Kritika na delu: 11. Grifon - 2/3
11. GRIFON - konkurs za najbolji grafički dizajn u Srbiji, Republici Srpskoj i Crnoj Gori u 2014. i 2015. godini, Galerija Grafički kolektiv, Beograd, 13. jun – 2. jul 2016.
Kritičar na delu: Milan Popadić, istoričar umetnosti (2/3)
U nastavku serijala Kritika na delu o izložbi 11. konkursa Grifon, istoričar umetnosti Milan Popadić govori o grafičkom dizajnu u kontekstu potrebe savremenog društva za stalnim novinama, te o dobrom dizajnu kao moći orijentacije i o dizajnu i teoriji.
Savremeni grafički dizajn, prema mišljenju Popadića, deli sudbinu savremenog shvatanja dizajna kao forme celokupnog imaginativnog procesa, što zapravo znači da postoji težnja da sve bude dizajnirano. Savremeno društvo, reagujući na potrebu za stalnim novinama, nudi dizajnerske sadržaje koji stvaraju i neke nove potrebe. Imperativ grafičkog dizajna danas, kao i celovitog dizajna, tako postaje održavanje potrebe za novim, iako ona možda nije nešto što nam je zaista potrebno.
Ono što bi, prema Popadiću, trebalo da ponudi obrazovni sistem u oblasti dizajna i grafičkog dizajna jeste zapravo moć orijentacije u svemu što se nudi. U tom smislu važan je i stepen odgovornosti, odnosno etike prema tome kako i šta se dizajnira. Dobar dizajn bi trebalo da znači ne samo dobro dizajniran proizvod, već i odgovorno dizajniran proizvod koji ukazuje i na vrednosti i na mane proizvoda, jer je to karakteristika dizajna – dizajn se ne iscrpljuje sam u sebi.
Osvrćući se na odnos dizajna i teorije, Popadić ukazuje da su mnoga pitanja koja se tiču odnosa umetnosti i dizajna, upotrebljivosti umetnosti ili dizajniranja na umetnički način svakodnevnih upotrebnih predmeta, veoma duboko i temeljno raspravljana tokom istorije, na primer u vajmarskom Bauhausu ili ruskoj avangardi. Stoga se mnogo toga može naučiti proučavanjem prošlosti. S druge strane, savremeni teoretičari dizajna smatraju da on izlazi iz sfere teorije i istorije umernosti i da zapravo funkcioniše u svetu političke ekonomije dizajna, svetu proizvodnje i potrošnje. Sugeriše se da dizajn nema obavezu, pa čak i ne treba da bude umetnost, da je umetnost tek disfunkcionalni dizajn… Popadić smatra da je stoga bitno naglasiti da savremeni dizajn ne mora nužno da ima vezu sa svetom umetnosti, kako stoji u teoriji, već pripada i svetu političke ekonomije dizajna.
*U prvom prilogu serijala "Kritika na delu" o 11. konkursu i izložbi Grifon govori istoričarka umetnosti Ana Stevanović. Narednih dana biće objavljen i treći prilog - iz ugla grafičkog dizajnera Igora Oršolića, dobitnika nagrade Grifon 2008. i člana žirija za dodelu nagrada na konkursu Grifon 2016.
Projekat KRITIKA NA DELU, koji realizuje NFC "Filmart“, u saradnji sa portalom SEEcult.org, podrazumeva produkciju kratkih video emisija na temu odabranih značajnih izložbi koje se u Srbiji realizuju u 2016. godini. Cilj je revitalizovanje likovne kritike u oblasti savremenih vizuelnih umetnosti i ukazivanje na značajnu edukativnu ulogu kritičke reči namenjene široj publici.
Svaku izložbu koja je u fokusu pratiće po tri priloga iz ugla različitih likovnih kritičara/kustosa/istoričara umetnosti, koji će biti emitovani na portalu SEEcult.org i njegovom YouTube kanalu, kao i na Fb strani projekta Kritika na delu
_ _ _
Produkcija: NFC Filmart, Požega, 2016.
Partner: SEEcult.org, Beograd
Urednica: Slađana Petrović Varagić
Reditelj: Dejan Petrović
Snimatelj/montažer: Sreten Vuković
Grafički dizajner: Uroš Pavlović
Podrška: Ministarstvo kulture i informisanja Srbije
(SEEcult.org)
