15. Beogradski festival igre
Beogradski festival igre (BFI) predstavlja od 15. marta do 4. aprila koreografske postavke 15 trupa iz celog sveta, među kojima su i Kompanija Roja Asafa i Vertigo iz Izraela, Sidnejska kompanija igre i Balet Hongkonga, koji prvi put nastupaju u Beogradu.
Pod sloganom “Prestonica”, 15. BFI predstaviće umetnike iz Izraela, Grčke, Holandije, Kine, Norveške, Australije, Velike Britanije, SAD, Danske, Poljske, Belgije, Nemačke, Italije i Kanade, koje će igrati na različitim scenama u Beogradu, a delom i u Srpskom narodnom pozorištu (SNP) u Novom Sadu.
Jubilarni BFI počinje predstavom “Veliki krotitelj” Dimitrisa Papajoanua, vizuelnog umetnika i koreografa iz Grčke, kome je ovih dana predsednica Vlade Srbije Ana Brnabic uručila nagradu “Jovan Ćirilov – za korak dalje” koju mu je BFI dodelio za komad “Nigde” u izvođenju holandske trupe Introdans na tom festivalu 2017.
Predstava “Veliki krotitelj”, premijerno prikazana u maju 2017. godine u Atini, “otkriva kroz jedan-i-po-sat lančane reakcije komičnih, lepih, senzualnih, erotičnih i magičnih slika”, predstavljajući “savršen odgovor iz zemlje koja je nosila tovar reputacije da je jednom davno izmislila pozorište, političke i društvene vrednosti” – kako je navela kritika za taj komad.
Nakon “Velikog krotitelja”, publika 15. BFI-ja videće 17. marta u Sava centru novo delo Noe Verthajm “Jedan, Jedan i Jedan” u izvođenju izraelske kompanije Vertigo, koje istovremeno otkriva intimni i spoljni svet, gradeći metaforičnu vezu dalekog i bliskog, odnosno sebe i drugog. Kritika je taj komad, kako navodi BFI, opisala kao “putovanje za sva čula”.
Na BFI se 18. i 19. marta (Pozorište na Terazijama) vraća Kompanija Kristjana Ingimarsona iz Kopenhagena - novim komadom koji je inspirisan prostorom velikih aerodroma. Reditelj i koreograf Ingimarson bavi se svim radnjama koje prethode ulasku putnika u avion. Zgrada u kojoj se sudaraju snovi, šoping i pretresanje ljudi na traci, postaje za njega mesto nadrealnog ambijenta i mogućnost za duhovitu analizu poznatih situacija. Performans “Aerodrom” istražuje prirodu iluzija koje se razvijaju u strogo kontrolisanom objektu, uz prepoznatljiv rukopis inovativne fizičke komedije.
Prvi put na BFI-ju gostovaće Poljski teatar igre iz Poznanja, koji će 20. marta u Madlenianumu izvesti delo norveškog koreografa Jua Stromgrena “Četrdeset”, nagrađivani celovečernji komad kreiran za 18 igrača, uz zanimljiv oslonac u dramskom tekstu i zapletu po kome je taj autor poznat.
Kako to izgleda kada jedan celovečernji solo (Uzdizanje) zajedno kreiraju Akram Kan, Sidi Larbi Šerkauji i Rasel Malifant, prikazaće 22. marta u Beogradskom dramskom pozorištu nova zvezda londonske i svetske scene Akaš Odedra. Pored radova koje kreira za sebe i svoju trupu, nedavno su njegove koreografije za operu Ravija Šankara u produkciji londonske Kraljevske Opere (2017) i komad “Pink sari revolucija”, u produkciji Kurv teatra (2017), zavredele odlične kritike u britanskoj štampi.
