Univerziteta Midlseks u Londonu dr Aleksandre Kokoli, koja se bavi rodnom umetnošću i psihoanalizom, kao i Eme Dekster, globalne direktorke za oblast vizuelnih umetnosti Britanskog saveta, te profesorke Filozofskog fakulteta u Beogradu dr Ane Bogdanović i kustoskinja dr Sanje Kojić Mladenov iz Muzeja savremene umetnosti Vojvodine i Jelene Ognjanović iz Galerije Matice srpske.
Panel se bavio temama kao što su “zaboravljeni” ženski umetnici, rodna ravnopravnost u umetnosti 21. veka i politike stvaranja muzejskih kolekcija.
Prema rečima Sanje Kojić Mladenov, muzeje su vodili muškarci, te su s toga dela muških umetnika imala prioritet prilikom kupovine dela.
Kao primer, ona je navela da je MSUV kupio prvo delo Marine Abramović tek 2015. godine, iako je ona tokom rane karijere bila dosta vezana za tu instituciju.
S druge strane, Britanski savet, kako je navela Ema Dekster, ponosan je na činjenicu da 32 odsto kolekcije te institucije, koja se stvara već 80 godina, čine dela ženskih autora.
Na panelu je, kako je saopštila GMS, bilo reči i o razlozima za otpor feminizmu, kao i o razlikama u cenama dela koje prodaju ženski umetnici nasuprot muškim.
“Otpor se pruža svemu što se ne razume. Ovakve izložbe posvećene feminizmu pomažu da se tema bolje shvati i da se taj otpor društva smanji”, rekla je Ana Bogdanović.
Kustoskinja Galerije Matice srpske Jelena Ognjanović izrazila je želju da izložbu poseti što više studenata i mladih kako bi se susreli sa tom temom. “Mladi ljudi u tom periodu formiraju svoje stavove i mišljenja i važno je da se na pozitivan način razmišlja o feminizmu”, rekla je ona.
Prateći program izložbe obuhvata 25 predavanja, razgovora i tribina, čiji je cilj da privuku novu publiku i Galeriju pretvore u debatni prostor.
Među brojnim predavačima najavljeni su i direktorka Muzeja savremene umetnosti Republike Srpske Sarita Matijević, reditelj Želimir Žilnik, Vera i Vladimir Kopicl, Radina Vučetić, Lidija Merenik i mnogi drugi stručnjaci u oblasti kulture i umetnosti.
Izložba u Galeriji Matice srpske druga je u nizu od pet postavki najavljenih u okviru projekta “Percepcije”, započetog u julu na Cetinju postavkom “Zašto nema velikih muških umetnika?” u organizaciji Narodnog muzeja Crne Gore i Britanskog saveta.
Nakon Novog Sada, projekat “Percepcije” trebalo bi da bude nastavljen početkom 2019. godine u Nacionalnoj galeriji Kosova u Prištini, a potom u Muzeju savremene umetnosti Republike Srpske u Banjaluci, te u Muzeju savremene umetnosti u Skoplju na leto 2019.
*Foto: Srđan Bosnić
(SEEcult.org)