Prvi put na BFI-ju gostovaće 21. marta u SNP-u, a dva dana kasnije u Sava centru, Balet Hong Konga, koji će predstaviti postavku u kojoj su se udružili koreografi Fei Bo (Harmonija bogova i ljudi), Edvard Lijang (Duhovna nit) i Jorma Elo (Oblik sjaja). To je ujedno i prvi dolazak Baleta Hongkonga u ovaj deo Evrope. Od osnivanja 1979. godine, Balet Hongkonga je evoluirao u živu organizaciju scenskih umetnosti sa vrhunskim repertoarom koji se sastoji od niza umetničkih i tehnički izazovnih produkcija. Ansambl broji 50 igrača iz Hongkonga, Kine, Evrope i SAD, kao i iz drugih delova Azije, beležeći poslednjih godina uspehe na najvećim svetskim pozornicama.
Balet Hong Konga
Za 24. mart na maloj sceni Ateljea 212 najavljen je komad “R.OSA” koreografkinje Silvije Gribaudi, koja sa ironijom stavlja u fokus telesnu izražajnost, žene i društvene uloge koje su im date, gradeći odnos sa publikom kroz neformalni jezik. Postavka je inspirisana Boterovim slikama, svetom 80-ih godina i Džejn Fondom, konceptom uspeha i performansa.
Na BFI se vraća norveška trupa Zero Visibility, koja će 25. marta u Sava centru izvesti predstavu koreografkinje Ine Kristel Johansen “Zaleđene pesme” koji opisuje život na ostrvu Svalbard, jedom od najmirnijih mesta na planeti, gde postoji veliko skladište semena, 120 metara unutar planine. U tom “trezoru sudnjeg dana”, usred večitog leda, deponovano je oko 840.000 uzoraka semena… Seme je izvor života, a “skrovište sudnjeg dana” predstavlja potrebu da se ono zaštiti.
Na BFI se vraća i njujorška trupa Balet Trokadero od Monte Karla, koja će 26. i 27. marta u Pozorištu na Terazijama izvesti baletske predstave “Labudovo jezero” (prema koreografiji Leva Ivanova) i “Esmeralda” i “Rajmonda” (Marius Petipa).
Osnovan pre 40 godina u cilju predstavljanja tradicionalnog baleta kroz parodiju i zamenu uloga među polovima, Balet Trokadero od Monte Karla nekada je nastupao u kasnim terminima off Brodveja. Zahvaljujući dobrom poznavanju gvozdenog baletskog repertoara i komičnih situacija na sceni, kao i zapanjujućom tehnikom muškaraca na vrhovima prstiju, poneli su status pozorišnog fenomena. Komedija se postiže preuveličavanjem slabosti, scenskih nezgoda i bajkovite banalnosti ozbiljne igre. Činjenica da krupna tela delikatno balansiraju na prstima kao labudovi, vile i princeze – prikazuje fantastičan duh vrhunske igre, ne rugajući se, već oduševljavajući iskusnu i početničku publiku, istakao je BFI.
BFI je za 28. mart u Beogradskom dramskom pozorištu najavio nemački Dance On ansambl sa solo komadom iz dva dela “Legítimo/Rezo”, koji su kreirali Hone San Martin i Vilijam Forsajt. Kao razgovor kroz igru, komad opisuje jedinstven način rada na koreografiji koji je Forsajt uspostavio sa svojim igračima.
Među zvezdama BFI-ija najavljen je i holandski koreograf Ed Vub koji je velikim tematskim produkcijama uz živu muziku stvorio jedinstveni žanr, mešavinu umetnosti i umetničke zabave sa ubedljivim pričama, kroz spoj igre i drugih disciplina kao što su cirkus i opera. Sa Skapino baletom iz Roterdama izveo je brojne komade, a za prvo izvođenje celovečernjeg spektakla “Skala” izabrao je upravo Beograd, gde će gostovati 29. marta u Jugoslovenskom dramskom pozorištu. Skapino je, inače, najstarija kompanija savremene igre u Holandiji, a u vlasništvu je Grada Roterdama i uspešno traje na domaćoj i svetskoj sceni više od sedam decenija.
Za 30. i 31. mart u Operi i teatru Madlenianum najavljena je koreografkinja Mari Šuinar, jedna od najintrigantnijih pojava u svetu savremene igre i aktuelna direktorka Bijenala igre u Veneciji, koja je i izuzetna igračica i multimedijalna umetnica, a uspešno predvodi svoju montrealsku kompaniju od 1990. godine. Publici BFI-ja predstaviće se novim celovečernjim delom, inspirisanim slikom “Vrt zemaljskih uživanja” Hijeronima Boša. Kritičari kažu da se radi o “fantastičnom, posve inteligentnom teatru igre”.
Među povratnicima na BFI je briselska kompanija Peeping Tom, koja će 1. i 2. aprila u Pozorištu na Terazijama izvesti komad “Otac” Gabrijele Karizo i Franka Šartijea, smešten u prostoriju za posete u staračkom domu. Zidovi obojeni jalovom, administrativno tirkiznom bojom poništavaju likove i naglašavaju činjenicu da se radnja odvija duboko ispod zemlje. U središtu prostora je figura oca koji se lagano udaljava iz društva. Bilo da skriva tajnu ili je jednostavno lud, ostali stanari i osoblje se brinu o njemu, posmatrajući ga sa pođednakom znatiželjom i mržnjom, naklonošću i ravnodušnošću, naveo je BFI za tu predstavu.
Prvi put na BFI-ju gostovaće 3. aprila u Beogradskom dramskom pozorištu Kompanija Roja Asafa iz Izraela, a izvešće predstavu “Dečaci” koja istražuje obeležja muškosti. Pet igrača leprša nad okvirima širokog spektra situacija i slika koje demontiraju i strukturišu predstavu o sopstvenom identitetu. Silno i duhovito, otkriva se akcioni prostor muškog stereotipa, kao i mehanizmi koje on pokreće, moć koju otelotvoruje i nasilni potencijal koji poseduje, naveo je BFI.
Za završnicu 15. BFI-ja – 3. aprila u SNP-u u Novom Sadu i 4. aprila u Sava centru, najavljeno je premijerno gostovanje Sidnejske kompanije igre koja prvi put dolazi u region, a predstaviće se triptihom koji čine dela Gabrijele Nenkajvel (Gnu), Rafaela Bonačele (Lux Tenebris) i Čenga Cunga Lunga (Pun mesec). “Njujork tajms” je za igrače tog najpoznatijeg australijskog ansambla naveo da su “u svom punom vrhuncu, telesno i emocionalno, potpuno posvećeni delima i osnaženi smelim i inovativnim koreografijama”.
BFI je od osnivanja predstavio više od 330 koreografskih ostvarenja, dok poslednje edicije prati oko 23.000 gledalaca i više od 120 akreditovanih novinara iz zemlje i inostranstva.
Festival se razvijao zahvaljujući podršci Ministarstva kulture i informisanja Srbije, ambasada i kulturnih centara zemalja učesnica, kao i Grada Beograda. Za afirmaciju umetničke igre i realizaciju programa u Vojvodini, kako ističu organizatori, značajna je dugogodišnja saradnja sa Pokrajinskim sekretarijatom za kulturu AP Vojvodine. Takođe, šest godina zaredom, BFI se realizuje u saradnji sa Delegacijom EU u Srbiji, a glavni partner već 11 godina je kompanija Vip mobile, sa kojom su pokrenute i nagrade “Vip poziva” i “Vip iskorak”, kao i projekat za mlade igrače “Vip talenti”.
U festivalskom promotivnom filmu, koji je režirao Mihajlo Savić, pojavljuje se balerina Gala Jovanović, Beograđanka koja nikada nije igrala u Beogradu, a solistkinja je Baleta Državne opere u Beču i dobitnica priznanja “Vip poziva” u okviru 15. BFI-ja. Njen kostim za igru kroz Beograd osmislila je Angelina Atlagić.
Festivalski sajt je belgradedancefestival.com, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.
(SEEcult.org)
